I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың
Қазақтың кәсіптік бейнелеу өнерінің бастауы
жүктеу/скачать 2,71 Mb. Pdf көрінісі
|
ОКУ САУАТТЫЛЫК база (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- 8.Қабығынан аршылған ши A. Өре ши B. Шым ши C. Өрнекті ши D. Жез ши E. Орама ши 9.Мәтіндегі орама шиге қатысты нұсқа
- 10.Мәтіндегі біркелкі оралған ши атаулары берілген қатар
- 11.Мәтінге атау болатын нұсқа
- 12.Мәтіндегі негізгі ой
| 7. Қазақтың кәсіптік бейнелеу өнерінің бастауы
A. Көне тас, қола. темір дәуірлерінен басталады. B. Ғалым Шоқан Уэлихановтан басталады. C. Сақ, скиф, ғұн, түрік қағанатынан басталады. D. Ши тоқу өнері болып табылады. E. Классик суретшілерімізден бастау алған. 8.Қабығынан аршылған ши A. Өре ши B. Шым ши C. Өрнекті ши D. Жез ши E. Орама ши 9.Мәтіндегі орама шиге қатысты нұсқа A. Киіз басуға, сүзгіге, құрт-ірімшік жаюға қолданған. B. Мал сойғанда еттің астына салуға қолданған. C. Ыдыс-аяқ тұратын жерге қоршау ретінде пайдаланған. D. Киіз үйдің керегесін айналдыра тұту үшін пайдаланған. E. Үйдің төбесін сыларда тегіс әрі ыңғайлы болу үшін қолданған. 10.Мәтіндегі біркелкі оралған ши атаулары берілген қатар A. Өрнекті ши, шым ши, жез ши B. Жез ши, шым ши, ақ ши C. Өре ши, ақ ши, орама ши D. Шым ши, ақ ши, ораулы ши E. Орама ши, өре ши, ақ ши 11.Мәтінге атау болатын нұсқа A. Шидің түрлері B. Бейнелеу өнерінің тарихы C. Қазақтың бейнелеу өнері D. Ши тоқу шеберлері E. Қазақтың тоқыма өнері 12.Мәтіндегі негізгі ой A. Шеберлер әртүрлі металл және сүйек өңдеу ісімен айналысқан. B. Қолөнер шеберлері әртүрлі әдіс-тәсілдерді жетік меңгерген. C. Қазақ халқы шиді тұрмыста тиімді қолданған. D. Қолөнер шеберлері үй бұйымдарының көптеген түрлерін жасаған. E. Бүгінгі суретшілер қазақ өнерін әлем танитындай биікке көтерді. 4 мәтін Ей, перзентім, егер сен перзент көрсең, оған жақсы ат қой. Ол нәресте алдындағы атаның бірінші қарызы болады. Ендігі біреуі — перзентіңді ақылды, мейірімді тәрбиешіге тапсыру. Есейіңкіреген соң, ол перзентіңді өнеркәсіпке үйрет, егер әскери қызметкер болсаң, әскери өнерге, басқа өнермен шұғылдансаң, сол өзіңнің өнеріңе бейімделсін. Ол өнерлерді игеріп алса, дене шынықтыру, суда жүзу сияқты өнерлерді үйренсін. Мәселен, менің он жасымда Манзар Хажип дейтін бір ұстазым атқа міну өнерін жақсы білетін. Райхан Хадим дейтін ұстазым ат үстінде найзаласу, бұғалық тастау, доп ойнау сияқты өнерлерді жақсы білетін. Осы екі ұстазымнан ат үстінде жаттығу сияқты 182 көптеген әскери өнерлерді үйрендім. Мен бұл өнерлерді жақсылап үйренген соң, ұстаздарым мені атамның алдына алып барды. «Ей, Әмір, ертең далаға шығып, перзентіңіз ханзаданың үйренген өнерін көрсеңіз», — деді. Әмір: «Жарайды, келістік, көрсек көрейік», - деді. Мен екінші күні барлық білген өнер-ілімімді атама көрсеттім. Атам оларға алғысын айтып, жақсы сыйлар жасады. Соңынан атам оларға: «Перзентім үйреткен істеріңіздің бәрін жақсы біліпті, өнерлеріңздің жақсысын үйретіпсіздер және бір қажет өнер қалыпты», - деді. «Ол қандай өнер еді?» - деп сұрады ұстаздарым. Атам: «Бұл үйреткен өнерлеріңізді қажет кезінде басқа кісі атқарса да болады, бірақ керек уақытында ұлымның өзі ғана орындап, басқалар атқара алмайтын өнерді үйрете алмапсыздар», - деді. Содан кейін Әмір екі кемешіні Әбескүннен шақырып алып, мені соларға тапсырды. Олар маған суда жүзу өнерін үйретті. Мен қаласам да, қаламасам да үйренуге мәжбүр болдым және жақсы үйрендім. Бір күні бірнеше кісілермен кемеге отырып, Джала дариясынан өтетін болдық. Тағира дейтін жерде сарқырама, қауіпті иірім бар еді. Шебер кемешілер сол жерден көп еңбектеніп өтетін. Біз кемемен сол жерге жеттік, кемеші онша шебер емес екен, кемені қалай етіп жүздіруді білмеді. Нәтижесінде жиырма жеті кісі бірден суға қарық болдық. Солардың ішінен мен және мен аттас Қайқаус дейтін құлым судан жүзіп шықтық. Осы оқиғадан соң, шын ықыласыммен атама шектен тыс алғысымды айтып, мүсәпірлерге қайыр- садақамды бердім. Атамның басынан да осындай оқиға өткен екен, сондықтан маған жүзу өнерін үйретіпті. Демек, әртүрлі өнер мен ілімді перзентіңе үйретсең, аталық парызыңды өтеп, оған мейір-шапағат жасап, дүниедегі түрлі пәлекеттерден құтылуға себепкер боласың. Адам өз басына қандай іс түсетінін білмейді... Қиыншылық жағдайда үйренген өнерің мен ілімің қажетіңе жарайды. Демек, перзентіңе ілім, өнер үйретуде кемшілікке жол берме! жүктеу/скачать 2,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|