Тригонометриялық нивелирлеудің мәні

В нүктесінің А нүктесінен салыстырма(76-сурет), А нүктесіне теодолит, ал В нүктесіне рейка немесе қада орнатылады. Рулеткамен аспап биіктігі і және АВ ұзындығы лента немесе оптикалық қашықтық өлшеумен өлшенеді. Дұүрбіні рейкадағы бір нүктеге М көздеп,теодолиттің вертикаль дөңгелегі арқылы көлбеу бұрыш Vкөздеу биіктігі деп аталады. Осы 46-суреттен биіктік өсімшесін былайша анықтауға болады:

мұндағы һ'=dtgv тең екенін ескерсек

егер рейкада немесе қадада аспап биіктігін і-ді белгілеп қойып,дүрбіні сол биіктікке көздесек, яғнии v = dgtv

76-сурет. Тригонометриялық нивелирлеудің схемасы

Егер арақашықтық АВ=D лентамен немесе оптикалық қашықтық өлшеуішпен өлшенсе, онда d=Dcosv тен формула былайша түрленеді:

Егерде де А нүктесінің биіктігі Нᴬ белгілі болса, онда В нүктесінің биіктігі мына формуламен есептеледі