Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия
62
12-сурет. Сызықтық ӛлшеулер жүргізу аспаптарының сипаттамасы.
Түзу ұзындығын ұзақ уақыт аралығында тікелей ӛлшеу базис
ұзындығын, базис қабырғаларын және полигонометрия түзулерінің
ұзындықтарын ӛлшеудің жалғыз тәсілі болды. Геодезиядағы салыстырмалы
қателігі 1:1000 000 сызықтық ӛлшеулердің ең жоғары дәлдігі инварлы
сымды базистік аспап (Едерин аспабы) кӛмегімен жүзеге асырылады.
Едерин базистік аспабы БП-1, БП-2, БП-3 маркаларымен шығарылады.
Жоғары дәлдікті ӛлшеулер БП-1 аспабымен жүргізіледі.
Едерин базистік аспабы ӛлшегіш сымдардан маркалы штативпен
нивелирлеу, центрлеу үшін кӛмекші аспаптан тұрады. Ӛлшегіш сымдар
Сызықтық ӛлшеу
аспаптары
Физикалық -оптикалық
Жезлы
Жер ӛлшегіш
ленталар мен
рулеткалар
Оптикалық
дальномерлер
Радиофизикалық
дальномерлер
Инварлы сымдар
және таспалар
Тұрақты
паралакти
калық
бұрышты
және
айнымалы
базалы
Айнымалы
паралактика
лық
бұрышты
және
тұрақты
базалы
Кұралды
Радиодаль-
номерлер
Жарық
сәулелі
қашықтықт
ы
ӛлшегішт
ер
Электронды
тахеометрлер
Радиоинтер-
ферометрлер
Призмалық
шағылдырғышпен
Роботталған
шағылдырғыш
сыз
Жер серіктік
GPS –
қабылдағыш
модульмен
Қатты
Қатты емес
Қашықтық
ӛлшегіш
Достарыңызбен бөлісу: 
