Пәннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «Жаратылыстану»



бет118/203
Дата07.02.2022
өлшемі0,99 Mb.
#86512
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   203
Байланысты:
ed04d2c0-d947-11e4-b960-f6d299da70eeУММ жаратылыстану

Жарық түсіру белдеулері. Жер осінің көлбеулігі Жерді жарық түсіру белдеулеріне бөледі. Тропиктер аралығында тропиктік белдеу орналасады. Онда күн үнемі жоғары көтеріліп, жылына екі күн зенитте болады. Жыл бойы жылы болғандықтан жыл мезгілдерінде температураның төмендеуі мүлде байқалмайды. Жер бетінін, 40%-ті тропиктік белдеу болады. Тропиктік және поляр шеңберлерінің аралығында солтүстік және оңтүстік қоңыржай белдеулер орналасады. Оларда Күннің көкжиектен көтерілуі жыл мезгілдеріне қарай кенет өзгергенімен Күн зенитте ешқашан да болмайды. Сондай-ақ күн мен түннің ұзақтығы да маусымға байланысты өзгеріп отырады. Жаз күндері күн ұзақтығы полюстерге карай артса, қыста осы бағытқа қарай түн ұзақтығы артады. Бұл белдеулерде жыл маусымдары аралығындағы температура айырмашылығы айқын білінеді. Жер бетінің 50%-ін қоңыржай белдеулер алып жатады.
Поляр шеңберлерінде солтүстік және оңтүстік поляр (суық) белдеулері болады, Жазда поляр күні шеқберлерінде бір тәулік, ал полюстерде алты айға дейін созылады. Қыстағы поляр түнінің үзақтығы да дәл осындай болады.
Күн сәулелері Жерге қиғаш түсіп, жер бетін нашар қыздырғандықтан, бұл белдеулердегі қыс қатал да ұзақ, ал жаз қысқа да салқын болады. Екі суық белдеу Жер бетінің 10%-ін алып жатады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   203




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет