Жануарлар экологиясы



Pdf көрінісі
бет124/139
Дата16.10.2023
өлшемі12,6 Mb.
#185679
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   139
Байланысты:
жануарлар экологиясы

(5а%а ресіо),
ызылдаққоңыз 
(СагаЬиіае)
туыстастардан: алып ызылдак 
(Тарһохепих §і§ш),
қазанбас ызылдак 
(Сагаһш %ІуріорІегш),
дала 
белдеміндегі өзен, көл алқаптарында бүйі 
(һусоза зіп^огіепш)
жиі 
кездеседі.
Дала белдемінде қосмекенділерден кэдімгі тарбақа 
(Реіоһаіех
1шсиз),
сүйіртұмсық бақа 
(Капа атуаііз),
сұр құрбақа 
(Ви/о Ьи/о)
таралған. Қосмекенділердің тіршілік ырғағы дала белдемінің табиғи 
ерекшелігімен жақсы үйлескен. Көктемде далалық аймақтың шалшық, 
көлшіктері кар суына тола бастасымен кысқы ұйқыдан оянған бақа, 
тарбақа, кұрбакалар шағылысып көлшікке уылдырығын шашады. 
Көлшік, шалшықтың жылы суында уылдырық тез дамып бакашабакка 
айналады. Кешікпей бақашабактан ересек бақалар жетіліп шығады. 
Олардың осыншама асығыс дамып жетілуі тегін емес. Өйткені 
олардың мекендеген көлшігі суалып, тез кеуін кетеді. Соган дейін
180


олар ересейіп үлгереді де, көлшіктің түбіндегі батпаққа кіріп, 8-9 ай
бойы бұйыққан һүйде келесі көктемді күгеді.
Дала белдемінің жазы ыстық, жылдың жылы маусымы ұзаққа
созылады. Бауьфымен жорғалаушылар жылусүйгіш (термофиль)
болғандықтан дала белдемінде көптеп кездеседі. Мысалы Жерорта
теңізі тасбақасы 
(А^гіопетуз һопфвШі),
жолақ кесіртке 
(Імсегіа
зігі§аіа),
сұр кесіртке 
(Һасегіа а§іШ),
сарықұрсақ абжылан 
(СоІиЬег
Іщиіагіз),
өрнекті абжылан 
(Еіарһе сііопе),
дала сұржыланы 
(Үірега
иг$іпі).
Дала белдемінде құстардың түрлік және экологиялық құрамы 
соншалықгы көп емес. Ормансыз, тау-тасы аз, бірыңғаи жазық далада 
құстардың желден, суықтан, жыртқыштардан қорғанатьш қорғанышы 
аз. ¥ я салып жұмыртқа басуға қауіпсіз орын да аз табылады. Мұнда 
тіршілік ететін құстардың көбі шөптесін өсімдікке, тікелей жер бетіне 
немесе кеміргіштердің ініне, кейбіреуі өзі ін қазып ұя салады. Дала
белдеміне тэн құстардың көбі өсімдіктің тұқымын және жэндіктерді 
теріп жеп қоректенетіндіктен жерде жақсы жұгіреді және олардың 
түсі дала өлкесіндегі топырақтың, өсімдік жабындысының өңіне ұқсас 
болғандықган оларды жыртқыш жануарлардан жасырады. Бұл


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   139




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет