Жамбыл атындағы мемлекеттік жасөспірімдер кітапханасы



бет7/14
Дата22.12.2021
өлшемі261,75 Kb.
#896
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14
І- жүргізуші: Төңірекпен болыпты әкем силасты,

Жамандықты тірі жанға қимапты.

Әкем маған ұлы Гомер айтқандай

Туған күн-ақ ғажап есім силапты.

«Әбу-Ғали-сина» атапты,

не сәбише қызығып,

Ғұламаны таныды әлде шын ұғып,

Арманшыл жан күткен шығар менен де

Есіміме лайықты ұлылық!

Менің ұям


Кітапханашы: Қазақстан Республикасының Халық жазушысы, ақын Әбу (Әбуғали )15.,10.1905 жылы Атырау облысының, Құрманғазы (бұрынғы Теңіз) ауданындағы Мақаш ауылдық аймағының Алға ауылында туған.

Әбу Сәрсенбаев 1927 жылға дейін балық өндірісінде жұмыс істеген. Астрахань Кеңес - партия мектебінде (1929), Алматыдағы Комвузда Коммунистік жоғарғы оқу орнын бітірген (1934).

1930-32 жж. «Еңбекші қазақ» газетінде әдеби қызметкер.1934-36 жж. қазақ тілінде «Темір жолшылар» газетін ұйымдастырып, сол газеттің редакторы. 1942-1943 жылдары Ташкенттегі Әскери Педагогикалық институтында оқыған. Соғысқа дейін «Түрксиб» газетінің редакторы, Қазақ

Мемлекеттік баспасын басқарған. 1942-1947 жылдары Ұлы Отан соғысында әскери тілші ретінде бастан аяқ қатысады. Жеңіспен оралған ақын 1947-1953 жылдары Қазақ мемлекеттік оқу педагогикалық баспасының директоры қызметін атқарған. Қазақстанның халық жазушысы. 1936-42 жылдары Қазақ мемлекетінің біріккен баспаларында директор, бөлім меңгерушісі.

1942-47 жылдары ІІ дүниежүзілік соғысқа қатысып, «Советтік жауынгер» газетінде әскери тілші. 1947-52 жж. Қазақ мемлекеттік оқулықтар баспасының директоры. Елу шақты кітаптың авторы, танымал аудармашы.

Әдебиеттегі алғашқы қадамын өлең жазудан бастаған. Әбу Сәрсенбаевтың «Еділ толқыны» атты тұңғыш дастаны (1938), «Жүрек сиы» (1938), «Ант» (1939) жыр жинақтары оқырмандар көңілінен шығып, жазушылар қатарына қабылданды. Майдан тақырыбына жазылған «Ақша бұлт (1947) өлеңдер жинағы солдат сағынышының нәзік иірімдерін, «Ұлым туралы ой» (1949) дастаны әке толғанысын бейнелейді. «Ақырғы гранаталар» (1977) дастаны, «Қасиетті махаббат» (1987) дастандар жинағы қазақ поэзиясын көркемдік тұрғыдан байытты. Соғыс майданы өмірін жан-жақты көрсету арқылы бейбіт өмірді насихаттау мақсатымен Ә.Сәрсенбаев прозалық шығармалар жаза бастайды. «Офицер күнделігі» (1960) (майдандық газеттерде басылған новеллалары), «Жауынгер монологы» (1970), «Батырлардың ізімен» (1974) деректі әңгімелерден тұратын жинақтары алапат соғыстың ел басына түскен ауыр зардабын, қаһармандық көрсетіп даңққа бөленгендер мен сол соғысқа ерлікпен көз жұмған жандар жайлы сыр шертеді. Ә.Сәрсенбаевтың еңбек майданынан жазған «Толқында туғандар» (1955) романы Атырау балықшыларының азаттық күресіне арналған. «Капитан ұлы» (1961) повесі Маңғыстау балықшысы - жас жеткіншек Болатханның ауыр еңбекте шыңдалып, адамгершілік қасиеттер жинақтары сөз болады. Оқырманның жылы лебізін алған бұл повесін кейін толықтырып, романға айналдырып, «Теңіз әуендері» (1969) деген атпен шығарды. «Ұстаздар мен тұстастар» (1986) кітабына Ә.Сәрсенбаевтың әдебиет туралы ой-толғаныстары мен естеліктері кірген. «Арбасу» (Қ.Жұмалиевпен бірге, 1966) «Теңіз махаббатты» (1970) пьесалары республика, облыс сахналарында қойылды. Мектеп оқулықтарының авторы.А.Пушкин, М.Лермонтов, Н.Некрасов, Ш.Петефи (венгр ақыны), Лацис (латыш жазушысы) шығармаларын қазақ тіліне аударған.

Өз шығармалары орыс, эстон, тәжік, түркімен, болгар тілдеріне аударылған. 1980-1984 жылдары 5 томдық шығармалар жинағы (өлеңдер, дастандар мен балладалары, әңгімелері мен романдары) жарық көрді. «Қызыл Жұлдыз», «Еңбек Қызыл Ту», «Құрмет белгісі», «Халықтар достығы», «Ұлы Отан соғысы», «Октябрь революциясы», «Парасат» ордендерімен және Одессаны, Белградты, Будапешті, Венаны азат еткен үшін медальдармен марапатталған.


Каталог: sites -> default -> files
files -> Жамбыл атындағы республикалық жасөспірімдер кітапханасы Қазақстан ақын – жазушылары ХХ ғасырда
files -> Ермұхан Бекмахановқа Сыздайды жаным, мұздайды қаным, жан аға!
files -> Жамбыл атындағы Мемлекеттік жасөспірімдер кітапханасы Қазақстан ақын – жазушылары ХХ ғасырда
files -> Қызылорда облысының жер – су атаулары қызылорда, 2013 жыл сыр елі қызылорда облысы
files -> ОҚу курсының каталогы 050117 қазақ тілі мен әдебиеті
files -> Өмірбаяндық деректеме
files -> Жиырма үш жыл бір ғұмыр
files -> Пәнінің мұғалімі Ищанова Эльмира Абайқызы Қазақ әдебиеті ( 6 «б» сынып ) Сабақтың тақырыбы


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет