Бағдарламасы аясында іске асырылды Russell Grigg becoming an outstanding primary school teacher



Pdf көрінісі
бет30/510
Дата19.03.2022
өлшемі5,81 Mb.
#136229
түріБағдарламасы
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   510
Байланысты:
grigg rassell bastauysh mektep mugalimi sheberlikti shyndau
диплом 20, диплом 20, диплом 20, Абай өлеңі, азия, Ақыл ой жан қуаты, Тест cұрақтары ББ IT қолдану Студентке, кіріспе практика, кіріспе практика, кіріспе практика, кіріспе практика, кіріспе практика, кіріспе практика, кіріспе практика, Резюме
Үздік болу жолындағы сапар
Бұл метафора педагогикалық білім беруде жас және стажер мұға
-
лімдерге қолдау көрсету жайы сөз болғанда жиі қолданылады. Оқыту
-
ды сапар деп қарау – метафоралардың күштісі (Goldstein, 2005). Эстин 
үздік оқыту ісін «белгіленген межеге жету деп емес, сапар деп қарау ке
-
рек» деп есептейді (Jenson, 1988; Estyn, 2007). Мұғалімдердің көпшілігі 
өз еңбек жолында жеке, ал кейде тіпті бітпес кедергілерге тап болады, 
мысалы, жұмыс пен жеке өмірдегі тепе-теңдікті сақтау, өмірдегі өз ор
-
нын анықтау және уақытты тиімді пайдалану. 2 және 3-тарауларда осы 
мәселелермен қоса, мұғалімнің өзіне деген сенімі, кәсіби бірегейліктің 
маңызы талқыланады. Үздік мұғалімдер, әсіресе қиын оқушылармен 
бетпе-бет келгенде және қиын жағдайға тап болғанда табандылық та
-
нытады. Бұл жайында МакБер (2000: 21) былай дейді: «Үздіктер алды
-
на бұрынғыдан да қиын міндеттер қойып, қалайда мақсатыма жетемін 
деген сеніммен тек алға қарай ұмтылады».
Зерттеулерге қарағанда, үздік мұғалім болу жолы айқындалмаған 
болса, онда үздік мұғалімнің іс-әрекеті туралы да нақты бір нәрсе айту 
қиын. Бұл уақыт өте келе едәуір қаражат жұмсай отырып, айтарлық
-
тай зерттеулер жүргізуді қажет етеді. Алайда көптеген елдер арасында 
оқыту сапасын жақсартудың тиімді жолы озық тәжірибеге сүйену және 
білікті басшылықтың қол астында оқыту тәжірибесін жинау деген ке
-
лісім орныққан
.
Берлинер педагогикалық дағдыға үйрету теориясын 
ұсынып, еңбек жолын енді бастаған мұғалімнің тәжірибелі мұғалім бо
-
лып қалыптасуының кәсіби даму жолын көрсетеді (1.3-кесте).
Бұл құрылым еңбек жолын енді бастаған стажер мұғалімдердің өзі
-
не айтылған ақыл-кеңесті бұлжытпай орындауға тырысатынын, бірақ 
жағдайды ескере бермейтіндіктен, икемсіздік танытатынын көрсете
-
ді. Олар «саралап оқыту», «жоғары деңгейдің сұрақтары» және «оқыту 
мақсаты» секілді мамандықтың кәсіби жаргондарын біліп алып, қол
-
дануға бейім тұрады. Алғыр жас мұғалімдердің көпшілігі «озат бастау
-
шы» ретінде өз тәжірибесіне сүйене отырып, оқытуды жағдайға сәйкес 
бейімдеу керектігін мойындайды. Мысалы, олар кей жағдайда мадақ
-
таудың берері аз болса, еш маңызы жоқ екеніне көз жеткізеді. Мұға
-
лім «білікті» деген сатыға өткенде, еңбек жолын енді бастағандарға
не алғыр жас мұғалімдерге қарағанда шешім қабылдауда өзіне үлкен 
жауапкершілік алады, алдына мақсаттар қояды, жұмысына жан-тә
-
німен кіріседі. Тәжірибелі мұғалімдер сабақта қалай әрекет ететінін
қиындықтан қалай шығатынын түрлі ойға берілмей, өз түйсігіне сү
-
йеніп шешеді. Олар заңдылықтарды анықтап, мәселен, оқу бағдарла
-
масының бір бөлігі мен үлгерімін немесе тағы басқалардың арасында 
байланыс орнатады.


Үздік мұғалім деген кім және оны қалай анықтаймыз?
45
Соңғы сатыдағы сарапшы мұғалімдер – өз кәсібінің «қас шеберле
-
рі». Олар қай уақытта қайда болу керек екенін және не істеу керек еке
-
нін біледі. Олар еш қиналмастан, аса ептілікпен әрекет етеді. Берлинер 
олардың мінез-құлқын «арационал» деп сипаттайды, өйткені олар жағ
-
дайды интуитивті түрде түсінеді, алайда әдейі тиісті жауап қайтармай
-
ды. Бір қызығы, басқа мамандық иелері, мысалы, медбикелер сияқты 
жақсы мұғалімдерге де өз шешімін түсіндіру қиынға соғады: «Бұлай іс
-
теген себебім, басқа дұрыс жолын көрмедім» (cited by Galton, 2001: 81). 
Берлинердің баса назар аудартқысы келетін жалпы принцип – бұл ой
-
лау мен үздіксіз процесс арасындағы оқытудың сапалық айырмашылы
-
ғын белгілеуге ұмтылу.
Осы деңгейдегі модель сынға ұшырамай қалмады


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   510




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет