6.5. Преторлық қорғаудың ерекше тәсілдері.
Преторлар өз атқарғаң қызметіңде талапты қорғаудан басқа ерекше қорғау тәсілдермен пайдаланатың. Олар әкімшілік билігінің құрастыру түрлерге қатысқан. Осындай тәсілдердің төрт тұрің қарастырайық. 1)-интердикттер, 2)-стипуляция, 4)-иеленуге кіргізу(integrum) және 4)-реституция.
Интердикт (Interdictum)- преторлардан шығатың тыйым салатын бүйрықтары.Алдымен тарих бойынша, претор осындай тыйымдарды жеке түлғаларға беретің, мысалы: Азамат Павел,сіз Марк азаматтың жеріне тиіспеңіз, ол жерді мирас бойынша алғаң болыпты. Бара-бара интердикттер көпшілікке жарияланатын,мысалы: Азаматтар,көшелерге пайдаланғаң суды төкпендер.Көше қоғамдық меншігінде т.б. Интердикттердің бір-неше түрлері шыққан.
Стипуляция (Stipulatio)-салтанатты түрде уәде беру.Әр-түрлі жағдайларда міндеттемелерді атқару үшін, әлде әр-түрлі келісімдерді бекіту үшің румдықтар уәде беретің. Ал соңдай уәде претор алдында берілсе-тіпті нағыз заң болып шығатын. Стипуляцияны орындамаған азаматттар Рум қаласынан көштіретің,олардың құқықтары түгел жойылатын ,ал сол адамның есімі және үрпақтары да арамды болып жүртқа көрінетің.
Иеленуге кіргізу(Integrum)-Бұл тәсіл азаматтарға өр-түрлі жағдайларда пайда болған мүлікті(табылған,өсиет бойынша пайда болған т.б.) заң ретіңе келестіру үшін жүзеге асыратын. Осындай иеленуге кіргізу тәртіпті претор өзі атқаратың.
Реституция (Restitutio)-Бұрыңғы қалпына келтіру.Кейде румдықтар білмей ,әлде түсіңбей, жастықтаң әлде кәріліктен өздеріңе пайдасыз әлде тіпті зиянды келісімдерге келетің, қорқындықтан да болатың.Ал келісім-шартты орындау керек.Осыңдай жағдайлармен өтініш жасап,преторға жолығатын. Претор оларды тыңдап,егер айтқан сөздері дұрыс болып шықса,осыңдай адамдарды кейде міндеттемеден босататын. Олардың шарттарды болмағандай түріңде есептейтың. Бұны бұрыңғы қалпына келтіру деп орыңдаған.