4 Өмірлік этика
4.1 Өмір мәселесін этикалық бағалаудың өзектілігі
48-49 бет
Табиғатқа жаһандық техникалық араласу салдарынан тіршіліктің іргелі осалдығы және тірілердің жойылу қаупі фактісін білу 20 ғасырдағы әлемнің бұрынғы физикалық бейнесін қайта қарауға негіз болды. Р.С. Карпинская табиғат философиясын «биологизациялау» қажеттілігі туралы айтады. Мысал ретінде көбінесе тіршілік мәселесіне биологиялық көзқарасқа негізделген организмизм («организм концепциясы» А.Н. Уайтхед), биосфера, холизм, коэволюция, жаһандық эволюционизм ұғымдарының пайда болуын мысалға келтіруге болады. Өмір этикасының өзі туралы айтатын болсақ, оны «өмір этикасы», «тірі этика», биоэтика, биософия, экологиялық этика, биофилософия, өмір философиясы сияқты ұғымдардан ажырата білу керек. Біз дұрыс өмірлік этиканың бастауы 20 ғасырдағы моральдық және әлеуметтік ауытқуларда емес деп санаймыз, бірақ Батыс пен Шығыстың бай діни-философиялық дәстүрінде. Қазіргі гуманитарлық ғылымдардағы жаңа «өмір философиясы» туралы айтатын болсақ, біз бұл синтетикалық және әртүрлі бағытты қолданбалы философияның ғылыми-философиялық проблемаларды қарастыратын бөлімі ретінде көрсетуге болатынын айтуымыз керек, бұл мәселеге бұрын-соңды болмаған жоғары көңіл бөледі. биология мен медицинаның прогресінен туындаған XXI ғасыр (яғни, біз әлі де биология философиясы туралы айтамыз).
51-бет
Биологияның (өмір туралы ғылымдардың) даму деңгейіне және техниканың жойқын күшінің дәрежесіне қарамастан, аксиологиялық аспектіде өмірге дербес онтологиялық принцип пен этикалық категория мәртебесін беру Г.Ионастың философиялық пайымдауының тақырыбы болып табылады. Оның «Организм және бостандық» (неміс, ағылшын тілінде «Өмір құбылысы»), «Материя, рух және жаратылыс», «Ештеңе мен мәңгіліктің арасында» және т.б. еңбектерінде органикалық өмірдің онтологиялық аксиологиясының негіздері – өмір сүреді, қаланады – деп жалғастырды философтың ізбасарлары (қазіргі неміс философтары Д.Бёлер, Х.Гронке, т.б.).
Достарыңызбен бөлісу: |