&ЫС&аша тарихы едсіз аралға өзіммөн бірге ала кететін


плакаттары, еденде - кір шұлықтар. Мүндай жағдайда өскен адам өзін



Pdf көрінісі
бет120/482
Дата02.12.2023
өлшемі18,68 Mb.
#194744
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   482
Байланысты:
«Sapiens Адамзаттың қысқаша тарихы»

плакаттары, еденде - кір шұлықтар. Мүндай жағдайда өскен адам өзін
«тұлға» санамай тұра алмайды: оның құндылығы сыртқы бір нөрсе-
лермен емес, өз «менімен» бағаланады.
Ортағасырлық ақсүйектер индивидуализмге сенген жоқ. Адамның
құндылығы әлеуметтік иерархиядағы дәрежесімөн және адамдар
арасындағы беделімен бағаланды. Күлкіге ұш ы рау- сұмдық қорлық еді.
Ақсүйектер балаларын өлімге басын тіксе де өз атына кір келтірмеуге
баулыды. Дәл қазіргі кездегі индивидуализм сияқты ортағасырлық
құндылықтар жүйесі де ортағасырлық қамалдардың тас қабырғасында
қалыптасты. Қамалдарда балаларға (тіпті ересектерге де) белек
бөлмелер қарастырылған жоқ. Жасөспірім баронның қамалының
жоғарғы қабатында әкесі мен шешесінен кілттөніп алып, қабырғаға
Арыстан жүректі Ричард пен король Артурдың суретін жапсыратын
оңаша құжырасы болған өмес. Ол өрдайым жұрттың көз алдында
жүріп, өзі туралы басқалардың не ойлап, не айтатынын көкейге тоқыды.
Мұндай жағдайда өскен кісі, өлбетте, адам қүндылығы оның әлеуметтік
иерархиядағы орнымен жене ол туралы өзгелердің қандай төрелік
айтатынымен бағамдалады деген үйғарымға келеді8.
Ә. Қиялдағы тәртіп тілек-қалауымызды қалыптастырады. 
Ті-
лек-қалауымыз қиялдағы тәртіптің мейлінше сенімді тірегіне айналады.
Адамдардың көпшілігі өз өмірін басқаратын тәртіп қиялдың жемісі екенін
мойындағылары келмейді - өйткені қияпдағы тәртіп олардың ең күшті ті-
лек-қалауларын жетелеп, жетілдіріп отырады. Эр адам туған бойда езіне
дейін белгіленген тәртіптің ырқына бағынып, кішкентай кезінен оның тілек-
қалауы қоғамда үстемдік құрған мифтердің ықпалымөн қалыптасады.
Мәселен, қазіргі Батыс адамының ең ардақты тілегі - соңғы ғасыр-
лар ағымында үшырасқан романтикалық, ұлтшылдық, капиталиста


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   482




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет