І-кл технологиялық дайындық

Есте сақта! Буындардың шығуы -

жүктеу/скачать 4,29 Mb. бет 127/131 Дата 24.10.2023 өлшемі 4,29 Mb. #188032 түрі Учебники

Бұл бет үшін навигация:

• Үсік шалу, күнге күю және жылудьщ әсері олардың алдын алу және көрсетілетін алғашқы медициналык көмек

Есте сақта! Буындардың шығуы - басқасымен салыстырғанда сүйектердің буындық бетінің жыл- жып, орын өзгертуі. Буынның шығуы ісінумен, буын пішінінің өзгеруімен, сәл қозғалыс кезіндегі қатты ауырсынумен сипатталады Сондықтан буын шығу кезіндегі бірінші көмек бәрінен бүрын ауыр- сынуды азайтуға бағытталуы тиіс: закымданған жерге суык су және мүз басу, бар болса, ауыруды басатын дәрілер (анальгин, амидопирин) колдану. Одан кейін аяқ пен колды жарақаттан кейінгі түрінде орнық- тырып, дәрігерге жүгіну қажет. Буын шығуын өз бетінше «салуға» жол беруге болмайды. Есте сақта! Сіңірлердің созылуы (үзілуі) көбінде сирақ және білезіктік буындарда болады, Сіңір созылуы буындағы шүғыл қимыл кезінде, қимылдар көлемі қалыптағыдан артық болған кезде орын алады. Сіңірдің ішінара немесетолықтай үзілуі кезіндепндерге қан құйылады. Үсік шалу, күнге күю және жылудьщ әсері олардың алдын алу және көрсетілетін алғашқы медициналык көмек Үсік шалу - ағза үлпаларының темен температуралар кезіндегі суықтың эсер етуі нәтижесінде зақымдануы. Үсудің туындауына жел, ылғал киім, суланған және тар аяқкиім, суық желде, қарда қозғалмау, сондай-ақ ағзаның әлсіреуі, шаршауы себеп болады. Үсуге аяқ-колдар (әсіресе аяқтар), дененің киіммен нашар қорғалған бөліктері (бет), 192 ‘Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 Все учебники Казахстана на ОКЬЬУК.К^ сондай-ақ дененің қан айналысы бүзылған бөліктері неғүрлым көбірек үшырайды. Суыктың дене бөліктерін зақымдауының бірініиі белгісі іпаншудың, күюдің туындауы болып табылады, суықтьщ бүдан әрі эсер етуі кезінде тері жабындары бозара бастайды немесе көкшіл реңкке ие болады. Терінің сезімталдығы жоғалады. Аяқ-колдар белсенді қимылдар жасау қабілеттілігінен айырылады. Күн өту көбіне, ыстық қапырак ауадан және күн көзінде көп жүгіруден болады. Күннің өтуі (жылулык соқкының түр өзгерісі) ұзақ уақыттық күн сәулеленуі кезінде пайда болады. Жылулық соққының симптомдары: дене температурасының көте- рілуі, тері жабындарының қызаруы, тер бөлінудің күшеюі, тамырдың соғуы мен тыныс алудың жиілей бастауы, бас ауыруының пайда болуы, әлсіздік, қүлақтардағы шу, жүрек айну мен қүсу болып табылады. Жылудын, эсер етуі жалғасқан кезде температураның 40 С-қа дейін көтерілуі, естен тану мен дірілдеп-қалшылдау байқалуы мүмкін. Адамның жалаңапітанған сымдарымен жанасуының салдарынан, қысқа түйықталу немесе найзағай түскен кезде электр жарақаттары туындайды. Бүл ретте ток зардап шегуші арқылы электр торабына, немесе жерге өтуі мүмкін. Электр тогының эсер етуімен зардап шегушінің үлпаларында термиялық және химиялық зақымданулар болып өтеді. Электр тогыньщ соғуына көбінесе әртүрлі жарақаттар (сынықтар, соғып алулар және т.б.) келіп қосылады. Электр тогы соғуының ауырлығы біркатар факторларға: желідегі ток күпіі мен кернеуіне, жанасудың үзақтығына, электр тогымен жанасқан тері жабындарының жай-күйіне байланысты болады, терінің электр тогымен жанасқан жерлерінде «ток белгілері» деп аталатын әртүрлі көлемдегі жэне тереңдіктегі күйіктер пайда бо­лады. Найзағай соққан кезде теріде ирелең тәрізді белгі қалады. Ауыр электр жарақаттары сананың бүзылуымен қатар жүреді, тыныс алудың тоқтауы мен клиникалық өлім жай-күйіне дейінгі жүрек қызметінің нашарлауы байқалады. Зардап шегушіге алғашқы көмек көрсету кезінде оны электр тогының әсерінен босату (шаппаны ажырату немесе сымдарды саптары жақсылап оқшауландырылған аспаппен қию) қажет. Егер электр торабына қосылған адамға жанасу қажет болса, онда өз қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін аяктарға резеңке калоштар мен колдарына резеңке қолғаптар киюі қажет. Егер олар жоқ болса, он да аяқтардың астына құрғақ ағаш тұғырықты қоюға, ал қолға тығыз матаның қиындысын орауға болады. Егер электрлік жаракат өте ауыр және зардап шегуші клиникалық өлім жағдайында болса, онда жан сақтауға кірісу кажет. Егер зар­дап шегуші ес-түссіз жағдайда болса. оған мүсәтір иіскетеді. Зардап шегуіпіге толыктай тыныштықты қамтамасыз ету, ал закымдалған жерлеріне стерильді таңғыштар салу қажет. 193 ‘Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 Все учебники Казахстана на ОКЬЬУК.К^ жүктеу/скачать 4,29 Mb. Достарыңызбен бөлісу: