осман ибн Аффанның қиындықтарға
мойымауы
Мұхаммед ибн Ибраһим жеткізеді: «Осман ибн
Аффан
(р.а.)
Исламға кіргенде, көкесі Хакам ибн Әбул-
Ас Османға кәрін төгіп, қыл арқанмен матап: «Ата-
бабаңнан қалған сеніміңді тәрк етіп, сатқындыққа
бардың. Уаллаһи, мына дініңнен бас тартпайыңша, сені
босатпаймын», – дейді. Құлдия төнген құз жартасқа
қарамай, тұңғиыққа құлаш ұрған Осман (р.а.): «Аллаһқа
ант етемін, бұл діннен бас тартпаймын, Мұхаммедтен
де айырылмаймын», – дейді теңізге батқан тастай
табандылық танытып.
Көкесі Османның алған бетінен қайтпайтынын, өз
әрекетінен еш нәтиже шықпайтынын түсінгеннен кейін,
оны амалсыз босатады
236
.
Талха ибн ұбайдуллаһтың көрген
қорлығы
Мәсғуд ибн Хыраш (р.а.) былай деген: «Надандық
дәуірінде Сафа мен Мәруа арасында тауап етіп
жүргенімізде, қолы байланып, бір ұшы мойнына
артылған бір жігіт пен оның артынан ерген бір топ адам-
ды көрдік. Олардың соңынан бір әйел балағаттап қарғап-
сілеп келеді екен. «Бұл кім?» – деп сұрастырғанымда,
«Бұл – Талха ибн Ұбайдуллаһ. Аталарының дінінен
235
Ибн Кәсир, әл-Бидая 3/82
236
Ибн Сағыд, әт-Табақатул-кубра 3/37
263
Пайғамбарымыздың Аллаһ жолында шеккен қиындықтары
шығыпты. Артындағысы анасы Саба бинт әл-Хадрами»
деген жауап алдым
237
.
Ибраһим ибн Мұхаммед ибн Талханың айтқаны:
«Талха ибн Ұбайдуллаһ маған былай деді: «Бус-
ра жәрмеңкесінде болдым. Сол жәрмеңкеде дінбасы
өткен-кеткендерден: «Араларында меккелік біреу бар
ма?» – деп тұрды. «Иә, мен бармын», – деп қасына
жақындадым. «Ахмет шықты ма?» – деп сұрады ол.
«Ахмет деген кім?» – дедім мен. «Ахмет – Абдуллаһ
ибн Абдулмұтталибтің баласы. Осы ай – оның
пайғамбарлығын жариялайтын айы, ол – ең соңғы
пайғамбар. Меккеден шығады, кейіннен құрма өсіп-
өнетін, тау-тасты, сулы-нулы жерге қоныс аударады.
Одан айрылып қалма», – деді.
Бұл маған тосын жаңалық болды. Бусрадан Мекке-
ге келген бойда таныстарымнан: «Ел ішінде не жаңалық
бар?» – деп сұрадым. «Абдуллаһұлы Мұхаммедул-
әмин өзінің пайғамбар екенін жариялады. Тіпті Әбу
Бәкір оған иман келтіріп үлгерді» – деген жауап алдым.
Мен дереу Әбу Бәкірге барып жолықтым, «Шынымен,
осы кісінің айтқанына иланып мойынсұндың ба?» –
деп сұрадым. Әбу Бәкір (р.а.): «Иә, сен де иман келтір.
Өйткені, ол ақиқатқа, хаққа шақыруда», – деді.
Талха ибн Ұбайдуллаһ (р.а.) дінбасының
айтқандарын
Әбу
Бәкірге
айтып
береді,
Пайғамбарымызға
(с.а.с.)
екеуі бірге барады. Тал-
ха Исламға кіріп, мұсылман болады. Дінбасының
айтқандарын сол күйі жеткізгенде, Пайғамбарымыздың
қуанышында шек болмайды.
Ел арасында «Құрайыштың арыстаны» деп аталған
және Пайғамбарымыздың «Аллаһ тағалам! Ибнул-
237
Ибн Сағыд, әт-Табақатул-кубра 3/410
264
Сахабалар салған сара жол
Адауияның жамандығынан сақта» деп тілеген Нәуфал
ибн Хууайлид Әбу Бәкір мен Талханың мұсылман
болғанын естіп, оларды ұстап алып, екеуін қыл арқанмен
шандып байлап тастайды. Оның бұл озбырлығына
Тәймұлдары қарсы тұра алмайды. Сондықтан былайғы
жұрт Әбу Бәкір мен Талханы «біріккен» деген мағынаны
беретін «әл-қарынәйн» деп атап кетті.
238
Достарыңызбен бөлісу: |