3.Қазақстан аумағындағы сақ-сармат дәуірінің археологиялық
ескерткіштері және олардан табылған алтын киімді адамдардың обаларын картаға белгілеңіз.
Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан:Патша обасына Бесшатыр қорымы мен Есік обасы жатады. Бесшатыр қорымы Іле өзенінің оң жағалауындағы Шылбыр деген жерде, ол 31 обадан тұрады. Қорымның барша обалары екі топқа бөлінеді, үлкен обалар — диаметрі 45 м-105 м-ге дейін. Биіктігі 6-18 м. Салынған уақыты б.з.д. 5 ғ. Шығыс Қазақстан-Алтай аясынан, Шыңғыстау мен Тарбағатай бөктерлерінен кездеседі. Үлкен патша обалары бар. Ол Шілікті алқабында шоғырланған. Орталық Қазақстан-бұл жерден Тасмола мәдениеті (б.з.д. 7-3 ғғ.) ашылды. Арал өңірі-Арал өңірі сақалар мәдениеті Тегіскен, Ұйғарақ, Оңтүстік Тегіскен қорымдары. Батыс Қазақстан-Еділ мен Жайық арасындағы аймақтан қорымдардың көп шоғырланған жері — Үлкен және Кіші өзеннің бойлары, Қамыс-Самар көлдерінің өңірлері, Елек, Шаған, Ембі жағалаулары.
Сармат дәуірінің ескерткіштері - Ертістің жоғары жағынан-Шілікті, Орталықта -Жыланды, Батыс Қазақстан-Бесоба қорғандарынан табылды.
«Алтын адам» — 1970-ші жылдарының басында Есік қорғанында — сақтар тайпасының жас көсемінің зираты табылды.Дәлірек айтқанда: Алматы облысы Есік қаласының солтүстігіндегі Есік өзенінің сол жақ жағалауындағы темір дәуірінен сақталған сақ обасынан табылған алтын киімді сақ жауынгерінің мүрдесі. 1969-1970 жылдары археолог К.А. Ақышев тапқан.
«Сармат көсемі» екінші алтын адам Атырау облысындағы Ембі өзенінің сол жағалауына орналасқан б.з.б. ІІ ғасырға жататын Аралтөбе қорғанынан табылған. Шығыстағы Зайсанның Шілікті ауылынан 65 шақырым жерде орналасқан Бәйгітөбе қорымынан 2009 жылы археологтар үшінші Алтын адамды табады. Бұл күнде олардың саны жетеу. Есік, Берел, Шілікті, Атырау, Бесоба, Тараз және Үржар обаларынан табылған алтын киімді, ежелгі батырлар.
18- билет
Ақ Орда (саяси тарихы, мәдениеті, шаруашылығы)
1993жылғы 1995 жылғы қабылданған Қазақстан Республикасы Конституцияларының негізгі өзгерістері.
Б.з.б. ІІІ ғасыр мен б.з.-дың V ғасыры аралығында өмір сүрген Қазақстан аумағындағы тайпалық бірлестіктердің орналасқан аймақтарын картаға белгілеңіз.
Достарыңызбен бөлісу: |
