4.Гипоксия әртүрлі аурулардың патогенетикалық факторы ретінде.Гипоксиялық жағдайларды жіктеу принциптері. Гипоксия типтері Гипоксия ағзалар мен тіндерде оттегінің жеткіліксіздігін айтады. Ол тіндерге оттегінің аз жеткізілуінен н\е жасушалардың оттегін тотыңу – тотықсыздану үрдісіне пайдалануы бұзылыстарынан дамиды.
Қызба (лат. fеbis)- деп жануарлардын даму сатыларында пайда болғаи, дене кызымынын көтерілуімен керінетін, әрі бүліндіргіш, әрі қорганыстык- икемделістік құбылыстармен сипатталатын біртектес дерттік үрдістерді айтады. Бұл кезде пирогендік (грек. ругetoз-ыстык, .. ген-туыңдататын) заттардың әсерлерінен термореттеу орталыктары әрекеттерінін өзгеруі дене қызымының көтерілуіне әкеледі және термореттеу тетіктері бузылмай сакталып, жоғары деңгейге көтеріледі.
Этиологиясы. Кызба пайда болу себептеріне карай инфекциялык және бейинфекциялык болып екіге белінеді.
Инфекциялық қызба бактериялардын, вирустардын, карапайым жәндіктердін, майда саныраукулактардын әсерлерінен дамиды. Бейинфекциялтық қызба тіндердін бүлінуіне әкелетін сырткы жене ішкі ыклалдардың әсерлерінен пайда болады. Бұларға: куйік, жаракат, инфаркт, қан кую, ішке кан күйылу, аллергия, өспе есуі, цирроз т. б. жатады.
Кызбаның даму жолдарыида пирогендік заттар манызды орын алады. Олар экзогендік және эндогендік (лейкоциттік) болып екіге белінеді.
Экзогендік пирогендер деп микробтардын тіршіліінен немесе олардың ыдырауынан пайда болатын заттарды айталы.
Әртурлі бактериялардын мембраналарын арнайы химиялык өндеу жолдарымен біршама пирогендер (пирогенал, пиромен, пироксаль т. б.) таза күйінде алынды. Бул заттар химиялык күрамы бойынша нәруыздардан ажыратылган липополиканттар болады. Булардың тым мардымсыз мелшерінен (0,0001 мг/кг) адамдар мен жануарларда кызба дамиды. Экзогендік пирогендер организмде дене кызуын эндогендік пирогендердін өндірілуін күшейту аркылы котереді.
