Халықаралық жеке қҰҚЫҒы пәні бойынша дәрістер кешені дәріс №1. Халықаралық жеке құқық түсінігі


Дәріс №15. Шетелдік сот (арбитраж) шешімдерін мойындау және орындау механизмі



бет17/17
Дата09.04.2022
өлшемі38,63 Kb.
#138589
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Байланысты:
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЖЕКЕ ҚҰҚЫҒЫ дәріс

Дәріс №15. Шетелдік сот (арбитраж) шешімдерін мойындау және орындау механизмі
Дәрістің мақсаты:
Негізгі сұрақтар:

  1. Сот тапсырмалары.

  2. Шет мемлекеттердің берген құжаттарын тану.

  3. Шетелдік соттар мен төрелік соттардың шешімдерін тану және орындау.

Дәріс мазмұны: Ќазаќстан Республикасыныѕ соттары ґздеріне Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕында немесе халыќаралыќ шартында кґзделген тјртіппен берілген жеке іс жїргізу іс-јрекеттерін жасау (хабарламалар мен басќа да ќўжаттар тапсыру, тараптардан, кујлардан тїсініктемелер алу, жергілікті жерде сараптама жјне тексеріс жїргізу жјне т.б.) туралы шетелдік соттардыѕ тапсырмаларын орындайды, бўєан:
1) тапсырманы орындау Ќазаќстан Республикасыныѕ егемендігіне ќайшы келетін немесе Ќазаќстан Республикасыныѕ ќауіпсіздігіне ќатер тґндіретін;
2) тапсырманы орындау сот ќўзыретіне кірмейтін жаєдайлар ќосылмайды.
Шетелдік соттардыѕ жеке іс жїргізу іс-јрекеттерін орындау туралы тапсырмаларын атќару, егер Ќазаќстан Республикасыныѕ халыќаралыќ шартында ґзгеше кґзделмесе, заѕда белгіленген тјртіппен жїргізіледі.
Ќазаќстан Республикасыныѕ соттары жекелеген іс жїргізу іс-јрекеттерін орындау туралы шетелдік соттарєа тапсырмалар мен ґтініш жасауы мїмкін.
Ќазаќстан Республикасы соттарыныѕ шетелдік соттарымен ќарым-ќатынас жасау тјртібі Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕында жјне халыќаралыќ шарттарында белгіленеді. Ќазаќстан Республикасынан тыс жерлерде жасалєан, Ќазаќстан Республикасыныѕ азаматтары мен ўйымдарына немесе шетелдік азаматтарєа ќатысты шет мемлекеттердіѕ заѕдары бойынша шет мемлекеттердіѕ ќўзыретті органдары белгіленген нысанмен берген, жасаєан немесе кујландырєан ќўжаттарды Ќазаќстан Республикасыныѕ соттары, егер Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕында немесе халыќаралыќ шартында ґзгеше кґзделмесе, консулдыќ жариялау болєан жаєдайда ќабылдайды. Егер Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕында немесе халыќаралыќ шартында ґзара тїсіністік негізінде бўл кґзделген болса, шетелдік соттар мен тґрелік соттардыѕ шешімдері Ќазаќстан Республикасында танылады жјне орындалады.
Егер Ќазаќстан Республикасыныѕ халыќаралыќ шартында ґзгеше белгіленбесе, шетелдік соттар мен тґрелік соттардыѕ шешімдерін танудыѕ жјне орындаудыѕ шарттары мен тјртібі заѕда белгіленеді.
Шетелдік соттыѕ немесе тґрелік соттыѕ шешімі шешім заѕды кїшіне енген кезден бастап їш жыл ішінде мјжбїрлеп орындауєа берілуі мїмкін. Дјлелді себептермен ґткізіліп алынєан мерзімді осы Кодекстіѕ 128-бабында кґзделген тјртіппен Ќазаќстан Республикасыныѕ соты ќалпына келтіруі мїмкін. Егер тґрелiктiѕ шешiмi онда белгiленген мерзiмде ерiктi тїрде орындалмаєан жаєдайда, тґрелiктiѕ шешiмi пайдасына шыєарылєан тарап (ґндiрiп алушы) осы бапта кґзделген ережелер бойынша тґреліктіѕ шешiмiн мјжбїрлеп орындату туралы арызбен дауды тґрелiк ќарайтын жердегi сотќа жїгiнуге ќўќылы.
Атќару параєын беру туралы арызєа тґрелiктiѕ тиiстi тїрде расталєан тїпнўсќа шешiмi немесе соныѕ тиiстi тїрде расталєан кґшiрмесi, сондай-аќ тґрелiктіѕ тїпнўсќа келiсiмi немесе оныѕ тиiстi тїрде расталєан кґшiрмесi ќоса берiледi. Егер тґрелiктіѕ шешiмi немесе келiсiмi шетел тiлiнде жазылса, тарап осы ќўжаттыѕ мемлекеттiк тiлдегi немесе орыс тiлiндегi тиiстi тїрде расталєан аудармасын табыс етуге тиiс.
Атќару параєын беру туралы арыз тґрелiктiѕ шешімiн ерiктi тїрде атќаруєа арналєан мерзiм аяќталєан кїннен бастап їш жылдан кешіктiрiлмей берiлуi мїмкiн.
Белгiленген мерзiмiн ґткiзiп алєан не оєан ќажеттi ќўжаттар ќоса тiркелмей берiлген атќару параєын беру туралы арызды сот ќарамай керi ќайтарады, бўл туралы ўйєарым шыєарылады, оєан осы Кодексте белгiленген тјртiппен шаєым жасалуы мїмкiн.
Егер, сот аталєан мерзiмдi ґткiзiп алу себептерiн дјлелдi деп тапса, атќару параєын беру туралы арызды беру мерзiмiн ќалпына келтiруге ќўќылы.
Судья атќару параєын беру туралы арызды сотќа арыз тїскен кїннен бастап он бес кїн iшiнде жеке-дара ќарайды.
Ґндiрiп алушыныѕ тґрелiктiѕ шешiмiн мјжбїрлеп орындату туралы тїскен арызы, сондай-аќ оныѕ соттыѕ отырысында ќаралу орны мен уаќыты туралы сот борышкердi хабардар етедi. Оныѕ арызын ќарау орны мен уаќыты туралы ґндiрiп алушы да хабардар етiледi. Егер борышкерден сот отырысына келуi мїмкiн болмауыныѕ дјлелдi себептерi кґрсетiлiп, арызды ќарауды кейiнге ќалдыру туралы ўсыныс тїспесе, борышкердiѕ немесе ґндiрiп алушыныѕ сот отырысына келмей ќалуы арызды ќарауєа кедергi болмайды.
Сот тґрелiктіѕ шешiмiн мјжбїрлеп орындатуєа арналєан атќару параєын беру туралы арызды ќараєан кезде тґрелiктiѕ шешiмiн мјнi бойынша ќайта ќарауєа ќўќылы емес.
Сот арызды ќарау нјтижелерi бойынша атќару параєын беру туралы не оны беруден бас тарту туралы ўйєарым шыєарады.
Атќару параєын беру туралы соттыѕ ўйєарымы дереу орындалуєа тиiс.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет