а бұрышыныц тангенсі деп (белгіленуі tga) осы бұрышқа қарсы жатқан катеттің іргелес жатқан катетке қатынасын
(3)
айтамыз. (1), (2), (3) - терден екені көрініп тұр.
Бұрыштың синусы мен тангенсі де, косинусы сияқты, тек бұрыштың шамасына ғана тәуелді болады. (1), (2), (3) теңдіктерді және Пифагор теоремасын білсек кез -келген тік бұрышты үшбұрышты шеше аламыз. Тік бұрышты үшбұрыштарды шешудің мынандай мүмкін жағдайлары бар:
1) гипотенузасы мен сүйір бұрышы бойынша;
2) катеті мен сүйір бұрышы бойынша;
3) гипотинузасы мен катеті бойынша;
4) катеттері бойынша.
Бұл төрт түрлі есептің шешімдері жалпы жағдай үшін келесі кестеде келтірілген:
Шарты Шешімі
В =90°- a, |ВС|= csina, |АС| =ccosa
В=90°- а, |AB|=a:sina, |AC| =|AB|cosa
sinA=a:c, В=90°-А, b = ccosA
|АВ|=, sinA = a:|AB|, B=90°-A
Еесеп. Тік бұрышты үшбұрыштың гипотенузасы с және сүйір бұрышы а берілген. Гипотенузаға түсірілген биіктікті табыңдар.
Шешуі (32 - сурет). Үшбұрыштардан кестені пайдалансақ:
|AC| = |AB| • cos a = c • cos a , |АD| = |AC| • cosa = c • cos2a,
|BD| = |BC| • sin a = c • sin2a.,
|CD| = |АС| • sin a = с • sin a • cos a
Достарыңызбен бөлісу: |