Үшінші фаза (шығарманы әндете айту)

Хор шығармалық үйренудегі қорытынды оның көркемдігі т.б. көркемдік ойды жеткізу үшін әншілерге актрисалық, актерлық қажеттіліктер керек. Концертте орындау бүкіл дайындықтың кульминациясы т.б. Мысалы: М. Т. Климов хор әншілерінің мүмкіндігін ескере отырып, транспонирование қолданған. Әндету қанаты бітіп, басты репетиция мен прогон кезі.

Прогондар – концертке жақын кезде тоқтаусыз қойылады. Икемді дирижерлар соңғы прогонда шығарма жайлы қосымша мағлұмат береді. Прогонда тұрып, сатыда айтқан жөн. (мұнда вокалдық аппарат басқа режимде жұмыс істейді, вокалдық тыныс сезіледі.)

Басты прогон – киіммен аз ғана тыңдаушыларға. Басты прогонда ұйымдастыру кезеңі, шығарманың трактовкасы, екпіні, динамикасы, сахнаға шығу, кету, хор мен солисттердің тұрысы, концертмейстер мен акустика залы ескеріледі. Осы жайлы А.А. Егоров былай дейді. Аз көңіл бөлінетін тағы бір деталь бар, бұл – хор ұжымының эстрадағы анықтамасы. Концерттік дыбысталу өз талабына сай болмай жатады. Сондықтан дирижер хор ұжымын эстраданың әр жеріне қойып, орындаушылықтарын көңіл қойып тыңдап, залға ең жақсы хор дыбысталуын белгілі хор бағдарламасымен айтқызу тиіс. Соңғы прогоннан соң ұжымға дайындалуға мүмкіндік беру керек. Концерт алдындағы дайындық дауыс жылытуға ғана қысқа – қысқа. Қиын эпизодтарды айту. Шығарма көлемді болса бастапқы құрылымы ғана айтылады. Белгілі қиындықтағы шығармалар ғана толығымен айтылады. Белгілі қиындықтағы шығармалар ғана толығымен айтылады. 1-ші номермен прогонды аяқтаған дұрыс.

Әдебиеттер:

1. Осеннева М. Самарин В. А. Хоровлй класс и практическая работа с хором. 90 – 102 бет.

2. Соколов В.Г. Работа с хором. 174 – 186 бет.

3. Самарин В.А. Хороведение. 150 – 186.

4. Пригров Н.Н. Руководства хором. 132 – 144, 151 – 165.

5. Егоров А.А. Теория и практика работы с хором 225 – 231 бет.

6. Краснащеков В.И. Вопросы хороведение. 281 – 299 бет.

7. Чеснаков П.Г. Хор и управление им. 158 – 173, 236 – 237 бет.

8. Живов В.А. Хоровое исполнительство.

9. Быков Н. Основы работы с детским хором. 30 – 44 бет.

10. Живов В. А.  Исполнительский анализ хорового произведения 6 – 17 бет.