дел жетіспеушілігі
(БЖЖ) — әр себептен
дамитын синдром. Бүйрек қызметінің жедел нашарлауымен, яғни шумақтық сүзілу
жылдамдағының
жедел төмендеуімен,
қанда бүйрек арқылы
шығарылатын қалдық заттардың жоғарылауымен сипатталады
|
Acute renal failure —
syndrome defined as an
abrupt loss of renal function
(acute glomerular
filtration decrease) with
accumulation of substances
normally excreted
by kidneys
|
Острое повреждение
почек (ОПП) — но-
вый термин, введен-
ный вместо термина
≪ОПН≫, позволяющий
диагностировать острое
снижение клубочковой
фильтрации и диуреза с
первых часов и дней
|
Бүйректің жедел
зақымдалуы (БЖЗ) —
≪БЖЖ≫ орнына енгізілген жаңа термин, ол алғашқы сағаттарда-күндерде шумақтық фильтрация
жылдамдығының жедел түрде төмендегенін және диурез азаюын анықтауға мүмкіндік береді
|
Acute kidney injury
(AKI) — new term replacing
the ARF term and
allowing to diagnose the
acute drop in glomerular
filtration and urinary
output during first hours
and days
|
Острый постинфек-
ционный (постстреп-
тококковый) гломе-
рулонефрит — острое
воспалительное за-
болевание в клубоч-
ках почек, вызванное
иммунными комплек-
сами вследствие пере-
несенной инфекции
(стрептококковой)
|
Жедел постинфекциялық
(постстрептококктық)
гломеруло-
нефрит — инфекция-
дан (стрептококктан)
кейін дамитын иммун-
ды кешендер арқылы
дамитын жедел бүйрек
шумақтарының қабынуы
|
Acute postinfectious
(poststreptococcal)
Glomerulonephritis —
acute inflammatory
renal glomerular disease
caused by immune
complexes resulting
from previous infection
(Streptococcus)
|
Отек — выход жидко-
сти из кровеносных со-
судов в интерстиций
|
Ісіну — сұйықтықтың
қан тамыр ішінен ин-
терстицийге шығуы
|
Edema — extravasation
of the fluid into the interstitium
|
Париетальный эпи-
телий — клетки, по-
крывающие изнутри
боуменову капсулу
|
Париеталды эпите-
лий — боумен капсуласының
жасушалары
|
Parietal epithelium —
cells lining the Bowmen’s
capsule from inside
|
Педикула — малые
ножки подоцитов клубочков
|
Педикула — подоциттің
кіші аяқшасы
|
Pedicule — small processus on the podocyte
|
Перитонеальный
транспорт — брюш-
ная полость выстлана
естественной полупро
ницаемой мембраной
(брюшиной), через которую осуществляется
транспорт веществ
|
Перитонеалды тасы-
мал — ішті қаптап жа-
татын ішастар жарты-
лай өткізгіш мембрана
қызметін атқарады,
яғни заттарды тасы-
малдайды
|
Peritoneal transport —
transport of substances
through the peritoneal
membrane — peritoneum
— lining the peritoneal
cavity
|
Перитонеальный
диализ — метод искус-
ственного очищения
крови от токсинов,
основанный на филь-
трационных свойствах
брюшины больного
|
Перитонеалдық диа-
лиз — ішастардың
фильтрациялық
қасиеті негізінде қанды
жасанды тазалау (диа-
лиздеу) әдісі
|
Peritoneal dialysis —
method of artificial elimination
of toxins from
the blood based on the
filtration properties of the
peritoneum
|
Перитонит — воспа-
ление париетального и
висцерального листков
брюшины, осложнение
перитонеального диа-
лиза
|
Перитонит — ішастардың
париеталды және
висцералды қабаттарының
қабынуы, ағзада дамитын ауыр жағдай, перитонеалды диализдің асқынуы
|
Peritonitis — inflammation
of parietal and
visceral peritoneal layers
as a complication of peritoneal disalysis
|
Пиелонефрит — бакте-
риальное воспаление в
почечной паренхиме и
лоханке
|
Пиелонефрит —
бүйректе және аста-
ушада дамитын
бактериялық қабыну
|
Pyelonephritis — bacterial
inflammation in the
renal parenchyma and
pelvis
|
Плазмообмен — это
замещение плазмы
пациента донорской
плазмой и плазмозаме-
нителями
|
Плазма алмасты-
ру — донор плазмасы
және плазманың ор-
нына қолданылатын
ерітінділермен науқастың
плазмасын ауыстыру
|
Plasma exchange — replacement
of the patient’s
plasma with donor
plasma and plasma substitutes
|
Плотное пятно — клетки
дистального канальца,
входящие в состав ЮГА
|
Тығыз дақ — дистальды өзекшедегі ЮГА құрамына кіретін жасушалар
|
Macula densa — distal
tubular cells, a part of
JGA
|
Подоцит — висцераль-
ный эпителий боуме-
новой капсулы
|
Подоцит — боумен
капсуласының висце-
ралды жасушалары
|
Podocyte — visceral
epithelium of Bowman’s
capsule
|
Полидипсия — повы-
шенная жажда и прием
большого объема жидкости
|
Полидипсия — қатты
шөлдеп, көп сұйықтық
қабылдау
|
Polydipsia — increased
thirst and intake of the
big amount of fluid
|
Полиурия — увеличен-
ное образование мочи
|
Несептің көп бөлінуі
(полиурия) — несептің
қалыптыдан көп бөлінуі
|
Polyuria — increased urinary production
|
Полулуния в клубоч-
ках — клеточные (па-
риетальный эпителий
капсулы Боумена),
затем фиброзные —
формируются в ответ
на разрыв стенки ка-
пилляра клубочка при
гломерулонефрите
|
Жарты айшық (шумақтардағы)
— шумақтағы
жасушалық немесе
фиброзданған жартыайшықтар,
экстракапиллярлы гломерулонефрит көрінісі
|
Crescents in glomeruli
— cellular (parietal
epithelium of Bowman’s
capsule), then fibrous,
are formed in response to
glomerular wall disruption
in glomerulonephritis
|
Постоянный амбула-
торный перитонеальный
диализ — проведение
перитонеального диа-
лиза в домашних усло-
виях путем смены рас-
творов в брюшной по-
лости вручную 4–5 раз
в сутки
|
Тұрақты амбулаторлық
перитонеалды диализ —
БСА бар науқастарда
үй жағдайында құрсақ
қуысындағы ерітінділерді
күніне 4–5 рет автомат не
қолмен ауыстыру жо-
лымен жүргізілетін
перитонеалдық диализ
|
Continuous ambulatory
peritoneal dialysis — peritoneal
dialysis at home
with manual solutions exchange
in the peritoneal
cavity 4–5 times daily
|
Почечная ангиогра-
фия — метод контраст-
ного рентгенологиче-
ского исследования
кровеносных сосудов
почек
|
Бүйректік ангиогра-
фия — бүйрек қан та-
мырларына контрасты
зат енгізіп жүргізілетін
рентгендік зерттеу әдісі
|
Renal angiography —
method of contrast X-ray
examination of the renal
blood vessels
|
Почечные канальцы —
важный структурный
отдел нефрона, где происходит реабсорбция и
секреция веществ с ка-
чественным и количе-
ственным изменением
первичной мочи
|
Бүйрек өзекшелері —
нефронның маңызды
бөліктері. Мұнда реабсорбция және се-
креция процесстері
нәтижесінде алғашқы
несеп сандық, сапалық
өзгерістерге ұшырайды
|
Renal tubules — important
part of the nephron
responsible for reabsorption
and secretion of substances
with qualitative
and quantitative changes
of primary urine
|
Почечные кисты — на-
полненные жидкостью
расширенные сегмен-
ты нефрона или со-
бирательные трубки
различной величины,
выстланные одним
слоем канальцевого
эпителия
|
Бүйректік киста-
лар — сұйықтыққа
толған нефронның
бір сегменті немесе
кеңейген жинақтаушы
түтікшелер. Мөлшері
әртүрлі, іші өзекшелік
бір қабатты эпителий-
мен төселген
|
Renal cysts — dilated
nephron segments or collective
ducts of various
size, containing fluid and
lined with one-layered
tubular epithelium
|
Почечный клиренс ве-
ществ — количество
плазмы (мл), очищенное в единицу времени (мин) от вещества (например, мочеви-
на, креатинин и др.).
Расcчитывается по отношению выделенного
в минуту количества
вещества к его концентрации в плазме
|
Бүйректегі заттар
клиренсі — бүйректе бір
заттан (мысалы несеп
нәрі, креатинин, т.б.)
бір минутта тазаланатын плазма мөлшері (мл). Cleared сөзі тазалану деген мағынаны береді. Несеппен бір минутта шыққан зат мөлшерін оның плазмадағы мөлшеріне бөліну арқылы
есептеледі
|
Renal clearance of substance
— amount of
plasma in ml cleared per
unit of time in minutes
from the substance (e.g.,
urea, creatinine, etc.)
Estimation is performed
by dividing the amount of
the substance cleared per
minute to its plasma concentration
|
Предсердный натрий-
уретический пептид —
вырабатывается в
предсердиях, участвует
в регуляции АД
|
Жүрекшелік натрий
уретикалық
пептид —жүрекшелерде түзіледі, АҚ-ң бақылануына қатысады
|
Atrial natriuretic peptid
— formed in the atria
and regulates the blood
pressure
|
Преэклампсия — осложнение беременности,
характеризуется развитием АГ >140/90 мм рт.ст. и протеинурии >0,3 г/л, или без нее после 20-й недели бе-
ременности
|
Преэклампсия —
жүктіліктің 20 аптасынан кейін АГ >140/90 мм с.б. және протеинурия 0,3 г/л, пайда болуымен көрінетін асқыну
|
Preeclampsia — complication of pregnancy
with arterial hypertension
140/90 mm Hg with or without proteinuria
>0.3 g/l after 20 weeks of gestation
|
Прогрессирующее за-
болевание почек — за-
болевание почек с по-
степенным снижением
функции почек
|
|
