Мазмұндамалар 5-сынып
жүктеу/скачать 74,38 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жоспар
| Шәкәрім – аудармашы
Шәкәрім шығармашылығындағы басқа халықтар әдебиетімен байланыстылық – көркем аударма саласындағы туындыларында көрініс тапқан.Араб, парсы, түрік, татар, орыс тілдерін жетік меңгерген ақын көптеген халықтардың ғасырлар бойы жинаған асыл қазыналарын оқып білуінің нәтижесінде біраз туындыларға аударма жасап, оны қазақ халқына табыстады.Шәкәрім Шығыс классиктерінің, атап айқанда, «Ләйлі - Мәжнүн» поэмасының Физули жырлаған нұсқасын, Хафиздің бірнеше өлеңдерін қазақ тіліне аударды. Шығыс ақындарының шығармалары ертеден-ақ нәзиралық жолмен аударылып, қазақ арасына кең тараған. Қазақ ақын – жыраулары олардың сюжетін өлеңге айналдырып, талай дастандар жасаған.Осындай үлгімен Шәкәрім де Физулидің «Ләйлі – Мәжнүнін» 1907 жылы қазақша жырлаған. Шәкәрімнің қаламы арқылы Шығыс пен Батыстың бірқатар туындылары қазақ жұртына мәлім болды. А.С.Пушкиннің «Дубровский» романын, «Боран» повесін Шәкәрім қазақ тіліне өлеңмен аударуы оның шығармашылығында ғана емес, қазақ әдебиеті және мәдениеті тарихында елеулі оқиға болды.Сол шығармалардың түпнұсқасы мен қазақша өлеңмен аударылған нұсқасын салыстырғанда айтарлықтай алшақтық жоқ. Шындығында, Шәкәрімнің Пушкин мұрасы- «Дубровский» мен «Боранды» таңдап, қазақ тіліне өлеңмен аударуының да өзіндік сыры бар.Шәкәрім орыс ғалымдарының еңбектерін өзінің тарихи-философиялық, эстетикалық ой-тұжырымдарын қалыптастыруда пайдаланды.Қазақ жастарын білім-ғылымға, мәдениетке үндегенде оларды үлгі ретінде ұсынады. («Қазақ әдебиеті» оқулығынан) Жоспар: 1.Шәкәрім және Шығыс классиктері. 2.Шәкәрім мен Пушкин 3.Шәкәрімнің философиялық ой -тұжырымдары 11-сынып Ақан сері Қорамсаұлы ХIХ ғасырдың екінші жартысында өмір сүрген қазақ халқының дарынды перзенті, ақын, әнші, сазгер Ақан (Ақжігіт) сері Қорамсаұлы 1843 жылы қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы, Айыртау ауданының Қоскөл деген жерінде дүниеге келген. Ақынның өмірі, балалық, жастық шағы Көкшетау өңірінде өтеді.Жалғыз ұлының болашағынан зор үміт күткен әкесі Ақанды қаршадай кезінен-ақ ауыл молдасынан дәріс алуға береді. Өлең жырға ерте әуестеніп, замандас-құрдастарына арнап өлең де шығаратын болады.Ойын-тойда ән салып, жұрт көзіне түсе бастайды.Он үш жасқа толғанда елінен ұзап, Қызылжарға келеді.Онда Уәли ахун деген кісінің медресесіне түсіп, үш жыл оқиды.Мұсылманша өте сауатты Ақан қалада жүріп, орыс тілін де біршама үйреніп алады. Он алты жасында еліне оралған Ақан ит жүгіртіп, құс салып, аңшылық, әншілік, серілік өнерінің соңына түседі.Әкесі Қорамса да ұлының жолына бөгет болмайды.Ақанның жүрген жерінде оның сырлы да сазды көркем үні ел назарын өзіне аударады.Ақынын аялай білетін қазақ халқы оған енді «сері» деген атақ беріп, сый-құрметке бөлейді. («Қазақ әдебиеті» оқулығынан) жүктеу/скачать 74,38 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|