Қазақстан республикасының денсаулық сактау министірлігі с. Ж. Асфендияров атындағЫ
жүктеу/скачать 3,13 Mb. Pdf көрінісі
|
ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАР
- Бұл бет үшін навигация:
- Диагностикасы.
| Клиникалық көріністері.
Клиникалық ағымы бойынша жедел және созылмалы түрін ажыратады. Маңқаның жедел түрінде жасырын кезеңі 1-5 күн. Бастапқы кезеңде қалтырау, дене қызуы 38,6-39,5°С көтеріледі. Аурудың жалпы белгілеріне бас ауыру, бұлшық ет, буындардағы ауыру сезім, әлсіздік жатады. Инфекцияның кірген жерінде дақ пайда болады, сосын ол қызыл-күрең түсті папулаға ауысады, сосын серозды-іріңді бөлінділерімен сипатталатын пустулаға аусады, нәтижесінде жара пайда болады. Қоршаған тері ісініп қызарады, тілмеге ұқсайды. Жаралардың түбі майлы сияқты болады, іріңді бөлінділермен, тегіс емес, жарадан көтерінкі шеттерімен ерекшеленеді. Аймақтың лимфангит және лимфаденит дамиды. Ауру жедел өршиді. Аурудың 5-7 күні дене қызуы аз уақыт төмендейді де, кейін қайтадан жоғарғы санға дейін жоғарылайды. Теріде, ауыздың шырышты қабатында және мұрында көбейген екіншілік папулалар пайда болады, олар пустулаға, жараға аусады. Мұрыннан шырышты іріңді жасыл түсті бөлінділер бөлінеді. Өкпеде қалыптасқан гранулемалар нәтижесінде кеудеде ауыру сезімі, жөтел шырышты-қанды қақырық бөлінеді. Жедел маңқаның терминальды кезеңінде іріңді артрит (жиі тізе, шынтақ буындары зақымданады), бұлшық еттер абсцесінің өзіндік жарылуы болуы мүмкін. Манқаға өкпенің зақымдануы тән: плевропневмония, өкпе абсцесстері. Науқастың іші тоқтаусыз өтуі мүмкін. Жүрек шекаралары кеңейіп, тондары тұйықталады, пульс жиілейді. Бауыр мен көк бауыр ұлғаяды. Шеткі қанда нейтрофилді лейкоцитоз, ЭТЖ жоғарылайды. Жедел түрі 1-2 аптаңың ішінде науқастың өліміміен аяқталады. Маңқаның созылмалы түрінде барлық белгілер біртіндеп дамиды. Аурудың терілік, өкпелік, мұрындық түрлері бар. Ұзақтығы бірнеше айдан 3 жылға дейін созылады. Терілік түрі жиі кездеседі. Жаралар баяу дамиды, майлы сарғыш іріңді бөлінділерімен сипатталып, қатты терең тыртыққа аусады. Бұлшықет арасында абсцесстер дамып, олар тесіледі, свищ пайда болады. Бөлінділерде манқаның қоздырғышы анықталады. Өкпелік түрі плевропневмония мен бұлшық еттерінің абсцесстерімен сипатталады. Мұрынның шырышты қабықшалары зақымданғанда сары, жасыл түсті іріңді бөлінділер, терең жаралар көмей, кеңірдекке дейін таралады. Аурудың созылмалы түрінде айқын интоксикация, ұзақ жоғары қызба дамиды. Науқастарда әлсіздік, кахексия қалыптасады. Екіншілік инфекция қосылады. Өлім-жітімділігі жедел түрінде -100%, созылмалы түрінде - 50 %. Диагностикасы. Ауруға тән клиникалық көріністер анықталғанда эпидемиологиялық анамнез жинау керек. Лабораториялық диагностика - бактериологиялық, серологиялық, биологиялық әдістер қолдану арқылы жүргізіледі. Бактериологиялық зерттеуге алынатын материалдар –жарадан бөлінділер, қақырық, қан. Серологиялық әдістер: АР, КБР, ТЕГАР. Аллергиялық сынама жылқыларда қолданылады. Емдеуі. Міндетті түрде ауруханаға жатқызу. Этиотропты препараттарға сульфаниламидтер (сульфатиозол 5-6 г\тәулігіне) және антибиотиктер (тетрациклин, хлорамфеникол, канамицин, рифампицин, ципрофлоксацин, офлоксаин) және олардың комбинациясы жатады. Оларды 25-30 күн тағайындау қажет. Патогенетикалық терапия: кристаллоидты және коллоидты ерітінділер. Симптоматикалық терапия. Жараның жазылуын жақсарту үшін және бұлшық ет, буындардан ауыру сезімін басу үшін ультра күлгін сәулесі қолданылады. Абсцесс кезінде хирургиялық емдеу. |