Н.Ә. Назарбаев «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» (Ел президентінің халыққа жолдауы), 2007ж

1. Н.Ә. Назарбаев «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» (Ел президентінің халыққа жолдауы), 2007ж.

2. Оқытудың ақпараттық негіздері «Қазақстан мектебі» 2010ж. №4 К.Жүнісқызы.

4. Көшімбетова С. Инновациялық технологияны білім сапасын көтеруде пайдалану мүмкіндіктері. – А.: Білім, 2008ж.

1. 
   Деңгейлеп оқыту әр оқушыға өз мүмкіндіктерін пайдалана отырып, білім алуына жағдай жасауға мүмкіндік береді.
   
2. 
   Деңгейлеп оқыту әр түрлі категориядағы балаларға олармен саралай жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
   
3. 
   Деңгейлеп саралап оқыту құрылымында білімді игерудің үш деңгейі қарастырылады: ең төменгі деңгей, бағдарламалық, күрделенген деңгей.
   
4. 
   Деңгейлеп оқыту технологиясы тиімді, нәтижелі болу үшін:
   

б) психологиялық даму ерекшеліктеріне,

в) пән бойынша білімді игеру деңгейіне көңіл бөлінуі тиіс.

Жалпы менің оқытудағы өз проблемам: оқушыларды жұмыс жасауға тәрбиелеу,үйрету, шығармашылық қабілетін дамыту. Тақырып бойынша деңгейлік тапсырма жүйесі дамыта оқыту жүйесін іске асырады. Өйткені, ол оқушының ойлауын, елестету мен есте сақтауын, белсенділігін, дағдысының дамуын қамтамасыз етеді. Педагогика ғылымдарының докторы, профессор Ж.Қараев оқушылардың оқу деңгейін 4- түрге бөлген.

1. 
   Репродуктивтік деңгей – жалпыға бірдей стандартты білім негізінде тапсырма беріледі. Мұндай тапсырмалар оқушылардың алдыңғы сабақтарда алған білімдеріне және оқушыға байланысты.
   
2. 
   Алгоритмдік деңгей – мұнда оқушы мұғалімнің түсіндіруімен қабылдаған ақпаратты пайдалана отырып орындайды.
   
3. 
   Эвристикалық деңгей – оқушы өзі ізденіп, қосымша әдебиеттерді қолдана отырып жауап береді.
   
4. 
   Шығармашылық деңгей – оқушының таза өзіндік шығармашылығын байқатады.
   

-оқушылардың ұлттық бағықа бағдарлай отырып, қоғамның даму үрдісін, ғылым мен білімнің технологияларын меңгерту;

-ақпараттандыру (қосымша оқулық, БАҚ хаб-ы көз-нен)

-жоғары дәрежедегі білім деңгейіне жету;

-шығармашылық қабілетін тереңдету.

Әдістемелік кешенді жүйе; күнтізбе жоспары, жұмыс дәптері, әңгімелесуші құрал, СДОТ құрылымларынан тұрады.

Күнтізбелік жоспар ерекшелігі 1 – 4 сыныптарға арналған.

Жасалған бағдарламаның жылдық сағатын 10 модульге бөлдім, әрбір модуль соңында, әрбір тоқсан және жыл аяғында бақылау жұмыстары алуында екі сағат даярлыққа беріледі.

Әңгімелесуші оқу құралы оқу –әдістемелік кешенінің өзегі оқушының танымдық әрекетін басқарудың әдістемелік жүйесі тұтастығын қамтамасыз етеді.

Жұмыс дәптерінің мазмұны қазіргі қолөнердің шығармашылық деңгейдегі жетістіктеріне негізделіп, саралап деңгейлеп оқыту технологиясын басшылыққа алып жасалды.

1. 
   Жұмыс қорытындыы тез, уақытында шығады.
   
2. 
   Уақытты тиімді пайдалану жақсылыққа үйретеді.
   
3. 
   Баланың сенімге ие болуы оның жауапкершілігін арттырып, өзін – өзі бағалауды үйренеді.
   
4. 
   Оқушы мен оқытушы арасында өзара сыйластық, еңбек бірлестігі қалыптасады.
   
5. 
   Мұғалім еңбегі жеңілдейді.
   

1. 
   Сыныптың 92 пайызы сабақтың қорытындысын сол сабақта шығарып, көрсеткштерін анықтауға үлгереді.
   
2. 
   Әрбір қыз бала өзіне папка арнап, өз шығармашылық деңгейін анықтауға оқу жылының соңына дейін міндеттеме алады.
   
3. 
   Кезең тапсырамасын жүйелі түрде орындауға оқушының қабілеті анықталады.
   

Технология пәні шығармашылық деңгейде өтетін сабақ болғандықтан СДОТ технологиясы – технология пәні үшін тиімді әрі жемісті болады деген тәжірбиелік пікірімді ұсына отырып, Әл-Фарабидің: «Тәрбиелеу дегеніміз – халықтардың бойына білімге негізделген этикалық игіліктер мен өнерлерді дарыту» ,- деген сөзді әр мұғалім өз сабағына эпиграф етіп алса екен деймін.

1.Білім журналы.2011 жыл

2.Технология журналы.2005 жыл

3.Президенттің 2020 жолдауы.

Бүгінгі күні әлемдік ақпараттық білім кеңістігінің деңгейін көтерудің тиімді жолы білім беру саласын толықтай ақпараттандыру. Заманымызға сай қазіргі қоғамды ақпараттандыруда педагогтардың біліктілігін ақпараттық-коммуникациялық технологияны қолдану саласы бойынша көтеру негізгі міндеттердің біріне айналды. Қазақстандағы білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы жобасында Қазақстанда оқитындарды сапалы біліммен қамтамасыз етіп, халықаралық рейтингілердегі білім көрсеткішінің жақсаруы мен Қазақстандық білім беру жүйесінің тартымдылығын арттыру үшін, ең алдымен, педагог кадрлардың мәртебесін арттыру, олардың бүкіл қызметі бойына мансаптық өсуі, оқытылуы және кәсіби біліктілігін дамытуды қамтамасыз ету, сондай- ақ педагогтардің еңбегін мемлекеттік қолдау мен ынталандыруды арттыру мәселелеріне үлкен мән берілген. Өз бетімен және өмір бойы білім алу – педагогтың кәсіптік шеберлігін көтерудің бірден бір жолы.

Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев «Болашақта еңбек етіп, өмір сүретіндер – бүгінгі мектеп оқушылары, мұғалім оларды қалай тәрбиелесе, Қазақстан сол деңгейде болады. Сондықтан ұстазға жүктелетін міндет ауыр» деген болатын. Қазіргі заман мұғалімінен тек өз пәнінің терең білгірі болу емес, тарихи танымдық, педагогикалық –психологиялық сауаттылық, саяси экономикалық білімділік және ақпараттық сауаттылық талап етілуде.

Жаңа ақпараттық-технологиялар дегеніміз-білім беру ісінде ақпараттарды дайындап, оны білім алушыға беру үрдісі. Бұл үрдісті іске асырудың негізгі құралы ретінде компьютерді аламыз. Компьютер – білім беру ісіндегі бұрын шешімін таппай келген жаңа, тың дидактикалық мәселелерді шешуге мүмкіндік беретін зор құрал.

ХХІ ғасырда ақпараттанған қоғам қажеттілігін қанағаттандыру үшін: интернет, компьютерлік техниканы, компьютерлік желілерді, электрондық және телекоммуникациялық құралдарды, интерактивті тақтаны, электрондық оқулықтарды оқу үрдісінде тиімді пайдалану арқылы білім сапасын көтеру қажеттілігі туындап отыр. Енді осы аталған қажеттіліктерге тоқтала кетейік:

Интернет - кез келген компьютерлермен бүкіл әлем бойынша ақпарат алмасу мен беру мүмкіндігі, желілер жүйесі. Интернет - байланыс араларын өзара біріктіретін, тораптардың жиынтығы.

