Мінездемелейтін

105
Тоқ
= 14,1 
А
, 
бастапқы
фазасы
= –60°, 
тоқ
кешені
 
2-
мысалы
: 
Кернеудің
əсерлік
мəнінің
кешенді
В
, 
оның
лездік
мəнін
жазу
керек
. 
Есептелуі
: 
алгебралық
формадан
көрсеткіш
түріне
өтеміз
: 
, 
B
, 
Бұнда
В
; . 
Кешен
, 
кешенді
жазықтықтың
екінші
ширегінде
болады
. 
Онда
кернеудің
лездік
мəні
, 
B.
Корытынды
қаралып
жатқан
сұрақтың
келесі
теңдеулерін
меңгеру
керек
: 
; ; .... 
; 
. 
Ескерейік
, 
оператор
көбейткенде
, 
вектордың
90
0
сағат
тіліне
қарсы
бұрылғанын
, 
ал
– -
ге
көбейткенде
, 
вектордың
90
0
сағат
тілімен
тура
бұрылғанын
көрсетеді
.
2.4.2. 
Кешенді
 
түрдегі
 
Ом
 
жəне
 
Кирхгоф
 
заңдары
 
 
Синусоидалды
тоқ
тізбегінің
кешенді
əдіс
есебінің
негізі
, 
лездік
диференциалды
мəнінің
теңдеуінен
алгебралық
теңдеуге
көшу
, 
тоқ
пен
кернеу
кешендерінен
құралған
. 
Мысалы
, (2.23) 
суреттен
лездік
мəндерінің
теңдеуі
, 
Кирхгофтың
екінші
заңы
бойынша
былай
болады
: 
немесе
, (2.71) 
2
m
I
I


i
o
60
1
,
14
j
j
e
Ie
I
i




160
120
j
U



o
127
200
j
j
e
Ue
U



200
160
120
2
2



U
o
o
127
120
160
180



arctg

)
127
sin(
2
200
o


t
u

1


j
1
2


j
j
j


3
j
j
e
j



o
o
90
90
sin
90
cos
o
j
j
e
j





o
o
90
90
sin
90
cos
o
j
j
e
u
u
u
C
L
R



e
idt
C
dt
di
L
iR




1

106
Мұнда
; (2.72) 
; (2.73) 
; (2.74) 
. (2.75) 
2.23-
сурет
Кернеудің
лездік
мəнін
жазғанда
, 
U
R
кернеуі
фаза
бойынша
тоқпен
тура
бір
бағытта
болады
,
 U
2
кернеуі
тоқтан
90
0 
озады
, 
ал
U
С
 
тоқтаң
90
0
қалады
(2.71...2.75) 
теңдеулерді
кешенді
түрде
жазайық
: 
; (2.76) 
; (2.77) 
; (2.78) 
. (2.79) 
жəне
лездегі
мəндері
тендеулермен
,
кешенді
амплитудаларымен
салыстыра
отырып
, 
синусоидалды
туынды
мен
интегралды
функциялардан
олардың
кешенді
бейне
шамаларына
көшу
ережелерін
жасауға
болады
. 
Дифференциалдау
көбейтумен
алмасады
, 
ал
интегралдау
осы
функцияның
jw
кешеніне
бөлінеді
. 
(2.71) 
арақатынасы
(2,80) 
)
sin(
i
m
t
I
i




)
sin(
i
m
R
t
RI
u




)
90
sin(
o



i
m
L
t
LI
u



)
90
sin(
1
o



i
m
C
t
I
C
u



i
j
m
m
e
I
I


m
j
m
Rm
I
R
e
R
I
U
i



m
j
j
m
j
m
Lm
I
L
j
e
e
LI
e
LI
U
i
i
o
o
90
)
90
(


















o
o
90
)
90
(
1
1
j
j
m
j
m
Cm
e
e
I
C
e
I
C
U
i
i
m
m
I
C
j
I
C
j
1
1




L
u
C
u
Lm
U
Cm
U

j
m
Cm
Lm
Rm
E
U
U
U




107
Кирхгофтың
екінші
заңы
бойынша
, 
кешенді
формадағы
теңдеуді
көрсетеді
. 
Əсерлік
мəндері
үшін
: 
(2.77.....2.79) 
теңдеулерді
(2,80) 
теңдеуге
қоямыз
:
Осы
теңдеуден
. (2.81) 
Табылған
арақатынас
кешенді
 
формадағы
 
Ом
 
заңы
деп
аталады
. 
Кернеу
кешенінің
тоқ
кешеніне
қатынасы
, 
тізбектің
толық
кедергі
кешені
деп
аталады
: 
(2,82) 
Кешенді
кедергі
модулі
, 
толық
кедергі
тең
, 
оның
аргументі
бұрышының
ығыстыру
-
фазасына
тең
. 
Кешенді
кедергі
алгебралық
формада
, 
мынадай
болады
:
(2,83) 
Сондықтан
активті
кедергі
нақты
бөлігі
болады
, 
ал
реактивті
кедергі
тізбектің
жорамал
бөлігі
болады
. 
Дербес
жағдайдағы
(2,83) 
формулалар
2.1-
кестеде
берілген
:
Электр
тізбегінің
бөлімі
Кешенді
кедергі
E
U
U
U
C
L
R



m
m
m
m
U
I
j
I
L
j
I
R



C
1


Z
U
C
 
1
L
 
j
R
U
I
m
m
m



















j
j
j
m
Ze
Ie
Ue
I
U
I
U
Z
i
u
I
U
Z
=

jX
R
jZ
Z
Z






sin
cos
R
Z

o
90
j
L
L
e
X
jX
L
j
Z




o
90
1
j
C
C
e
X
jX
C
j
Z







L
j
R
jX
R
Z
L





C
j
R
jX
R
Z
C
1






108
Толық
кедергінің
кешеніне
кері
берілген
шама
толық
өткізгіштілік
кешені
деп
аталады
: 
Y = 
1/
Z.
(2,84) 
 
Y
-
толық
, 
q
-
активті
; 
b
-
реактивті
тізбек
өткізгіштіліктері
. 
Синусондалды
тоқ
тізбегіне
Кирхгоф
заңы
осылайша
тұжырымдалады
, 
тұрақты
тоқ
тізбегіндегідей
, 
тек
тоқ
пен
кернеу
ғана
кешенді
мəніне
. 
Кирхгофтың
бірінші
заңы
: 
түйіндегі
Кешендік
тоқтардың
алгебралық
қосындысы
нөлге
тең
.
(2,85) 
Кирхгоф
екінші
заңы
: 
Электр
тізбегінің
тұйықты
контурындағы
кешенді
ЭҚК
алгебралық
қосындысы
сол
контурдың
барлық
пассивті
элементіндегі
Кешенді
кернеудің
алгебралық
қосындысына
тең
. 
(2,86) 
2.24-
суреттегі
сұлбаға
Кирхгоф
теңдеу
жүйесін
жасайық
, 
тоқ
тармақтары
мен
контур
айналысын
оң
бағытта
деп
аламыз
: 
Сонымен
, 
тұрақты
тоқ
күрделі
тізбегі
есебі
əдісінің
барлық
параметрлерін
кешенді
түрде
елестетсек
, 
Ом
жəне
Кирхгор
заңдарымен
негізделген
(
контурлы
тоқтар
, 
түйіндік
əлеуеттер
, 
0
1



n
k
k
I
k
n
k
k
n
k
k
Z
I
E





1
1
;
0
;
0
;
0
2
1
6
5
4
2
4
3
1









I
I
I
I
I
I
I
I
I
;
2
1
2
2
4
4
1
1
1
1
E
E
I
L
j
C
I
j
I
L
j
R
I








;
1
1
3
5
5
5
5
3
3
4
4
E
R
I
I
C
j
R
I
I
C
j







.
1
1
2
6
6
6
6
6
6
5
5
5
5
2
2
E
R
I
I
L
j
I
C
j
I
C
j
R
I
I
L
j











109
эквивалентті
генератор
, 
өзгерісі
, 
т
.
б
), 
синусоидалды
тоқ
тізбектерін
есептеуге
қолдануға
болады
. 
2.24-
сурет

жүктеу/скачать 0,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: