Есенова қалбике өмірбайқызы қазіргі қазақ медиа-мәтінінің прагматикасы
тармақ газет бетіндегі әртүрлі графикалық құралдарға, оның ішінде
жүктеу/скачать 0,86 Mb.
|
| 4.2.1 тармақ газет бетіндегі әртүрлі графикалық құралдарға, оның ішінде шрифтің қызметіне арналды.
Осындай графикалық құралдардың бірі саналатын шрифт (қаріп) үлкен прагматикалық жүк арқалайды. Зерттеуші Қ.Күдеринова докторлық диссертациясында жазба мәтіннің жалпы графикалық ерекшеліктеріне «ЖМ-нің парақ бетіне орналасуы», абзацты, көз тынысын (үлкен ашық жол), қаріп түрлерін (майлы, ашық, көлбеу әріп), үздікті жазды, асты сызылған жазды, қаріп түсін жатқызады» [29, 17]. Қаріп креолдық мәтіннің аса қажетті композициялық элементі, оның вербалды бөлігін безендіретін материал және дербес көркем форма болып табылады. Әріптаңба да мәтінде: аттрактивті, мәнайырғыштық, экспрессивтік, символдық, эстетикалық, сипаттамалық қызметтердің бірін атқаратындығына көз жеткізілді. Жұмыстың 4.2.2 тармақшасы «Креолды мәтінге» арналады. «Креолды мәтіндер дегеніміз – әртекті екі бөліктен: вербалды және бейвербалды құралдардан тұратын мәтіндер» [30, 180]. Креолды мәтіндердің маңызды элементтерінің бірі ретінде түс арнайы сөз болды. Газет мәтіндерінде ол аттрактивтік, мәнайырғыштық, экспрессивтік, символдық, эстетикалық қызметтердің бірін атқарады [31, 59]. Креолды мәтіндерді автордың прагматикалық ұстанымын (материалға адресат назарын бірден аудару, әртүрлі түстер арқылы оқырман санасында түрліше ассоциациялар туындату, түрлі таңбалар арқылы символдық мәнді білдіру, суреттер мен фотосуреттер арқылы мәтіннің вербалды бөлігіндегі ақпаратты нақтылай, толықтыра түсу т.б.) барынша айқын көрсететін аса тиімді тәсіл деуге болады. Қазіргі қазақ баспасөзінде бұл тәсілдің кеңінен қолданылуы журналистикадағы жаңашылдық пен шығармашылық еркіндікті байқатады. Каталог: files files -> Бастауыш білім беру деңгейінің ОҚу пәндері бойынша үлгілік тақырыптық жоспарлары files -> Астрономия Мазмұны files -> 1 фантастика жанрыныњ типологиясы files -> Қазақстан тарихы 5 сынып. 2013-2014 оқу жылы files -> Расул гамзатов files -> Жамбыл атындағы республикалық жасөспірімдер кітапханасы Қазақстан ақын – жазушылары ХХ ғасырда files -> «№ мектеп-лицей» мемлекеттік мекемесі Күнтізбелік- тақырыптық жоспар files -> Ермұхан Бекмахановқа Сыздайды жаным, мұздайды қаным, жан аға! files -> Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі, жергілікті атқарушы органдар көрсететін білім және ғылым саласындағы мемлекеттік қызмет стандарттарын бекіту туралы жүктеу/скачать 0,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|