Әрбір топтарда көбінесе UNIX операциялық жүйесін басқару арқылы жұмыс істейтін бір немесе бірнеше қуатты компьютер-сервер болады. Мұндай торапты кейде хост деп атайды.

Торапты оның иесі - провайдер деп аталатын ұйым немесе Интернет қызметін жабдықтаушы басқарады.

Интернет әр түрлі ережемен жұмыс істейтін желілерді біріктіреді. Бұл ережелерді үйлестіру үшін шлюз құрылғысы қызмет етеді. Шлюз - басқаша тәсілмен үйлеспейтін желілерді қосатын құрылғы. Шлюз әр түрлі желілердің бірлескен жұмысын қамтамасыз етуге арналған мәліметтерді өзгертпейді.

Интернет желісіне әр түрлі операциялық жүйелерді басқару арқылы жұмыс істейтін компьютерлер кіреді . Қазіргі уақытта кез келген информациялық технологияның жаппай техникалық компоненті компьютер болып табылатыны белгілі. Интернет технологисы жылдам өзгеріп отырады. Интернетпен жұмыс істеу оңайланғандықтан, қазіргі өзгерістер торапты кім немесе қандай мақсатпен қолдануында болып отыр.

Компьютерлік желі (ағылш.сomputer network) — барлық құрылғылардың бір-бірімен өзара әрекеттесуіне мүмкіндік беретін байланыс желілері арқылы қосылған компьютерлердің және басып шығарғыштар мен мәтіналғылар сияқты басқа құрылғылардың тобы.

Желілер шағын немесе үлкен, кабельдер арқылы тұрақты жалғанған, немесе телефон желілері мен сымсыз арналар арқылы уақытша жалғанған болуы мүмкін. Ең үлкен желі — Интернет, ол бүкіләлемдік желілер тобы болып табылады.

Электрондық оқулық пен оқытудың негізгі мақсаты: «Оқыту процесін үздіксіз және толық деңгейін бақылау, сонымен қатар ақпараттық ізденіс қабілетін дамыту». Білім берудің кез келген саласында электрондық оқулықтарды пайдалану оқушылардың танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай ойлау жүйесін қалыптастыруға шығармашылықпен жұмыс істеуге жағдай жасайды.

Электронды оқулықтар оқушының бiлiм сапасын бақылау жүйесiн өзгертуге мүмкiндiк жасайды. Дәстүрлi оқытуда әр оқушы оқытушы тарапынан бақылау өте жиi болмай қалуы да кездеседi, ал электронды оқулықтың көмегiмен оқыту үрдiсiнiң әр бөлімін бақылай алады. Тiптi кейде тапсырманың дұрыс орындалуын ғана қадағалап қоймай, қате орындаған жағдайда оқулықтың тарауына, керектi тақырыбына немесе қажет ақпарға сiлтемелер берiп отырады. Бұл оқушы үшiн, бiрiншiден үлкен көмек, жеңiлдiктер туғызса, екiншiден, сол материалды автоматты түрде бақылап, әдiл бағасын беруге, оқушыға қажетiне қарай кеңес беруге, сол жайында барынша мәлiмет алуға мүмкiндiк жасайды.

Сонымен қатар оқушы грамматикалық анықтамаларды оқи отырып бiлiмiн тереңдете алады. Мiне, осындай мүмкiндiктердiң барлығы оқудың мотивациясын күшейтедi, оқушылардың тiлге деген қызығушылығын арттырады, оқуға деген белсендiлiгiн арттырады, оқытудың дәстүрлi ұйымдастыру формасынан шығып, оқытуды даралауды күшейтуге көп көмегiн тигiзедi.Электронды оқулықта берiлген мәтiндiк материалдар белгiлi бiр қатынас жағдаяттарында қолданылатын сөйлемдердi құрайды. Сұхбаттар көлемi жағынан шағын және жеңiл жатталады. Сұхбаттық жағдаяттар қазақ тiлiнде бiр-бiрiне сұрақтар қойып және жауап қайтара алуға үйретедi. Сонымен қатар берiлген тақырып төңiрегiндегi сөйлемдер мен әңгiмелердi микрофонның көмегiмен компьютерге басып, өздерi тыңдап, өзiн-өзi тексеруге, дұрыс сөйлеуге көмектеседi.

Интерактивті тақтада түрлі – түсті ұқыпты кескінмен әр түрлі қосымшалары бар жұмысты көрсетуге болады. Слайдтарда, флипчартта қателер жіберілсе, тез арада түзетуге болады. Сабақта ACTIVote тестілеу жүйесі арқылы тест алу мүмкіндігін қолдануға болады. Ақпаратты түрлі мультимедиалық ресурстар көмегі арқылы таныстыруға мүмкіндігі зор. Оқушылар материалды барынша жетік түсініп оқи алады және веб-сайттар мен кез-келген қосымшалардан да жазу жаза алады, оларды әрдайым есте сақтай алады.

Интерактивті тақтаның тиімділігі сондай, әр түрлі бағытта оқытуды және сабақ беруді өзгертеді. Интерактивті тақта сабақтан тыс уақытты жоспарлауға, сондай-ақ сабаққа дайындалуға, оқушылардың зейінін аударуға және ынталандыруға, ақпараттарды көрсетуге, уақытты тиімді пайдалануға өте қолайлы. Қиын ақпараттарды жеңіл түсіндіріп, схемаларды, тірек сызбаларды беруде өте ыңғайлы. Оқушылардың білім деңгейіне оң әсер етіп, пәнге қызығушылығын арттырады. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында «Білім беру жүйесінің басты міндеті-ұлттық құндылықтар, жеке адамды қалыптастыруға және кәсіби шыңдауға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық желілерге шығу» делінген. Сонымен интерактивті тақтаны пайдалану сабақты өткізуге жеңілдік береді, жаңа сабақты түсіндіру,өткен материалды қайталау не бекіту кезінде пайдалану әрбір сабақтың әсерлігін және мазмұнын арттырып, оқушыға қызықты, жалықтырмай игеруге және сабақтың қарқыны мен барысын жақсартуға көмектеседі.

Қорытындылай келе: Оқушылардың қазіргі заманғы компьютерлік технологияларды меңгеруі өмірге жаңа көзқарасын қалыптастырып, ой-өрісін жетілдіреді, шығармашылық белсенділігін, ізденімпаздығын, сабаққа араласу белсенділігін арттырады. Оқушының жігерлілігін, өзіне деген сенімділігін және пәнге қызығушылық әрекеттерін қалыптастырады. Және әрбір оқушы тест арқылы өз білімінің нәтижесін көріп, қатесімен жұмыс жасай алады.

«Ел ертеңі –білімді ұрпақ» демекші, оқушыны білімді, адамгершілігі мол, мәдениетті етіп, заман талабына сай тәрбие беру ісінде әрбір ұстаз тынбай еңбек етіп, үнемі ізденісте болу керек.

1 .«Информатика и образование» журнал № 2. 2006.

2.«Информатика негіздері »әдістемелік журналы №3 2013

3.Қазақ Энциклопедиясы, 8-том

XXIғасыр – жаңа технология мен ақпараттандыру ғасыры. Барлық сала компьютерлендіре бастады. Сонымен бірге еліміздің ертеңі болар жас ұрпақ компьютерді терең меңгеруі тиіс.

Ақпараттық-коммуникациялық технологияны дамыту білім берудің бір бөлігі. Соңғы жылдары заман ағымына сай күнделікті сабаққа компьютер, электрондық оқулық, интерактивті тақта қолдану жақсы нәтиже беруде. Білім беру жүйесі электрондық байланыс, ақпарат алмасу, интернет, электрондық пошта, телеконференция, оn-line сабақтар арқылы іске асырылуда.

Бүгінгі күні инновациялық әдістер мен ақпараттық технологиялар қолдану арқылы оқушының ойлау қабілетін арттырып, ізденушілігін дамытып, қызығушылығын тудыру, белсенділігін арттыру ең негізгі мақсат болып айқындалады.

Ақпараттық және педагогикалық технологиялар негізінде мұғалімнің ролін түбегейлі өзгертуге мүмкіндік туды. Мұғалім тек қана білімді алып жүруші ғана емес, сонымен қатар оқушының өзіндік шығармашылық жұмысының жетекшісі және бағыт берушісі болып анықталады. Осыған орай сабақ беру үрдісінде қазіргі күннің, яғни инновациялық әдістерді оқытудың интерактивті оқыту моделі болып табылады. Инновациялық әдістердің ең негізгісінің бірі – «интерактивті оқыту әдісі».

Қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында оқушылардың білімін арттыру үшін жаңа технологияларды қолдана білу керек. Көптеген жаңа технологиялармен қатар соңғы кездері ақпараттық технологиялар да жиі қолданылуда.

Қазақ тілін оқытудағы жалпы мақсат – оқушыға ана тіліміздің ғасырлар бойы сұрыпталып келген көркемдігі мен әсем өрнегін, лексикалық байлығын таныту, қазақ тілінің қуатын, құдіретін, шешендігін жас ұрпақ бойына дарыту. Сондықтан да қазақ тілі мен әдебиет сабақтарын компьютерлендірудің оқушылардың оқуға деген қызығушылығына ықпалы болады.

«Қазіргі заманда жастарға ақпараттық технологиямен байланысты әлемдік стандартқа сай мүдделі жаңа білім беру өте-мөте қажет» - деп, ел Президенті көрсеткендей, электронды оқыту әдіс-тәсілдерін мектепке енгізу – жаңа білім берудің бірден-бір шарты.

Ұрпақ мүддесі үшін оқу үрдісін жетілдіру күн тәртібінен түспейді, ал қазіргі кезеңде ең өзекті мәселе ретінде қайта жалғасын тауып, дамуы тиіс. Мектепте жекелеген пәндерді оқыту кезінде компьютерді пайдаланудың жеке ұстанымдарын анықтауға мүмкіндік туып отыр. Қазіргі ақпараттық технологиялар заманында өркениет көшінен қалмау үшін қандай болмасын мүмкіндіктерді қарастыру – кезек күттірмейтін нәрсе. Осындай мәселелердің бірі – қазақ тілі мен әдебиетін оқыту үрдісін компьютерлендіру. Бүгінгі таңда электрондық оқулықтар білімді ақпараттандырудың негізгі факторлары болып табылады. Барлық кластарда қазақ тілі мен әдебиеті пәндерін компьютерлендіріп, компьютерлік бағдарламаларын пайдаланып, соның нәтижесінде оқушының пәнге қызығушылығын арттыруға күш салу керек. Қазіргі уақытта білім берудің озық технологияларын меңгермейінше, сауатты да жан-жақты болу мүмкін емес.

Компьютермен оқыту – оқушылардың өз бетімен іздену жұмысының өте тиімді түрі. Компьютермен оқыту үрдісін енгізу оқушылардың қызығуын арттыратыны соншалық, олар сабақтан тыс уақытта да құлшыныс танытатын болады. Ал компьютерді толық меңгерген оқушының оған қызығуы бұрынғыдан да арта түседі. Түрлі тапсырмаларды компьютермен орындау оқушыны еркіндікке, төзімділікке, мақсаткерлікке баулиды. Компьютермен тапсырма орындауға мақсат айқын болғанымен, оған жетудің нақты жолдары көрсетілмейді. Сондықтан оқушының қиялдау мүмкіндігіне жол ашылады, ақыл-ой белсенділігін дамытуға көмектеседі. Компьютермен жұмыс істеу өте қазақты. Нашар оқитын оқушы өзі компьютермен жұмыс істеуге қызығады, өйткені кейбір жағдайда компьютер білмеген жерін көрсетіп, көмекке келеді. Соның нәтижесінде асықпай компьютермен еркін сырласа отырып, ойлануға қолын жеткізеді.

Қазақ тілі сабағында компьютерді қолдану мәтіндер мен информацияларды білуге жол ашады. Ақын-жазушылардың шығармаларын, сазгерлердің күйлерін тыңдау арқылы мәнерлеп оқуды, эстетикалық тәрбиені қалыптастырады. Мәтіндік редактор арқылы бақылау жұмыстарын жүргізуге болады.

Мысалы әртүрлі компьютерлік бағдарламамен мәтіндер жазу, оқу, талдау, тест шығару, сурет салу жұмыстарын үйренеді. Ал сабақтың бекіту кезеңінде халық әндерін тыңдай отырып, одағайларды тауып, үлгеріп жазып отырады. Сонымен бірге, әртүрлі мәтін құру, мәтінге аннотациялық талдау, диалог құру сияқты шығармашылық жұмыстар болады. Осындай сабақтар шәкірттерді халықтық салт-дәстүрлер негізінде тәрбиелеумен бірге, олардың шығармашылық жеке тұлғасын қалыптастыруға, жеке ақыл-ойы, ойлау қабілетін, ынтасын, коммуникативтік дағдыларын, интеллектуалдық қабілеттерін дамытуға, алған білімдерін практикада пайдалануға мүмкіндік береді. Қазақ әдебиеті сабағында әрбір тақырыпты өткен кезде ақын-жазушылардың өмірі, шығармашылығы немесе шығармаларының мазмұны, композициясы, сюжеті, көркемдік ерекшелігі т.б. туралы тірек-сілтемелер беруге болады. Оқушы тірек-сілтемелер арқылы ойын жинақтап, шығармашылықпен жұмыс істей алады. Сонымен бірге оқушылардың көмегімен бағдарламадан тыс материалдарды жинақтап, мультимедия бағдарламасы бойынша репортаж дайындауға, ұйымдастыру кезеңінде олардың фотосуреттерімен галерея ұйымдастыруға болады.

Әрбір сабақта жаңа сөздер, фонетикалық, лексика-грамматикалық тақырыптар, мәтін, жаттығу жұмыстары, диалог үлгілері, әр сабақтың соңында тест сұрақтары беріледі. Оқыту кезінде әр түрлі анықтамалар, нұсқаулар, тапсырмалар берілуі тиіс. Мектепте оқыту процесінде электрондық оқулық қолдану өте тиімді. Оқушылар өздерінің білімін өз бетімен толықтырып, емтихан материалдарына дайындалады.

Электрондық оқулықтар арқылы оқыту кезінде логикалық ойлау жүйесін дамыту, ойлау белсенділігін арттыру, трансформация әрекетін жетілдіруді анықтай білу керек:

1. 
   Логикалық ойлау операцияларын қалыптастыру жолдары: заттардың, сөздердің қасиеттерін сипаттау, берілген қасиеттерге сай немесе басқа нәрселердің ұқсас және өзгеше қасиеттерін анықтау.
   
2. 
   Ойлау белсенділігін, өз бетімен жұмыс істеуін дамыту жолдары: сұрақ қою, шағын пікірталас өткізу, мазмұнын айту.
   

Бүгінгі таңдағы ақпараттық қоғам аймағындағы оушылардың ойлау қабілетін қалыптастыратын және компьютерлік оқыту ісін дамытатын жалпы заңдылықтардан тарайтын педагогикалық технологиялардың тиімділігі жоғары деп есептейміз.

Дүниежүзілік өркениетке жету үшін ұрпағымыз білімді, парасатты, бүкіл ғаламдық мәдени құндылықтарға ие болу үшін жан-жақты болып өсуі шарт. Олай болса, қазақ тілі мен әдебиеті пәні сабақтарын компьютердің көмегімен жүргізуді үйрену – бүгінгі күннің өзекті мәселелерінің бірі.

Әдебиеттер

1. 
   Иманбаева А. – Оқу-тәрбие үрдісін ақпараттандыру ділгірлігі. Қазақстан мектебі №2 2000 ж.
   
2. 
   Мұхамеджанова С.Т., Жартынова Ж.Ә. -Интерактивті жабдықтармен жұмыс жасаудың әдіс-тәсілдері. Алматы 2008ж.
   
3. 
   Рысбаева Г.Қ., Ерназарова З.Ш., Есеналиева Ж.Ж. – Қазақ тілі пәні бойынша электрондық оқулық. Алматы 2001ж.
   
4. 
   Рысбаева Г.Қ. – Электрондық оқулықтардың тиімділігі. Алматы 2004 ж.
   

Жаңа нәтижеге бағытталған білім – инновациялық білім.Инновациялық білім беру – іскерліктің жаңа түрі. Инновациялық қызмет оқу ісін дамытуға, пәндердің мәнін тереңдетуге, оқытушының кәсіптік шеберлігін арттыруға басқа жаңа технологияларды енгізуге, пайдалануға және шығармашылық жұмыстар жүргізуге бағытталған. Мұндай технологияларды қолдану – біріншіден, оқытушы ұтады, яғни ол сабақты тиімді ұйымдастыруға көмектеседі, оқушының пәнге деген қызығушылығы артады, екіншіден, оқушы ұтады, себебі оның тақырып бойынша танымы кеңейеді. Осылайша білім берудің қалыптасқан әдістемесіне оқытудың жаңа технологиясы тұрғысынан өзгерістер енгізілсе, білім сапасы да арта түспек.Яғни орыс педагогі К. Д. Ушинский айтқандай, қазіргі заман талабына сай, әр мұғалім өз білімін жетілдіріп, ескі бірсарынды сабақтардан гөрі, жаңа талапқа сай инновациялық технологияларды өз сабақтарында күнделікті пайдаланса, сабақ тартымды да, мәнді, қонымды болары сөзсіз деген пікірмен толықтай келісуге болады.

Бүгінгі күні Қазақстанда білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі қалыптасуда. Педагогика ғылымында баланың тұлғалық дамуына бағытталған жаңа оқыту технологияларын шығаруға ұмтылыс көбеюде.[1] Инновациялық үрдістің негізі - жаңалықтарды қалыптастыру, қолдану, жүзеге асырудың тұтастық қызметі. Кез келген жаңа әдіс жекелік, сондай-ақ уақытша жоспарға жатады. Бұл яғни, бір мұғалім үшін табылған жаңа әдіс, жаңалық басқа мұғалім үшін өтілген материал тәрізді. Инновация білім деңгейінің көтерілуіне жағдай туғызады. Кейінгі кезеңде ғалымдар өз зерттеулерінде оқу-тәрбие ісіне жаңалықтарды енгізіп, тарату мәселесін қарастырады. [2]

Мемлекеттік білім стаңдарты деңгейінде оқыту үрдісін ұйымдастыру жаңа педагогикалық технологияны ендіруді міндеттейді. Ал жаңа педагогикалық технологияның түрі, қолдану ерекшелігі, одан туындайтын ділгір мәселелер бүгінгі таңда әлі нақтыланып белгілі бір жүйеге түспеген дүние.Жаңа педагогикалық технологиялар оқушының шығармашылық қабілеттерін арттыруға өз үлесін қосады.

Жаңа технологияны қолдану оқып үйрену, меңгеру, өмірге ендіру, дамыту кезеңдері арқылы іске асады.Жаңа технологиялардың педагогикалық негізгі қағидалары: балаға ізгілік тұрғысынан қарау; оқыту мен тәрбиенің бірлігі; баланың танымдық күшін қалыптастыру және дамыту; баланың өз бетімен әрекеттену әдістерін меңгерту; баланың танымдылық және шығармашылық икемділігін дамыту; әр оқушыны оның қабілеті мен мүмкіндік деңгейіне орай оқыту; барлық оқушылардың дамуы үшін жүйелі жұмыс істеу; оқу үрдісін оқушының сезінуі.[3]

Инновациялық оқыту білімді тереңдетумен қатар оқушының оқу әрекетіне жетелеп, олардың оқуға деген ынтасын оятады. Казіргі кезде педагогикалық технология ұғымы педагогикалық лексиконымызға берік еніп келеді. Технология – бұл қандай да болсын істегі, шеберліктегі, өнердегі амалдардың жиынтығы деген ұғымды білдіреді.Әдістемелік ізденіс-жаңалыққа жол ашу. Мұғалімдер әдістемелік ізденістерді басшылыққа ала отырып, еңбекті сабақ үрдісінде білулері керек.

Оқушылардың танымдық ой белсенділігін қалыптастыруда ойын сабақтарын өткізу оқушыларды өз бетінше ізденуге, ойлау кабілетін арттыруға, тапқырлыққа баулиды. Сондықтан оқушылар сұрақтар мен сөзжұмбақтарды шешу үшін өтілген материалды үнемі кайталап отыруды әдетке айналдырады. Оқушылардың сабаққа деген ынтасы артып, олардың шығармашылык ой-өрістерін, түсінік-танымдарын еселеп, арттыра түседі.Ойын сабақ оқушылардың логикалық ой-өрісін, сана-сезімін дамытуда, олардың әр түрлі шамалар мен бірліктердің, терминдер мен заңдылықтардың, құбылыстар мен өзгерістердің атын есте сақтауға көмектеседі.Сабаққа дайындық барысында оқушылар әр түрлі газет-журналдарды, көмекші құралдар мен анықтама кітаптарды пайдаланады, яғни бір сөзбен айтқанда оқушылардың өз бетінше шығармашылық ізденіспен жұмыс жасау қабілетін арттырады. [4]

Ең бастысы ойындар оқушылардың көңілін өз бетінше ізденушілікке аударып, қабілетін арттырады. Ойынның әлеуметтік бейнесін зерттеуші белгілі психолог Д.Б.Элькониннің сөзімен айтсақ: "Ойын - ол адамдардың арасындағы әлеуметтік ара-қатынас, практикалық білімдері және қызметі".

Жаңа технология жүйесінде проблемалық, іскерлік ойын арқылы оқытудың маңызы зор. Оқушылар әр түрлі проблемаларды талдайды, оның шешу жолдарын іздестіреді. Мұндай сабақтар оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамытады, пәнге деген қызығушылығын арттырады, өмірде кездесетін түрлі қиындықтарды жеңуге тәрбиелейді. Оқушылар әрбір сабақтан мол білімділік, тәрбиелік, дамушылық алу керек. Сондықтан пәнаралық байланыс арқылы сабақтың біліми, ғылыми сипатымен қатар оның тәрбиелік танымдық, адамгершілік мазмұнда ұйымдастырылуын ойластырған абзал. Оқыту үрдісі кезінде сабақтағы басты тұлға білім беретін мұғалім емес, осы білімді қызыға қабылдауға дайын оқушының болуы.

Білім беру саласындағы қазіргі оңды өзгерістер әрбір мұғалімнен өз ісіне мұқияттылықты талап етеді. Нағыз өз ісінің шебері ғана жоғары жетістіктерге ие бола алады. Ал білікті маман болу үшін көп ізденіс керек екені даусыз.Мен де өз әріптестеріммен қатар оқушы оқыту мен тәрбиелеу ісіне өз үлесімді қосып келемін. Оқушының ойлау қабілетін артыру,сол қабілетін белсенді ету - басты мақсатым.

Әсіресе, мен баланың білімге деген қызығуын арттыратын жүйелі іс-әрекеттер ұйымдастыруға талпынамын. Ол жүйе мына төмендегідей:

1. 
   Шығармашылықпен жұмыс істеуге арналған тапсырмалар.
   
2. 
   Әр түрлі анықтамалықтармен жұмыс істеуге дағдыландыру.
   
