Мәшһүр-Жүсіп Шығармаларындағы рухани мәдениет лексикасы



бет41/88
Дата06.02.2022
өлшемі3,93 Mb.
#34029
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   88
Ду мен с‰ф ќатар ж‰рген. Дуалаудыњ µзі с‰ф-тен басталѓан, сүф пен үшкіру қатар жүрген сияқты. «Суф» `ж‰н` суфизм `ж‰н шекпенділер` ќ±пия тілмен сµйлескен болуы керек. Ол тіл ду мен суф т.б. Сÿфий-кÿпчилики тадқиқотчилар бу сÿзии арабча «суф» дан келиб чиққан бÿлиб, юнг мато - хирқа деган қарорга келишган. Бошқа бир нуқтан назарларга кÿра, сÿфий Юнон тилидаги «сафос»-донишманд сÿзидан олингандир. Бу сÿзни соф-поклик, яъни ахлоқий тозаланиш ва рухий камолот мазмунида тушинтирган олимлар хам бор. Суф сөзінің кейбір әрпі анық мынаны білдіреді: «с» - самат, сафо, савм; «в» - вдох, вафо, вард: «ф»- фақр, фикр ва фано-дейді (Ахмад Яссавий. Хикматлар. – Тошкент, 1990: – 254 б.). Бұл орайда профессор Б. Саѓындыќ±лы дуаќанттыњ бейнесін жаќсы ашып берген [264, б.76-78]. Дуаќантты дуакештік – деп жазу да ‰рдіс алѓан, оныњ тылсым сыры жайында біршама жазылѓан (Дуакештік // Ќазаќстан єйелдері. – 2001. – № 5. 30.). Ду сµзінен діни аѓым пайда болды. Оны *дуализм – деп атады. Дули`зм*, -а, м. 1. Философское направление, признающее, в противо монизму, в основе мира два независимых и равноправных начала: материю и дух. 2. Двойственное строение, двойственность. Д. языкового знака (асимметрическое соотношение формы и значения; спец.). II прил. дуалистический, -ая, -ое (ТСРЯ, 181). Дуа (а) діни. дѓа (доѓа). Басты айналдыратын сиќырлы оќу, жады, тылсым (Бекм±хаметов, 63). Орынбай ±рпаѓында молда болса ауруѓа ‰шкіріп, дем салат±ѓын, тамыр ±стап, ќ±малаќ салып, ±йќы-т±йќы болып ж‰рет±ѓындар. Шєлдірік дерт ќарайт±ѓыны да бар шыѓар ... ‡йден бетімен ќањѓып кетет±ѓын кезбе жындысы да болады (М-Ж., 34); Дуа > сүф > үшкіру > жад.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   88




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет