Микробиология


Пысықтауға арналған сұрақтар



бет56/67
Дата20.10.2022
өлшемі1,43 Mb.
#154017
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   67
Байланысты:
УМКД Микробиология 2018

Пысықтауға арналған сұрақтар:
1. Таза культура дегеніміз не?
2. Таза культураны бөліп алу қалай жүзеге асырылады?
3. Жинақтаушы культура деп нені атайды?
4. Аэробты және анаэробты бактериялардан таза культураларды бөліп алу техникасы.
12 Зертханалық жұмыс


Тақырыбы: Сүт қышқылды ашу.
Мақсаты: Ашу үдерісіне қатысатын микроағзаларды микроскоптан қарау және ашу үдерісінің принципін түсіндіру. Сүт өнімдерінің микробиологиясымен танысу, бактерияларды фиксациялау және бояу.
Қажетті материалдар: сүтқышқылды бактерияларының таза культуралары, спирт шамы, спирт, микроскоп, жабынды және заттық шынылар, фильтр қағазы, микробиологиялық ілмек.

Микроағзалар негізінен энергияны азотсыз органикалық заттардан босату арқылы алады. Олардың аздаған түрлері ғана күн сәулесінің энергиясын немесе минералды қосылыстардың тотығуынан пайда болатын энергияны пайдаланады. Органикалық заттардың ыдырау жолына байланысты: егер энергияның бөлінуі оттегінің қатысуынсыз жүрсе ашу деп, егер энергияның бөлінуі оттегінің қатысуымен жүрсе тыныс алу немесе тотығу деп ажыратады. Екінші жағдайда энергия толық бөлініп шығады және тотығудың соңғы өнімі ретінде CO2 және H2O түзіледі.


Ашу органикалық заттардағы энергияның бөлшектеп бөлінуі арқылы жүреді. Сондықтан осы үдерістің соңғы өнімі әрқашан толық емес тотыққан спирт, сүт қышқылы және т.б. химиялық энергия қоры бар заттардан тұрады. Соңғы түзілетін өніміне қарай ашуды спирттік, сүт қышқылды, май қышқылды ашу деп атайды.
Ашуға қатысатын микроағзалардың табиғаттағы маңызы зор және адамның тіршілік әрекетінде кеңінен қолданылады. Оларға сыра қайнату, шарап дайындау, көкөністерді ашыту, пішендеу, сүт өнімдерін дайындау, ірімшік алу және т.б.
Сүтқышқылды ашудың негізі пішендеу, көкөністерді ашыту, сүт қышқылды өнімдер мен ірімшік дайындауда сүтті қайта өңдеу секілді үдерістерде жатыр, қара нанның қышқыл дәмі сүт қышқылымен анықталады. Аталған үдерістердің барлығы табиғатта кең тараған, әр түрлі сүт қышқылды бактериялармен атқарылады.
Сүтқышқылды бактериялар өсімдіктердің сыртында, сүтте, тағамдық өнімдерде, адамдар мен жануарлардың ішектерінде тіршілік етеді. Олардың көптеген ортақ белгілері бар:
■ сүт қышқылын синтездеуге қабілеттілігі;
■ грам оң болуы;
■ спора түзбеуі;
■ қозғалмауы;
■ пішіні (кокктар немесе таяқша);
■ азот көздерін қажетсінуі (олардың көпшілігі қарапайым синтетикалық орталарда дамымайды);
■ сутегі асқын тотығын су мен оттегіге дейін ыдыратуға қабілеттілігі;
■ каталаза ферментінің болмауы.
Соңғы қасиетін анықтау үшін 3%-тік сутегі асқын тотығын (Н2О2) сүт қышқылды бактериялардың колонияларына тамызса, оттегінің бөлінуі жүрмейді, бұл сүт қышқылды бактериялардың каталаза ферментін синтездемейтінін дәлелдейді. Себебі каталаза ферментін синтездейтін бактериялардың колонияларына сутегі асқын тотығын тамызса, оттегі көпіршіктерін түзуі тиіс. Сүт қышқылды бактерияларды үш топқа жіктейді:
гомоферментативті, қанттан негізінен тек сүт қышқылын түзеді:
С6Н12О6 = 2СН3СНОНСООН
глюкоза сүт қышқылы
гетероферментативті, сүт қышқылымен бірге қосымша көптеген өнімдерді түзеді:
С6Н12О6 =СН3СНОНСООН + СН3СН2ОН + СН3СООН + СО2
глюкоза сүт этил сірке көміртегі
қышқылы спирті қышқылы диоксиді

  • бифидоашу

6Н12О6 = 2СН3СНОНСООН + ЗСН3СООН
Глюкоза сүт сірке
қышқылы қышқылы

Сүт қышқылды бактериялар моно- және дисахаридтерді ашытады. Сүтте тіршілік ететін бактериялар көбінесе лактозаны ашытады да, сахарозаға әсер етпейді немесе әлсіз әсер етеді. Лактозаның гидролизге ұшырауынан глюкоза және галактоза түзіледі, сонан соң ашу үдерісі жүреді.


Сүт қышқылды ашуды зерттеуде ең тиімді қоректік орта – сүт болып табылады. Онда сүт қышқылды бактериялардың дамуына қажетті барлық элементтер бар. Мұндай ортада басқа да бактериялар өсуі мүмкін, бірақ сүт қышқылы олардың дамуын тез арада тежейді. Бактериялардың кейбір топтарының дамуы үшін ортаның сындарлы рН мәні келесідей болуы қажет:
■ сүт қышқылды бактериялар үшін.......4,0—3,5;
■ май қышқылды бактериялар үшін........5,0—4,7;
■ шіріту бактериялары үшін........... . 5,5—5,0.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   67




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет