Мазмұны Түсінік хат 4 Негізгі бөлім



бет17/41
Дата03.06.2022
өлшемі184,57 Kb.
#145888
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   41
Байланысты:
2 5247149807377585073

Тапсырма

Сұрақ

Жауабы

Балл

Қосымша ақпарат

1

1

дүниеге келген

1

Ұсынылған сөздерге балама сөздер дұрыс жауапқа қабылданбайды

2

шегелей түседі

1

3

өйткені

1

4

аттанады

1

5

жемісті

1

2

1

«Әт-түрки» деген сөзді түркі оқымыстылары Әбунасыр ныспысынан кейін қосып түркі текті екенін нақтылаған.

1

Білім алушы сөздердің орнын ықтимал жауаптардан бөлек өзгерте алады, бастысы ой мен сөйлем құрылымы сақталуы қажет. Құрастырушы
ның болжам жауаптың бірнеше нұсқасын көрсетуі қабылданады

2

Отырар медреселерінің бірінен Әл-Фараби алғашқы білімін алған.

1

3

Әбунасырды ата-анасы мұсылман дүниесінің рухани орталығы Месопотамия болғандықтан, Таяу және Орта Шығыс елдеріне сапарға дайындайды.

1

4

Әл-Фарабидің жазған еңбектері: логика, әуез (музыка), астрономия және де басқа ғылымдар бойынша.

1

5

Әл-Фараби — аса ірі мұсылман философтарының бірі екендігін Ибн Хаукаль өз еңбегінде атап өткен.

1

6

Ғалым деңгейіне өз бетінше оқып-жеткендердің бірі – Әл-Фараби.

1

7

Әбунасыр Аристотельдің «Meтoфизикacын» қырық, «Жан туралы» еңбегін жүз, ал «Риторикасын» екі жүз рет оқығанын Ибн Халиканның айтуынша білеміз

1

8

Аристотельдің ғылыми мұрасын жігерлігімен еркін игерген.

1

9

Кемеңгер Әбунасыр халықты бейбіт өмір сүруге, достыққа шақыраумен қатар олардың білімі мен парасатты ойын терең бағалаған.

1

10

Жүз елуге тарта жазып қалдырған трактаттар метофизика, тіл білімі, логика, география, этика, т.б. ғылым салаларын қамтиды.

1

Тіл сапасы үшін қосымша бес балл беріледі

5




3

1

Сол уақытта мұсылман дүниесінің рухани орталығы Месопотамия болғандықтан дайындаған.

1

Білім алушының өз сөзімен жазған жауаптары қабылданады. Бірақ жауаптар мәтінде айтылған ақпараттар негізінде берілуі керек

2

1. Әбунасыр Бағдатқа бірден барған жоқ.
2.Әуелі Шаш пен Самарқан, Бұхара шаһарларында білімін толықтырып, Иран еліндегі Мешһед, Нишапур, Рей, Исфаһан қалалары халқының мәдениетімен танысқаннан кейін барған.

1
1

3

1. Әл-Фараби өз бетінше оқып-жетілген ғалым.
2. Ол грек ғылымы мен философиясын және ұлы ұстазы санаған Аристотельдің еңбектерін қызыға оқыған.

1

1


Тіл сапасы үшін қосымша бес балл беріледі

5




Барлығы

30





1-тапсырма
Төменде берілген мәтінді оқыңыз.
Қазақстан жасыл экономика жолында
Жасыл экономика бұл экономикалық теориядағы жаңа бағыттардың бірі. Ол табиғи ресурстарды «табиғи капитал» ретінде қарастырады. Осындай тәсіл, экономиканың табиғатпен байланысын және қолдану принциптерін өзгертеді де, ол мынадай шекті, қорландыру және табиғи ресурстарды жұмсау деген терминдерді анықтайды.
Жасыл экономика теориясы үш негізгі принципке негізделеді:
-Шектелген кеңістікте ықпал етуді шексіз ұлғайту мүмкін емес;
-Шектелген ресурстар жағдайында шексіз ұлғайып жатқан талаптардың қанағаттандырылуын сұрау мүмкін емес;
- Жер бетіндегі барлығы өзара байланыста болады.
Қазіргі таңда дүниежүзінің көптеген елдері жасыл экономика принципін қабылдаған. Осы мемлекеттердің экономикалық даму саясаты өнеркәсіптік өндіріс өсімін оңтайландыруға және қоршаған ортаға үнемді көзқарасқа негізделеді.
2013 жылдың 1 маусымында Қазақстан Президенті Н.Назарбаев Қазақстан Республикасы «жасыл экономикаға» өту Тұжырымдамасы жөніндегі Жарлыққа қол қойды.
Тұжырымдамада бекітілген баламалы және қайта қалпына келетін энергия көздерін дамыту Қазақстанда өткен «ЭКСПО-2017» -ның басты идеясымен үндесіп жатыр.
Ұсынылған жоспар бойынша, біздің энергосебет 2030 жылға қарай, 11% -жел және күн көздерінен, 8% -атом, 10% - гидро, 21% - газ бен 49% - көмірден тұратын болады. Ал, 2050 жылға қарай, жел және күн көздерінің үлесі 39% дейін өседі, АЭС мен ГЭС үлесі 14%, газ станциялары 16% , және қалған 31% көмір станцияларынан құралады.
Осындай тәсіл, қайта қалпына келмейтін ресурстарды елеулі түрде үнемдеуге және қатты жанармаймен жұмыс істейтін станциялар, атмосфераға шығаратын қауіпті қоқыстар жағдайын елеулі түрде жақсартуға мүмкіндік береді. Тағы бір, Тұжырымдамада қозғалған маңызды мәселелердің бірі – су ресурстарын сақтау және үнемдеу.
Мамандардың болжауынша, біздің елдегі судың тым тапшылығы 21 ғасырдың сұрақтары болуы мүмкін. Президентіміз «Қазақстан -2050» атты Халыққа Жолдауында нақты осы мәсәлеге ерекше назар аударғаны босқа емес. Көптеген мамандардың болжамдарына сүйенсек, 2030 жылға қарай су ресурстарының тапшылығы 14 млрд текше метрді құрауы мүмкін. Осы қиындықты жеңу үшін, барлық жерге су сақтайтын технологияларды қолдану, өнеркәсіптік және тұрмыстық қолданыста судың жұмсалуын төмендету, табиғи су қоймаларын ластауға жол бермеу ұсынылады.
Тұжырымдаманы жүзеге асыру үшін бюджеттік шығыстарды ұлғайту және жеке инвестицияларды тарту қажет.2050 жылға дейін орташа есеппен, жыл сайын 3,2 миллиард АҚШ доллары қажет.Осы қаражаттың едәуір бөлігі инвестициялардан тартылады деп жоспарланған. Тұжырымдаманың жүзеге асуы жаңа өнеркәсіп салаларын құруға және қосымша 500 мың жаңа жұмыс орындарын беруге мүмкіндік береді. Жасыл экономикаға өту орынды шешім болып табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   41




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет