Іі. Негізгі бөлім Жасушаның тіршілік циклі, құрылысы


Төменде хол қышқылы мен тауриинің



бет27/35
Дата12.12.2023
өлшемі3,57 Mb.
#196564
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   35
Байланысты:
лекции по основам биохимии и синтезу БАВ

Төменде хол қышқылы мен тауриинің жұп қосылысы таурохол қышқылы және дезоксихол қышкылы мен глициннің жұп қосылысы гликодезоксихол кышкылының түзілу реакциялары берілген.

Дезоксихол қышқылы Гликодезоксихол қышқылы


Өт қышқылдары құрылым жағынан бір - біріне ұқсас, олар тек қана молекуласында гироксил топарының саны және орналасуымен ерекшеленеді. Төменде екі кышқылдарының - хенодезоксихол қышқылының және литохол кышқылының формулалары келтірілген.



Майды эмульсияға айналдыру. Майлар гидрофобты, сулы ортада ерімейді. Өт кышқылдарының ерігіш амфипатиялық қасиеті бар, Өт қышқылдары сырттай активті заттар. Өйткені олардың стероидтық жағы гидрофобты, ал полярлы «басы» (қышқылдык топ бар жері) гидрофильді келеді. Өт кышылдарының гидрофобты жағы май түйіршіктерімен өзара әрекеттеседі, ал олардың гидрофильдік тобы сулы ортаға қараған жак бетке жиналып топтасады да, полярлы еріткіш сумен түйіседі. Өт қышқылдары, бос май қышқылдары мен моноацилглицеролдардың қатысында май түйіршіктері-сыртына жинақталады да жұка қабыкша түзеді. Осының нәтижесінде екі заттың- су мен майдың арасындағы сырткы керіліс бірден азаяды. Осылайша беттік керілістің азаюы және ішектің жиырылып созылуы нәтижесінде үлкен май түйіршіктері босайды да, бөлшектеніп, ұсак-ұсақ май түйіршіктеріне айналады. Осылай пайда болған майдың өте ұсақ бөліктерінің сыртқы қабатында сол беттік активті заттардан құралған жұқа қабықша болады, ол қабықша май бөлшектерін біріктірмейді, Май осылайша эмульсияланады да суда еритіндей қалыпқа түседі. Эмульсияланғаннан кейін майдың беттік аумағы өте ұлғаяды. Эмульсиялану деңгейі жоғары болған сайын және май түйіршіктері кішірейген сайын оған ферменттің әсер етуі оңайланды. Сөйтіп ацилглицеролдар гидролизінің жылдамдығы да артады.
Өттің және ұйқы безі сөлінің реакциясы әлсіз сілтілік, ол карынның қышқыл реакциясын бейтараптайды.
Триацилглицеролдар гидролизі. Май түйіршіктерінің сыртына колипаза белогы (М 10 000) тартылады. Сөйтіп сол жерде ұйкы безінің липаза ферменті де жинақталады. Колипаза қызметі - молярлық қатынасы 2 : 1 (липаза : колипаза) комплекс түзу арқылы липаза ферментін акіивтендіру. Осы кезде рН корсеткіші 9-дан 6-ға дейін өзгереді. Бүл липаза ферментінің әсері үшін ең қолайлы жағдай. Ал колипаза липазаны май түйіршіктерінің бетінде ұстап тұрады. Өт кышкылы, колипаза және липаза үшеуі өзара әрекеттесіп, үш жақты комплекс түзеді деген болжам бар. Липаза әсерін күшейту үшін кальций иондары қажет.


ұйкы безінің липаза ферменті триацилглицеролдар құрамындағы негізінен 1 және 3 жағдайдағы май қышқылдарын босатады да, 2-моноацилглицерол түзеді. 2-моноацилглидеролдар гидролизін ұйқы безінің басқа ферменті - эфирлік гидролаза катализдейді.


СН2-0Н CH,7H3SCOOH
Лн,іам \ О Стеарин қышқьшы
+ 2Н20 ► 2СН-0-С-СпН3і +


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   35




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет