Латын сессия жауаптары 2023 Руникалық көне түркі графикасы
жылдан бастап орыс әліпбиінің графикасына лайық қазақ әліпбиін қабылдаудың негізгі принциптері
жүктеу/скачать 91,3 Kb.
|
Латын сессия жауаптары 2023
- Бұл бет үшін навигация:
- 6. Араб графикасымен жазылған мәтіндерге тілдік талдау
| 5. 1940 жылдан бастап орыс әліпбиінің графикасына лайық қазақ әліпбиін қабылдаудың негізгі принциптері
1940 жылдан бастап Қазақ КСР-і орыс әліпбиінің графикасы үшін қолайлы принциптерге негізделген жаңа қазақ әліпбиін әзірлеуге кірісті. Бұған дейін қазақ тілі араб әліпбиінде жазылғанымен, бұл тәсіл транслитерация мен дыбыс тіркесіміне байланысты белгілі бір қиындықтар туғызды. Орыс әліпбиіне негізделген жаңа қазақ әліпбиін жасау қажеттілігі оқу-ағарту және мәдени мақсатта жазуды стандарттау қажеттілігімен байланысты болды. Қазақ әліпбиін дамытудың негізгі принциптері оның қазақ тіліндегі барлық дыбыстарды бейнелеуімен және бұрын араб әліпбиінде жазылған дыбыстарды графикалық түрде көрсетуге ыңғайлы болуымен байланысты болды. Қазақ тілінің дыбыстық жүйесіне талдау жасалып, осы талдау негізінде қазақ тіліне тән дыбыстарды көрсететін жеке әріптер мен белгілерді әліпбиге енгізу туралы шешім қабылданды. Сонымен бірге әліпбидің негізін орыс әліпбиі құрап, қазақ дыбыстарын жазу үшін «ш», «у», «щ» және басқа да әріптердің тіркесімі пайдаланылды. Соның нәтижесінде қазақ әліпбиі қазақ тіліндегі дыбыстарды дәл әрі дәл жеткізуге және оны орыс әліпбиіне бейімдеуге мүмкіндік береді. Бұл қазақ тілінің жазылу және оқу процесін айтарлықтай жеңілдетіп, жетілдірді, оның көптеген ондаған жылдар бойы дамып, сақталуына ықпал етті. 6. Араб графикасымен жазылған мәтіндерге тілдік талдау Араб графикасымен жазылған мәтіндерге тілдік талдау – араб графикалық жазу жүйесі арқылы араб тілінде жазылған мәтіндердің мазмұны мен құрылымын зерттеу және түсіну процесі. Бұл талдау морфология, синтаксис, семантика және т.б. сияқты әртүрлі аспектілерді қамтуы мүмкін. Араб мәтінін тілдік талдаудың негізгі аспектілерінің бірі жеке таңбаларды және оларға сәйкес келетін дыбыстар мен мағыналарды тану және түсіндіру болып табылады. Араб жазуы сөздегі орнына және басқа әріптерден кейін немесе сөздің басында немесе соңында тұруына байланысты әртүрлі пішіні бар әріптерден тұрады. Араб мәтінін тілдік талдаудың басқа аспектілері араб тілінің грамматикалық ережелерін түсінуді қамтиды, мысалы, субьекті-етістік келісімі, жасалуы және етістіктердің әртүрлі түрлері және т.б. Бұл аспектілерді дұрыс талдау және түсіндіру үшін бұл аспектілерді жақсы түсіну өте маңызды. Араб графикасымен жазылған араб мәтіндері. Араб графикасымен жазылған мәтіндерді лингвистикалық талдау бірнеше кезеңдерді қамтиды: 1. Таңбаларды тану: Біріншіден, әріптер мен диакритика сияқты араб таңбаларын тану керек. Араб таңбаларын автоматты түрде тануға арналған арнайы алгоритмдер мен бағдарламалар бар. 2. Сөздерді ажырату: Араб жазуында сөздер арасында бос орын болмай бірге жазылады. Мәтінді дұрыс талдау үшін оны жеке сөздерге бөлу керек. Бұл араб тілінің жазылу тәсіліне байланысты қиын болуы мүмкін, мысалы, бос орындардың болмауы және дауысты дыбыстарды көрсету үшін диакритиканың қолданылуы. 3. Лемматизация: Мәтінді дәлірек талдау үшін лемматизацияны жүргізуге болады, яғни сөздерді олардың сөздік формасына келтіру. Араб тілінде сөздер регистрге және санға байланысты болады, сондықтан лемматизация сөздің негізгі мағынасын анықтауға көмектеседі. 4. Сөйлем мүшелерін анықтау: Мәтінді әрі қарай талдап, түсіну үшін сөйлемдегі сөздердің қай сөйлем мүшелеріне жататынын анықтауға болады. Араб тіліндегі кейбір сөйлеу бөліктері контекстке байланысты өзгеруі мүмкін, сондықтан талдаушы айналадағы сөздерді ескеруі керек. 5. Синтаксистік талдау: Сөйлемнің мағынасы сөздердің орын тәртібі мен синтаксистік құрылымына байланысты болуы мүмкін. Синтаксистік талдау жүргізу сөйлемдегі сөздердің бір-бірімен байланысын және қандай рөл атқаратынын түсінуге мүмкіндік береді. 6. Мағынаны және контекстті талдау: Контекст пен мағынаны талдау сөздердің мағынасын түсінуге және сөйлемнің дұрыс мағынасын беруге көмектеседі. Араб тілінің сөздік қоры бай және сөздердің әртүрлі мағыналары бар, сондықтан мәтінді түсінуде контекст маңызды рөл атқарады. жүктеу/скачать 91,3 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|