3. 
   Ғылыми әдебиеттердің оқуға баулу.
   
4. 
   Жарыстар, сайыстар, әр түрлі танымдық ойындар ұйымдастыру.
   
5. 
   Интернет, телеарна мен мерзімді баспасөздерде берілген соңғы жаңалықтарымен таныстырып отыру.
   
6. 
   Мұғалімнің айшықты, өмірден алынған дәйектерді сабақта қолдану.
   

Өз тәжірибемдегі оқушының ойлау қабілетін арттыру үшін қолайлы деп санайтын әдістерім: ойын, жарыс, сайыс, оқушының қиялын, бақылауын қолдану, танымдық ойын және шығармашылықпен орындауға арналған тапсырма. Ұстаздық тәжірибемде оқытудың пәрменді әдіс –тәсілдерін қолданудан сабақтың тиімділігі арта түсетініне көз жеткіздім.

Жеке тұлғаның танымдық қабілетін, танымдылық үдерістерді (есту, көру, жазу) дамытуға бағытталған, нақты жүйелілігі бар технология – М.Жанпейісованың «Модульдік оқыту технологиясы». Бұл технология баланы өзін танытуға ұмтылатын дамушы тұлға ретінде қарайды, оқушы ғылыми көздерді, оқулықты пайдаланады.

Интерактивті оқыту формаларын пайдалану арқылы оқушыны өз бетімен жұмыс істеуге, қаралып отырған мәселеге өзіндік көзқарасын, пікірін айтуға, оны дәлелдеуге ұмтылдырады, шығармашылықпен жұмыс істеуге жетелейді.

Бұл технологияны өз тәжірибемде үшінші жыл қолданамын. 7–сыныпта әдебиет пәніне берілген 68 сағатты 9 модульге бөлдім. Бұл сыныптың жоғары сыныптарға қарағанда ерекшелігі – тақырыптардан ұсақтылығы. Ең ұзақ тақырыпқа 4 сағат берілген. Әр модульді бастар алдында оқушыларды сол модульге салынған тақырыптармен, оқыта үйрету ойындарымен, модульдің 3 бөлімімен, тірек сызбалармен интерактивті тақта арқылы таныстырып өтемін. Енді 8–модульдің өтілу барысымен таныстырамын.

Мақсаты: а) білімділік: ақын-жазушылардың еңбектерімен таныса отырып шығармаларының идеясы, мазмұнын, тәрбиелік мақсатын айыра білуге, шығармалардың көркемдік ерекшеліктерін талдай білуге дағдыландыру.

ә) дамытушылық: сөздік қорларын, ой өрісін шыңдай отырып, шығармашылық қабілеттерін дамыту.

б) тәрбиелік: өзін-өзі бағалай білуге, еңбек сүйгіштікке, өзара сыйластыққа тәрбиелеу.

Міндеті: Оқушы нені білу, нені меңгеруі керек?

Қазақ әдебиеті тарихында өзіндік орны бар ақын-жазушылардың өмірі мен шығармашылығы туралы мәлімет алып, шығармаларының мазмұны мен тәрбиелік мәнін терең меңгеруі;Шығарманы жан-жақты талдай білуі; Символ туралы мәлімет алуы.

Мақсаты: а) білімділік: шығармалардың мазмұнын меңгерту; ә) дамытушылық: топпен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру, сөздік қорларын дамыту; б) тәрбиелік: өзара сыйластыққа, бірін-бірі тыңдап бағалай білуге тәрбиелеу.

Мақсаты: а) білімділік: шығармалардың идеясын, мазмұнын, мақсатын айыра білуге, көркемдік ерекшелігін талдай білуге дағдыландыру.

ә) дамытушылық: топпен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру.

б) тәрбиелік: еңбекқорлыққа, ізденімпаздыққа тәрбиелеу.

Ойынның шарты: Бұл ойынға барлық оқушы қатысады. Әр топқа толтыруға арналған кесте парақшасы таратылады. Бұл кестеде әр ақын-жазушының шығармаларындағы жағымды – жағымсыз кейіпкерлері, оқиға желісі, қолданылған тәсіл сияқты көркемдік ерекшеліктері толтырылады. Дайындалуға және толтыруға 30 минут, тексеруге 10 минут, ал 5 минут қорытындылауға.

4-сабақ. Жеке топтық жұмыс формасы. Мақсаты: білім, білік дағдыларын қалыптастыру. Ойынның жүру барысы:

Бұл сабақта оқушылар өз даярлық денгейіне қарай тапсырмалар таңдай алады. Әр оқушының алдында үстелде барлық үш күрделілік денгейіндегі сұрақтары бар парақтар жатыр (әр парақта 5 тапсырмадан)

Оқушылар деңгейді таңдайды: ІІІ денгей тақырып бойынша алынған ақпаратты қолданып, жеткізе білуді талап етеді. ІІ денгей сұрақтары бұл ақпаратты талдай білуін талап етеді. І денгей (едәуір күрделі денгей) сұрақтары шығармашылық сипаттағы тапсырмалардан тұрады, мұнда оқушылар ақпаратты бағалап, ол туралы өз пікірін білдіріп, оны негіздеп, дәлелдей білуі тиіс.

5- сабақ. Пікірталастық және рөлдік оқыта үйрету ойыны.

Мақсаты:

а) білімділік: жазушының идеясын талдай білуге дағдыландыр

ә) дамытушылық: топпен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру, тіл байлығын дамыту.

б) тәрбиелік: өзара сыйластыққа, бірін-бірі бағалай білуге тәрбиелеу.

Өз бетімен іздене алатын; Еңбекқор; Оқуға жағымды қызығушылық қалыптасқан жеке тұлғаны көре аламыз.

1.Назарбев Н. "Қазақстан — 2030" Барлық қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы, Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы. Алматы: Білім, 1997ж, 176 бет [1]

2. Демеуова Ләззат. Ғаламдық ойлауға бейімдеу. "Қазақстан мектебі" №12 Алматы, 2003- 3 бет.[2]

3. Жошыбаева Гүлнар. Ұлттық мектеп - ел еңсесі. "Қазақстан мектебі", №12, 2003-13 бет.[3]

1.Оқушының еркін ойлауына мүмкіндік береді;

2.Ақыл - ойын дамытады;

3.Шығармашылық белсендігін арттырады;

4.Ұжымдық іс - әрекетке тәрбиелейді;

5.Тіл байлығын жетілдіреді;

6.Жан - жақты ізденушілігін арттырады.

АКТ- ның негізгі мақсаты – оқушыны қазіргі қоғам сұранысына сай, өзінің өмірлік іс - әрекетінде дербес компьютердің құралдарын қажетті деңгейде пайдаланатын жан - жақты дара тұлға ретінде тәрбиелеу. Білім беруде АКТ-ны пайдалану мен оқушылардың құзіреттілігін қалыптастыру, қазіргі заман талабына сай АКТ - ны, электрондық оқулықтарды және Интернет ресурстарды пайдалану оқушының білім беру үрдісінде шығармашылық қабілетін дамытуға мүмкіндік береді. АКТ - ны сабақта пайдалану кезінде оқушылар бұрын алған білімдерін кеңейтіп, өз бетімен шығармашылық тапсырмалар орындайды. Сонымен қатар АКТ құралдарымен жұмыс істеу барысында мектеп оқушыларының оқуға, білім алуға деген ұмтылысының артуы АКТ құралдарымен жұмыс істей алу жаңалығымен ғана емес, сонымен берілетін оқу тапсырмаларын қиындық деңгейі бойынша реттей алу мүмкіндігінен, тапсырманың дұрыс нәтижесі үшін марапаттай алу қызметінен де байқалады. Заманауи АКТ құралдарымен жұмыс істеу оқушыларды ұқыптылыққа, нақтылыққа, берілген тапсырмалардың нәтижелі орындалуына, басты мәселеге назар аудара білуге баулиды, сондай - ақ, АКТ құралдарымен жұмыс істеу барысында оқушылардың өзінің жеке іс -әрекетін дұрыс жоспарлауға, дұрыс шешім қабылдай алады.

Осы орайда АКТ құралдарын пайдалана отырып презентация құралдары арқылы сипаттап, флеш - карталарына салып берудің тиімділігін білеміз.

Видео - сабақтарды қолдану мен презентацияларды демонстрациялау оқу құралы ретінде қиялды, абстрактілі ойлауды, оқытылатын оқу материалына және пәнге қызығушылықты арттырады. Презентациялар бір жағынан оқушыларға жаңа материалды :иллюстрация, фотосуреттер, бейнелік, дидактикалық материалдар, т. с. с. көрнекті түрде көрсету құралы болса, екінші жағынан, мұғалімдерге осы материалдарды және оны қолдану арқылы сабақты меңгерту процесін жеңілдетеді. Видео - сабақтар педагогикалық технологияның алға басқан тағы бір қадамы. Оқушылардың ақпаратты теледидар, компьютер және т. б. техникалық құралдардың көмегімен жақсы қабылдайтынын жақсы білеміз. Заманымызға сай қазіргі қоғамды ақпараттандыруда педагогтардың біліктілігін ақпараттық-коммуникациялық технологияны қолдану саласы бойынша көтеру негізгі міндеттердің біріне айналды. Қорыта келе, жаңа білім парадигмасы бірінші орынға баланың білімін, білігі мен дағдысын емес, оның тұлғасын білім алу арқылы дамуын қойып отыр. Тәуелсіз елді өркениетті әлемге танытатын дамыған елдер қатарында терезесін тең ететін күш – білім және білімді ұрпақ болмақ. Сондықтан білімді ұрпақты тәрбиелеу- қасиетті ұстаздық борышымыз .

1.Балыкбаев Т.О., Бидайбеков Е.Ы., Гриншкун В.В. О подготовке и переподготовке педагогов к использованию информационно-коммуникационных технологий.- Алматы, 2010.

2.«Бастауыш мектеп» журналы, 2010 жыл №8

3.ҚР Президент Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту –Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Қазақстан халқына жолдауы, 2012 жыл.

4.Мұғалімдерге арналған нұсқаулық ІІ деңгей «Назарбаев Зияткерлік мектебі» ДББҰ, 2012 жыл.

МЕКТЕПАЛДЫ ЖҰМЫСТАРЫНА ТИІМДІ ПЕДОГОГИКАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ-КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ЕНГІЗУ
Бөлекова Р. (Қызылорда)
Тәуелсіз Қазақстанның Білім заңына орай жаңа ұлттық білім үлгісі бойынша мектепке дейінгі баланың жеке басын тәрбиелеуде педагогикалық дамудың бұрыннан қалыптасқан әлеуметтік бағыттарын түбегейлі өзгеруге тура келеді. Бұл жастағы балалардың бойында адамға тән қасиеттердің жақсы, өнегелі үлгілерін ойдағыдай қалыптастыру арқылы мектепке дайындау мектепке дейінгі мекемелердің негізгі міндеті. Баланың тұңғыш рет мектеп табалдырығын аттап, білім алуға ден қоюы – оның өміріндегі дамуының негізгі кезеңі. Осы кезеңнен бастап баланың мінезі және жеке ерекшеліктері қалыптаса бастайды. Оқытудың жаңа ақпараттық- коммуникациялық технологияларын меңгеру – қазіргі заман талабы. ХХІ ғасыр – ақпараттық технология ғасыры. Қазіргі қоғамдағы білім жүйесін дамытуда ақпараттық – коммуникациялық технологиялардың маңызы зор. Білім беруді ақпараттандыру және пәндерді ғылыми – технологиялық негізде оқыту мақсаттары алға қойылуда.

Ақпараттандыру технологиясының дамуы кезеңінде осы заманға сай мектепке дейінгі мекемелер мен мектепалды даярлық сыныптарында білімді, оқу әрекетінде белсенділігін арттыра білетін, ес, зейін, ой – қиял, қабылдау, мінез-құлық мәдениетін қалыптастыру басты міндеті болып табылады. Қоғамдағы ақпараттандыру процестерінің қарқынды дамуы жан-жақты, жаңа технологияны меңгерген жеке тұлға қалыптастыруды талап етеді.

Ақпараттық әдістемелік материалдар коммуникациялық байланыс құралдарын пайдалану арқылы білім беруді жетілдіруді көздейді.

Ақпараттық – коммуникациялық технологияның келешек ұрпақтың жан – жақты білім алуына, іскер әрі талантты, шығармашылығы мол, еркін дамуына жол ашатын педагогикалық, психологиялық жағдай жасау үшін де тигізер пайдасы аса мол.

Ендігі кезекте еліміздің ертеңі болар бүгінгі жас ұрпақ компьютердің қыр-сырын терең меңгеруі тиіс.

Қазіргі кезде ақпараттық-коммуникациялық технологияны дамыту білім беру саясатының ажырамас бөлігі болып табылады. Біз «ақпараттық жарылыс» дәуірінде өмір сүріп отырмыз. Ғылыми білім мен ақпарат көздерінің мөлшері тез өсуде.

Бүгінгі таңдағы ақпараттық қоғам аймағында, оқушылардың ойлау қабілетін қалыптастыратын және компьютерлік оқыту ісін дамытатын жалпы заңдылықтардан тарайтын педагогикалық технологияларды ғана тиімді деп санауға болады.

Оқушылардың интерактивті құралдар көмегімен қалыптасатын және жүзеге асырылатын ойлау қабілеті бұрынғы технологиялар арқылы берілетін ойлау жүйесінен өзгеше болатындықтан, тек ойлау қабілеті түсінігі ғана емес, қабылдау, есте сақтау жоғарғы деңгейде болады.

Интерактивті құралдардың келесі ерекшеліктерін атап өтуге болады:

1.Бормен тақтаға жазылған кескінді интерактивті тақтадағы түрлі – түсті айқын, ұқыпты кескінмен салыстыруға болмайды

2. Тақта мен бордың көмегімен әр түрлі қосымшалары бар жұмысты түсіндіру қиын әрі мүмкін емес.

3. Слайдтарда, флипчартта қателер жіберілсе, тез арада түзетуге болады .

4. ACTIVwand указкасының көмегімен тақтаның жоғарғы бөлігіне кішкентайларға да қол жеткізуге мүмкіндік береді.

5. Сабақта көрнекілікті қолдану деңгейі артады.

6. Сабақтың өнімділігі артады.

7. Оқушылардың білім деңгейіне оң әсер етеді

Мектепалды сабақтарында ақпараттық - коммуникациялық технологияларды пайдаланудың тиімділігі:

аз уақытта көп білім алып, уақытты үнемдеу;

қарапайым көзбен көріп, қолмен ұстап сезіну немесе құлақ пен есту мүмкіндіктері болмайтын табиғаттың таңғажайып процестерімен әр түрлі тәжірибе нәтижелерін көріп, сезіну мүмкіндігі;

оқушының ой-өрісін дүниетанымын кеңейтуге де ықпалы зор.

Оқытушы сабағында ақпараттық – коммуникациялық технологияларды пайдалану арқылы оның тиімділігін жүйелі түрде көрсете біледі. Ақпараттық - коммуникациялық технологияны пайдалану оқытудың тиімді әдістерінің бірі деп ойлаймын.

Электрондық оқулықтың тиімділігі зор. Электрондық оқу құралы – бұл оқу курсының ең маңызды бөлімдерін, сонымен электрондық оқулық – бұл күнбе – күн дамытылып отыратын ашық түрдегі әдістемелік жүйе, оны әрбір оқытушыөз педагогикалық тәжірибесіндегі материалдармен толықтыра отырып, әрі қарай жетілдіре алады. Электрондық оқулық арқылы үй тапсырмасын, жаңа сабақты түсіндіруге болады.

Қазіргі таңда мен өз тәжірибемде сабағымда электрондықоқулықты пайдаланып келемін. Бұл әдіс оқушының білімін көтеруге, сабаққа ынтасын қалыптастыруға оң әсер ететіндігі сөзсіз.

Қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды пайдалану өз білімін көтеру тиімділігін де арттырады. Бұл бірінші кезекте сандық түрде жазылған ақпараттарды пайдалану кезінде қажетті мәліметтерді оңай табуға мүмкіндік береді.

Ақпараттық-коммуникациялық технологияны дамыту білім берудің бір бөлігі. Соңғы жылдары заман ағымына сай күнделікті сабаққа компьютер, электрондық оқулық, интерактивті тақта қолдану жақсы нәтиже беруде.

Ақпараттық технологиялардың бірі – интерактивтік тақта, мультимедиялық және он-лайн сабақтары. Өзіміз қызмет жасайтын мектепте жаңа ақпараттық технологияларды қолдану кеңінен қарастырылған. Мектеп кабинеттерінде интерактивті тақта орнатылған. Сондықтан бұл тақтамен әр сабақты қызықты өткізуді ойластырып, жоспарлаймыз.

Жаңа ақпараттық технологияның негізгі ерекшелігі – бұл мектепалды даярлық сыныбы оқушыларын өз бетімен немесе бірлескен түрде шығармашылық жұмыспен шұғылдануға, өз жұмысының нәтижесін көріп, өз өзіне сын көзбен қарауына және жеткен жетістігінен масаттануына мүмкіндік береді. Мұғалім өткізетін сабағының түрін жас ерекшеліктеріне сай дұрыс таңдай білуі қажет .

Ақпараттық технологиялардың бірі – интерактивтік тақта, мультимедиялық және он-лайн сабақтары. Өзіміз қызмет жасайтын мектепте жаңа ақпараттық технологияларды қолдану кеңінен қарастырылған. Мектеп кабинеттерінде интерактивті тақта орнатылған. Сондықтан бұл тақтамен әр сабақты қызықты өткізуді ойластырып, жоспарлаймыз.

Жаңа ақпараттық технологияның негізгі ерекшелігі – бұл мектепалды даярлық сыныбы оқушыларын өз бетімен немесе бірлескен түрде шығармашылық жұмыспен шұғылдануға, өз жұмысының нәтижесін көріп, өз өзіне сын көзбен қарауына және жеткен жетістігінен масаттануына мүмкіндік береді. Мұғалім өткізетін сабағының түрін жас ерекшеліктеріне сай дұрыс таңдай білуі қажет .

Олар: түрлі дидактикалық ойындар,сайыстар, жарыстар, .Сабақтың ойын түрінде өткізілуі сынып оқушыларының жалпы көңіл-күйлерінің көтерілуін, яғни белсендіктерін және пәнге деген қызығушылықтарын арттыруға ықпал етеді. Сабақ мерзімін естен шығармаңыз, ол 20 – 30 минут созылуы мүмкін. Бұл баланың жасына, екеуіңіздің көңіл күйіңізге байланысты. Жұмысты баланың көңіл күйіне жағымды ықпал арқылы бастағаныңыз жөн. Әйтпесе сіздің жайсыз күйіңіз балаға кері ықпал етеді. Сондай-ақ, баланы жиі мақтаңыз. Титтей жетістігінің өзіне шын жүрегіңізден қуантуыңызды қаблеттілігіне сеніміңізді ашық білдіріңіз.

Оқу, жазу, санаудың берік дағдыларын қалыптастыру мақсатында мектеп алды оқушысын мектеп өміріне енгізудің өзі таңдаулы технология мен асқан шеберлікті талап етеді. Баланың мектепке келгенге дейін «Мен бәрін де мектептен үйренемін» – деген үмітін анықтау, бүкіл мектеп ұжымымен ата-анасының, туған-туысының қатысуымен жүзеге асырады.

Бұл жауапты кезеңдегі ең басты шаруа – баланың сауатын ашуы, тілін сындыруы. Яғни, өзінің ойын толық айтуы мен қатар оқуға, жазуға үйренуі.

Тіл дамытудағы сабақ бір-бірімен пікір алысу, қарым-қатынас құралы болып қоймай, қазіргі кезеңде – кез-келген адамның мәдени және рухани өсуінің басты көрсеткіштерінің бірі саналады.

Әдебиеттер

1. [«Ақпараттық технология және қашықтықтан оқыту» Мұхамбетжанова С.Т. п.ғ.к., ББЖКБАРИ]

2. [Қазақстан Республикасының бiлiм беру жүйесiн 2010 жылға дейiн дамытудың Мемлекеттiк бағдарламасы.]

3. [Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін 2015 жылға дейін дамыту тұжырымдамасы.2003 ж.]

4. [Информатика мұғалiмiнiң мамандығына қойылатын талаптар. Алматы, 1998ж. ]

ИСПОЛЬЗОВАНИЕ АСО НА УРОКАХ МАТЕМАТИКИ
Бульбаха С.И. (Актобе)
В основе АСО лежит новая модель организации обучения. Новая структура урока позволяет увеличить время самостоятельной работы учащихся, что требует перехода к непрерывному управлению, обеспечивающему надежную реализацию на практике основных положений теории деятельности. АСО в процессе становления, впитывает в себя не только более совершенные организационные формы (А.Г. Ривин, В.К. Дьяченко, Н.С. Лейтин и др.) но и требует принципиально нового подхода к содержанию обучения и процессам, обеспечивающим гармоническое развитие учащихся.

На каждом уроке учитель обучает всех (сообщает что-то новое), а затем работает в индивидуальном режиме (управляет самостоятельной работой, осуществляет включенный в самостоятельную работу контроль и работает индивидуально, отключая учащихся от самостоятельной работы по очереди).

При этом используется комплексный блок контроля: контроль учителя, самоконтроль, взаимоконтроль. Весь комплекс контроля нацелен на формирование внутреннего самоконтроля.

Время на уроке расходуется экономно. Средняя длительность объяснений в пределах 5-7-10 минут. За счет этого увеличивается время на самостоятельную работу. Самостоятельная работа активизирует деятельность всех учащихся, но и создает условия для индивидуальной работы учителя. При этом необходимо предварительно обучить учащихся приемам взаимоконтроля и самоконтроля.

При такой самостоятельной работе применяются многоуровневые задания. Объем заданий и трудности заданий увеличиваются от уровня к уровню. Первый уровень коррелирует с оценкой «3», второй - с оценкой «4», третий - с оценкой «5».

Контроль качества выполняемых заданий может осуществляться в разных режимах. При наличии обратной связи ученик может проверить качество в режиме «самоконтроль» или в режиме «взаимоконтроль». При отсутствии обратной связи контроль осуществляет учитель, привлекая в качестве ассистентов тех учащихся, у которых проверил задания.

Главным достоинством заданий с адаптацией является полная занятость всех учащихся, самостоятельно переходящий от уровня к уровню.

Работа в парах является основой для организации самостоятельной работы на уроке. Степень активности в парах повышается. Кроме того, создаются условия для их естественного общения. Работа в парах делится на три вида: статистическая пара – совместно работают учащиеся, сидящие за одной партой, динамическая пара – это малая группа в четыре человека. Каждый работает с каждым, трижды меняя партнеров. Вариационная пара – малая группа в четыре человека, каждый работает то с одним, то с другим соседом.

Статистическая пара – это начальная работа в парах, организуется на добровольных началах. Так наблюдала повторение правил по математике:

Как найти периметр?

Как найти площадь?

Как найти объем?

В динамических и вариационных парах назначается ассистент, каждый раз он меняется. Так что каждый может быть на этом месте. Оценка в результате проверок, обсуждается тремя членами группы.

