Тақырып 15. Қосжарнақтылар және дара жарнақтылар класы. Сарғалдақтар, Көкнарлар, Қалампырлар, Раушангүлділер, Бұршақгүлділер, Алқагүлдер қатарлары, Лалагүл тұқымдасы.
Сабақтың мақсаты. Қосжарнақтылар және даражарнақтылар класының кейбір өкілдерінің морфологиясымен, гүл бөліктерінің ерекшеліктерімен танысу.
Кеппешөпке Қосжарнақтылар класы. Сарғалдақтар, Көкнарлар, Қалампырлар, Раушангүлділер, Бұршақгүлділер, Алқагүлдер қатарлары, Лалагүл тұқымдастарын салады.
Морфологиялық ерекшеліктеріне байланысты сипаттамалар төмендегі ссхемалар бойынша жүргізіледі.
1)Өсімдік
а)Ағаш , бұта,шөптесін өсімдік (көп,бір жылдық)
б)Қос жарнақты, дара жарнақты.
2)Тамыр системасы.
А)Кіндік,қосалқы,аралас тамырдан тұрады.
Б)Формасы:кінік тамырлы,шашақ тамырлы тармақталған тамырлы.
3)Сабақ
а)тік сабақтар,шырмалғыш сабақтар ,өрмелегіш сабақтар,жатаған сабақтар.
б)бұтақталған,бұтақталмаған.
в)такті,түксіз
4)Жапырақ
а)жай жапырақ:сағақты,отырмалы,қынапшалы.
б)жапырақтары шеті формасы:тұтас ,ара тәрізді,тиісті.дөңес.
в)күрделі жапырақтар,қосалқы жапырақшалары жоқ,қосалқы жапырақшалары бар,жапырақтары кезектесіп,қарама –қарсы ,топтасып, жертаған түзеді.
5)Гүл шоғыры.
а)Күрделі симподиальды: монохази , дихази, тирс.
Б)Күрделі моноподиальды: күрделі масақ, күрделі шатыр, сыпырғы, қалқанша, собық.
6)Гүл
а)актинаморфты,зигоморфты
б)гүл серігі: қосарланған, қарапайым , жалаңаш гүл
7)Жемісі
а)Жай: құрғақ көп дәнді: топтама , бұршаққап, бұршаққын, қауашақ, жидек
б)Біріккен топтама,біріккен тұқымша, біріккен жаңғақша, біріккен сүйекті жеміс. Осы морфологиялық белгілері арқылы анықтауыштар жәрдемінде анықталынады, нәтижеде тұқымдас, туыс,түрдің латын тіліндегі және қазақша аттары жазылады.
в)Суреттерін салу және талдау
1-сурет . Күйдіргі сарғалдақ: А-өсімдіктің жалпы көрінісі; Б-жемісінің жалпы
пішіні және ұзынынан кесіндісі; В-гүлінің ұзынынан кесіндісі; Г-күлтесі; Д-аталық; Е-көпбөлікті апокарпты геницей; Ж-аналық; З-гүл диаграммасы;
Достарыңызбен бөлісу: |