хумус әкімі Саид ибн Амир әл-Жумәхидің өмірі
Халид ибн Мыдан айтады: «Омар (р.а.) Саид ибн
Амирді (р.а.) Хумусқа әкім етіп тағайындаған болатын.
Омар бірде Хумусқа жолы түседі:
– Ей, хумустықтар! Әкімдерің қалай? Оған
ризасыңдар ма? – деп сұрайды. Хумус халқы Саидтің
үстінен шағым айтады.
– Төрт мәселеде оның әрекетіне біздің көңіліміз
толмайды: біріншісі, күн сәскеге тақағанша қарасын
көрсетпейді, –дейді. Омар: (р.а.)
– Мұнысы жөн емес, тағы не айтасыңдар? – деп
сұрайды.
– Түнде есігінен аттатпайды, – дейді көпшілік.
– Бұл да үлкен ағаттық. Тағы не?
512
Әбу Нуайм, Хилия 1/247
485
Сахабалардың бірлік пен ынтымақтастыққа мән беруі
– Әр айда бір күні бар, тек түс ауғанда ғана
қызметіне келеді.
– Бұл да кемшілік. Тағы не?
– Кей күндері өзін жын ұрғандай ұстайды, – дейді
олар. Омар шағымданушылар мен әкімді беттестіреді.
Ол туралы жақсы ойда болғандықтан, «Аллаһ тағалам!
Менің ол туралы жақсы ойда екенімді білесің. Осы
ойым расқа шықса екен» деп дұға етеді. Саид келгенде,
Омар халыққа алғашқы сауалын қайталайды. Былайғы
көпшілік алдында берген жауабын қаз-қалпында айта-
ды. Омар (р.а.) Саидтен (р.а.) мұның себебін сұрайды.
Ол: «Уаллаһи, айтқым келмеп еді, алайда айтпасыма
қоймадыңдар. Қызметшім жоқ, қамырды өзім илеймін,
сосын ашығанын күтемін. Қамыр ашығаннан кейін, нан
пісіремін. Сосын дәретімді алып, бір-ақ шығамын», –
дейді. Омар енді екінші сауалына көшеді: «Тағы қандай
шағымдарың бар?» – деп сұрайды. «Түнде ешкімді
қабылдамайды», – дейді адамдар. Омар Саидке: «Бұған
не дейсің?» – деген кезде Саид: «Мұны да айтқым
келмеп еді. Негізінде, мен күндізгі уақытты халқыма,
түнгі уақытты Раббыма бөлген едім», – деп жауап бе-
реді. Омар: «Үшінші шағымдарың қандай еді?» – деп
сұрағанда, халық: «Айына бір күн бізге келмейді», – дей-
ді. Омар: «Бұған не дейсің?» – дегенде Саид ибн Амир:
«Киімдерімді жуатын қызметшім жоқ, ауыстыратын
киімім де жоқ. Айына бір рет киімімді жуып, оның кеп-
кенін күтемін. Оларға киімдерім кепкеннен кейін ғана
барамын», – дейді. Омар: «Тағы бір шағымдарың бар еді
ғой?» – деп көпшілікті көзімен шолады. «Кей күндері
өзін жын ұрғандай ұстайды», – дейді көпшілік ішінен
біреу айқайлап. Омар: «Ал, Саид! Бұған не дейсің?» –
деп сұрайды. Саид: «Ей, мүміндердің әміршісі! Мен
486
Сахабалар салған сара жол
Хубәйбтің (р.а.) Меккеде қалай өлтірілгеніне куә бол-
дым. Құрайыштар оны өлтірген кезде, денесін парша-
лап кесіп, оны бір бөрененің үстіне қойып: «Дәл қазір
сенің орныңда Мұхаммедтің болғанын қалар ма едің?»
– деп сұрады. Ол болса: «Аллаһқа ант етемін, оның
менің орнымда болғаны түгіл, аяғына бір тікеннің де
кіргенін қаламас едім», – дейді. Сосын Хубәйб: «Уа,
Мұхаммед!» – деді. Мен ол кезде мүшрік болатынмын,
Аллаһқа иман келтірмеген едім. Қазір сол күнді есіме
алсам, Хубәйбке көмектеспегенім үшін, Аллаһ мені
кешірмей ме деп алас ұрамын», – дейді.
Саид ибн Зәйдтің осы жауаптарынан кейін Омар:
«Аллаһқа мақтау айтамын, Саид менің сенімімнен
шықты», – дейді. Артынан оған мың алтын динар жі-
беріп, «Мынаны қажетіңе жарат», – дейді. Саидтің әйелі
Омардың динар жібергенін естіп күйеуіне: «Бізді сенің
қызметіңе кіріптар етпеген Аллаһқа мақтау айтамын», –
дейді. Саид ибн Зәйд: «Бұл қаражатты қайырлы нәрсеге
жұмсауға қалай қарайсың? Бұларды бізден де мұқтаж
жандарға берсек қалай болады?» – деп, өздері сенім
артқан бір адамды шақырып, оған бірнеше түйіншек
ұстатады. «Мыналарды пәлен отбасының жесірі-
не, пәлен үйдің жетіміне, пәлен пақырларға, пәлен
жәбірленушіге бер», – дейді. Өздерінде біреуі қалады.
Оны әйеліне береді. Зайыбы: «Бізге бір қызметші
алмадың ба? Бұл ақшаның еш пайдасын көрмедікау!»
– дегенде, Саид ибн Амир (р.а.): «Таратып берген ақша
бұдан да мұқтаж болған кезіңде саған қайтып келеді»,
– дейді
513
.
513
Әбу Нуайм, Хилия 1/245
487
Аббас пен Омар 437
Абдуллаһ ибн Жахш 398, 399
Абдуллаһ ибн Рауаха 88, 213,
454
Абдулмұтталиб 42, 72, 227
Адий ибн Хатим 54, 55, 56
Али (р.а.) 24, 25, 33, 42, 43, 82,
86, 94, 122, 127, 128, 216,
217, 244, 272, 300, 308,
322, 362, 370, 371, 372,
373, 375, 380, 383, 384,
385, 389, 391, 394, 396,
398, 440, 452, 453, 471,
472, 473
Аммар ибн Ясир 63, 267, 345,
407
Амр ибн Ас 144, 146, 147, 150,
194, 208, 209, 210, 214,
323, 328, 330, 332, 410,
416, 436, 439, 441, 442,
460
Ансар 233, 282, 434
Ауф ибн Мәлік 222, 409
Әбу Бәкір (р.а.) 37, 38, 44, 46,
61, 82, 83, 128, 133, 137,
138, 143, 149, 167, 170,
171, 194, 235, 240, 241,
242, 243, 244, 245, 251,
253, 254, 255, 257, 258,
259, 260, 263, 264, 265,
266, 274, 285, 287, 290,
298, 308, 309, 310, 311,
312, 313, 314, 317, 318,
342, 359, 361, 363, 364,
365, 366, 367, 368, 369,
370, 372, 373, 374, 375,
376, 377, 378, 381, 383,
385, 387, 391, 394, 395,
401, 404, 405, 410, 416,
426, 433, 436, 455, 458,
459, 460, 461, 462, 463,
478,
Әбу Жәндәл 136
Әбу Жәһіл 28, 31, 39, 48, 64,
66, 93, 198, 241, 245, 246,
247, 256, 268, 298, 319,
320
Әбу Зәрр 168, 223, 271, 272,
273, 402, 403, 413, 414
Әбу Кухафа 61, 254
Әбу Қатада 305, 432, 433
Әбул-Хайсам 70, 88
Әбу Мұса әл-Әшғари 33, 424,
444, 456
Әбу Сағлаба әл-Хушәни 36
Әбу Суфиян 28, 62, 66, 108,
112, 115, 125, 139, 152,
153, 154, 155, 156, 158,
167, 194, 302, 344, 370,
371, 391, 421, 463
Достарыңызбен бөлісу: |