Жоспары: I. Тұқымқуалаушылық заңдарының ашылуы



бет4/6
Дата11.01.2023
өлшемі4,33 Mb.
#165369
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
Мендель за4дары 4 лекция коптик аллелизм (2)
2 СӨЖ Ержан А фармген
доминанттылық ТҮРЛЕРІ
Толық доминанттылық
аллельді жұп геннің біреу басым қасиетті көрсетіп, гетерозиготалы күйде де гомозиготалы даралардағы сияқты айқын көрініс береді, ал рецессивті геннің әсері байқалмай жасырын қалады.Мысалы, Мендельдің бірінші заңы
Толымсыз доминанттылық
аллельді гендердің екеуінің әсері бірдей байқалып, сондықтан аралық сипаттағы формалар қалыптасады. Мысалы, намазшам гүлі

Осы уақытқа дейін екі аллельдік жағдайда қолданылатын гендерді қарастырдық – басымдықты және рецессивті, алайда көптеген гендер екі аллельден көп санға ие. Көптеген аллельдердің сериялары ретінде әртүрлі фенотиптерді негіздеуші бір геннің үш немесе одан да көп жағдайын атайды. Аллельдердің мұндай сериялары жануарларда да өсімдіктерде де кездеседі.

Осы уақытқа дейін екі аллельдік жағдайда қолданылатын гендерді қарастырдық – басымдықты және рецессивті, алайда көптеген гендер екі аллельден көп санға ие. Көптеген аллельдердің сериялары ретінде әртүрлі фенотиптерді негіздеуші бір геннің үш немесе одан да көп жағдайын атайды. Аллельдердің мұндай сериялары жануарларда да өсімдіктерде де кездеседі.


Мұндай аллельдердің тұқым қуалауына олардың басымдықты түрлердің тізбектік қатарын түзетіндігі сипатталады; сонымен қатар, жоғарыда келтірілген түр барлық төменгі түрлерге басымдылыққа ие, бірақ оларға қатысты рецессивті қатынаста, мысалы, қояндарда - агути>шиншилла>гималайлық>альбинос

ГЕНДЕРДІҢ ӨЛІМДІК ӘРЕКЕТТЕРІ

Француздық зоолог Кено сары тышқандарды өзара будандастыру кезінде олардың шаштық жабындары ешқашан бекітілмейді және тұқым қуалау кезінде сары және сары түсті емес тұқымға 2:1 қатынасында ыдырау болады. Сараптамалық сары және сары емес түстердің будандастырылуы 1:1 қатынасындағы ыдырауды сипаттады. Ары қарайға тәжірибелердің нәтижелері барлық сары түсті тышқандар гетерозиготалы, ал гомозиготалы сары тышқандар өзінің дамуының ерте сатысында өледі. Осылайша, алғаш рет гомозиогталы жағдайларда ген өлімдік болуы мүмкін (өлімге алып келеді).



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет