Іі. Заттың сапалық ҚҰрамын анықтау


IV, V, VI аналитикалық топ катиондарының қоспасының



бет73/125
Дата28.02.2023
өлшемі1,45 Mb.
#170468
түріҚұрамы
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   125
Байланысты:
²³. Çàòòû? ñàïàëû? ??ðàìûí àíû?òàó
Асқорыту жүйесінің жас ерекшелігі., annotation124256, Нурмухамедов К., "Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау"
8.8.1. IV, V, VI аналитикалық топ катиондарының қоспасының
анализ жолы


Жүйелік анализдеу барысы
1. Анализ жасамас бұрын, ерітіндінің түсіне және тұнбаның бар, жоғына назар аудару қажет. Fe2+, Fe3+ және Sb3+ катиондарын алдын ала жеке бай-қаулар арқылы анықтауға болады.
2. Егер анықтайтын ерітіндіде тұнба болса, оны араластырып, 35-40 там-шысын сынауыққа тамызып 2н азот қышқылының 8 тамшысын қосып, шыны таяқшамен араласады және 4-5 минут су моншасында қыздырады. Тұнба қара түсті болмаса, оны сүзгіш қағаздан өткізіп, сұйытылған азот қышқылымен жуады, содан соң сүзгіш қағазда бірнеше тамшы күкіртті сутек суын тамыза-ды. Sb3+ ионы болса, тұнба қызғылт-сары түске боялады. Егер қыздырғаннан соң қара немесе қара-қоңыр түске өзгерсе Sb3+ ионынан басқа тотықсыздан-ған висмут және сынап бар деп болжауға болады. Мұндай жағдайда тұнбаны фарфор табақшасына салып, оны 4-6 тамшы концентрленген азот қышқы-лында ерітіп, оған 5-7 тамшы дистилденген су қосып сұйылтып Si3+, Sb3+, Sb3+, Hg2+ катиондарын анықтайды.
3. Сұйытылған азот қышқылында тұнба толық ерісе, төртінші топ катион-дарын алдын ала сынамай бөліп алуға болады.
Төртінші, бесінші, алтыншы топ катиондарының қоспаларының ерітінді-сіне реакция сілтілік орта көрсеткенге дейін (рН=9-10) натрий гидроксидінің ерітіндісін тамшылатып қосады, содан соң сутегінің асқын тотығының 5-6 тамшысын тамызады. Осы қоспаның рН=10-12 болғанға дейін натрий гид-роксидінің ерітіндісін қосу керек. 2-3 минут су моншасында қыздырып, центри-фугаттап сүзеді. Бұл кезде тұнбаның (1) құрамында бесінші және алтыншы топ катиондары гидроксид түрінде болады, ал төртінші топ катиондары ері-тіндіге өтеді (центрифугат немесе фильтрат I).
4. IV топ катиондарын бөліп алғаннан соң, V және VI топ катиондарының тұнбаларын (I) азот қышқылын қосып ерітеді, содан соң қыздырып, 25% аммиак ерітіндісін көп мөлшерде құйып және аммоний нитратының бірнеше кристалын салып, шыны таяқшамен араластырып, қайтадан су моншасында қыздырып, центрифугаттап сүзеді. Тұнба (II) құрамында бесінші топ катион-дары гидроксид түрінде болады. Бұл тұнбаны жетінші кестедегідей анық-тайды.
Төртінші топ катиондары центрифугат құрамында болғандықтан оны тұз қышқылымен (рН=3-4) бейтараптап және бесінші кестеде көрсетілген жол-мен анықтайды.
Алтыншы топ катиондары бар (II) центрифугат аммиакат түрінде және магний катионымен бірге болады, осыны екі бөлікке бөледі. Біреуінен жеке байқау арқылы Mg2+ катионын анықтаңдар. Салған ерітіндіні рН=3-4 дейін бейтараптап, содан кейін тоғызыншы кестеде көрсетілгендей анықтайды.


Сонымен қатар мына төмендегідей әдістер арқылы бөлшектік анализ түрінде анықтауға болады.
Зерттелетін ерітіндіні жақсылап араластырып екіге бөледі. Бірінші бөлігі-нен IV-VI аналитикалық топ катиондарын анықтайды, ал екінші бөлігін ана-лизді қайталау қажет болған жағдайға қалдырады.
I. Алғашқы байқау
1. Ерітінді түсі;
2. Тұнбаның бар-жоғы және оның түсі;
3. Ортаның рН (универсал индикаторымен анықталады).
II. Бөлшектік анализ
Ерітінді түсіне көңіл аудару қажет. Егер, ерітінді түссіз болса, онда зерт-телетін ерітіндіде түсті иондардың Cu2+, Cr3+, Со2+, Ni2+ болмағаны, бірақ сұйылтылған ерітінділерде түсі байқалмайтын иондар Fе3+, Мn2+ немесе түссіз иондардың Hg2+, Cd2+ болуы мүмкін.
Егер, зерттелетін ерітіндінің түсі ақшыл-сары болса − Fе3+; ақшыл-жасыл болса − Fе2+, Ni2+; ақшыл-күлгін болса − Мn2+; көк болса − Сu2+; күлгін түсті болса − Со2+ иондардың болуы мүмкін.
Егер, рН > 1 болса, онда зерттелетін ерітіндіде сурьма және висмут катион-дары жоқ деуге болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   125




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет