Экспериментті-фонетикалык әдіс екі топқа бөлінеді:
Акустикалық әдіс 1) кимографтьщ эдіс; 2) осциллографтьщ әдіс; 3) спектрографиялық әдітерге іштей жіктеледі.
Соматикалық әдіс 1) палатографтық әдіс; 2) рентгенографиялық әдіс; 3) кинофотога түсіру әдісі болып үшке бөлінеді.
Экспериментті фонетика қазіргі қазақ тіл білімінде де кең колданылуда. Адамның қарапайым мүмкіндіктері сезіне алмайтын нэзік элементтер эксперименттік фонетиканың нәтижелері арқылы мүмкін болып, фонетиканың ғылым ретінде одан эрі дамуына зор ықпалын тигізіп отыр.
Фонетика саласында жоғарыда аталған әдістерден басқа әбден калыптасқан қарапайым әдістер де қолданылады. Қазақ тілінде дыбыстардың калыптаскан орны, үндесу заңдылықтары жэне т.б. ерекшеліктер ұзақ уақыт бойы жете калыптаскан. Мысалы: біздің артикуляциялық базамыз қатаң дыбыстардан кейін катаңдар келеді деген заңдылықты сақтауға бейімделген. Осындай көптеген түжырымдар жасау байқау мен қабылдауға, карапайым тәжірибеге негізделген.
Достарыңызбен бөлісу: |