По мере овладения техникой управления всей самостоятельной работой все большая часть заданий будет передаваться для работы в динамические и вариационные пары.

Коллективное обучение в парах улучшает отношение между учащимися. Каждый может участвовать в обсуждении, высказывать свое мнение, отношение, критиковать выступление товарищей. Руководить этой дискуссией один из равноправных ее участников.

Пары подвижны. Ученик сам решает, с кем из товарищей он будет работать. Каждый член коллектива трудится совместно со всеми над выполнением единой задачи, внося свой посильный вклад. (Ассистент поднимает флажок, что группа выполнила задание).

АСО дает учителю возможность работать индивидуально с каждым учеником. Учитель становится полноправным и равноправным членом учебного коллектива и может выполнять все функции, выполняемые учениками во время самостоятельной работы.

В условиях АСО индивидуальная работа осуществляется по особым дифференционным материалам, которые не навязываются ученику, а предлагаются для выбора. Невозможно всех учащихся дотянуть до одинакового уровня. Необходимо дать возможность каждому, в меру своих способностей идти от уровня к уровню.

В своей работе я использую некоторые приемы АСО – это разноуровневые карточки, работа в статистических, динамических, вариационных парах, контроль, взаимоконтроль, самоконтроль, самооценка, взаимооценка, корректировка.

Вывешиваю рекомендуемые критерии оценок:

«5» - без ошибок;

«4» - одна ошибка;

«3» - две ошибки.

Одно задание – «3»;

Два задания – «4»;

Три задания – «5».

Перед уроком вывешивается хронометрическая карта:

1. 
   «Пиши красиво» - 5 мин
   
2. 
   «Проверь себя» - 5 мин
   
3. 
   «Найди меня» (поиск ошибок) – 5 мин
   
4. 
   «Открой секрет» (тема, целеполагание) – 7 мин
   
5. 
   «Спрашиваем – отвечает» - 5 мин
   
6. 
   «Мы ищем» (выборочное письмо) – 5 мин
   
7. 
   «С нашей точки зрения» (комментированное письмо) – 8 мин
   
8. 
   «Построй гнездо» (игра - физминутка) – 3 мин
   
9. 
   «Сделай сам» (самостоятельная работа) – 7 мин
   
10. 
    «Не упусти свой шанс» (разноуровневые задания) – 12 мин
    
11. 
    «На поляне» (итог урока) – 5 мин.
    

Современный этап развития общества выдвигает особые требования к содержанию школьного образования. Целью школьного образования становится развитие умения самостоятельно учиться, связанное с умением школьников добывать знания в условиях поиска. При этом поиск и самостоятельная деятельность учащихся ни в коем случае не отождествляется со стихийностью и неуправляемостью. Наоборот, развитие самостоятельной деятельности подчиняется строгим психологическим закона: поэтапное освоение школьниками умения учиться как усложняющейся системы самостоятельной деятельности.

Именно Адаптивная система обучения оказывает учителям помощь в развитие навыка самостоятельной деятельности учащихся.

Литература

1. Алексеева А. В., Сиделева Г. Н. Преподавание в начальных классах: психолого-педагогическая практика. М., 2003.

2. Бакулина Г.А. Выполнение текстовых упражнении средствами субъектнвизации в I -II классах // Начальная школа. 2004. № 1. С. 19-25.

3. Бушуева Л. С. Развитие воображения в процессе индивидуализации обучения детей на уроках русского языка. Начальная школа. 2005, №7

4. Гинятуллина А. А. Опыт организации групповой работы на уроках. Начальная школа. 2004, №1

ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ИНФОРМАЦИОННО-КОММУНИКАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ (ИКТ) НА УРОКАХ САМОПОЗНАНИЯ
Ворникова Л.П., Плешакова Т.Б. (Актобе)
Всякое творчество начинается как стремление

человека к самоусовершенствованию.

И.Бродский
В настоящее время наблюдается все большее увеличение влияния медиа - технологий на человека. Особенно это сильно действует на ребенка, который с большим удовольствием посмотрит телевизор, чем прочитает книгу. Мощный поток новой информации, рекламы, применение компьютерных технологий на телевидении, распространение игровых приставок, электронных игрушек и компьютеров оказывают большое внимание на воспитание ребенка и его восприятие окружающего мира. Существенно изменяется и характер его любимой практической деятельности - игры, изменяются и его любимые герои и увлечения. Ранее информацию по любой теме ребенок мог получить по разным каналам: учебник, справочная литература, лекция учителя, конспект урока. Но, сегодня, учитывая современные реалии, учитель должен вносить в учебный процесс новые методы подачи информации. Возникает вопрос, зачем это нужно. Мозг ребенка, настроенный на получение знаний в форме развлекательных программ по телевидению, гораздо легче воспримет предложенную на уроке информацию с помощью медиасредств.

Именно поэтому сегодня учитель по любой школьной дисциплине должен уметь подготовить и провести урок с использованием ИКТ.

Урок с использованием ИКТ – это наглядно, красочно, информативно, интерактивно, экономит время учителя и ученика, позволяет ученику работать в своем темпе, позволяет учителю работать с учеником дифференцировано и индивидуально, дает возможность оперативно проконтролировать и оценить результаты обучения.

Применение информационных технологий на уроках не только облегчает усвоение учебного материала, но и представляет новые возможности для развития творческих способностей учащихся, повышает мотивацию учащихся к учению, активизирует познавательную деятельность, развивает мышление и творческие способности ребёнка, формирует активную жизненную позицию в современном обществе.

Уроки самопознания это уроки, на которых дети учатся любить, понимать других людей, познавать свои возможности.

Взаимоотношения с учителем на этих уроках, наверное, покажутся кому-то невероятными. Ведь невозможно в привычном смысле "преподавать" доброту, любовь и красоту, вещать о духовности.

Учитель в "Самопознании" – это скорее проводник, друг, на него возлагается серьезная миссия нравственно-духовного наставника. Педагогу важно знать жизненные проблемы своих воспитанников и осуществлять их нравственно-духовное развитие в контексте этих проблем.

При подготовке к уроку самопознания с использованием ИКТ учитель не должен забывать, что это УРОК, а значит, составляет план урока исходя из его целей. При отборе учебного материала он должен соблюдать основные дидактические принципы: систематичности и последовательности, доступности, дифференцированного подхода, научности и т.д. При этом компьютер не заменяет учителя, а только дополняет его.

Компьютер может использоваться на всех этапах: как при подготовке урока, так и в процессе обучения: при объяснении (введении) нового материала, закреплении, повторении, контроле ЗУН.

При этом компьютер выполняет следующие функции:

• 
  источник учебной информации;
  
• 
  наглядное пособие;
  
• 
  тренажер;
  
• 
  средство диагностики и контроля.
  

• 
  средство подготовки текстов, их хранение;
  
• 
  графический редактор;
  
• 
  средство подготовки выступлений;
  
• 
  вычислительная машина больших возможностей.
  

Подобные уроки помогают решить следующие дидактические задачи:

Хотелось бы отметить, что проведение урока с использованием компьютерных технологий требует от учителя огромной подготовительной работы, занимает длительное время, но все затраты окупаются результатами –эффективностью обучения, созданием мотивации учения.

Учителю очень важно определить направления использования ИКТ, в зависимости от целей каждого из этапов урока. Необходимо определить, как использование компьютерной техники отражается на активности обучающихся, их работоспособности на различных этапах урока, как реализуется самостоятельная деятельность, возникает ли возможность реализации личностно-ориентированного подхода в обучении.

Мы предлагаем это для удобства и наглядности смоделировать в виде таблицы:

Существует вероятность того, что увлекшись применением ИКТ на уроках, учитель перейдет от развивающего обучения к наглядно – иллюстративным методам. Этого делать не стоит. Необходимо помнить, что функции использование ИКТ вытекают из цели и задач урока и, безусловно, педагог сам вправе решать на каком этапе урока и как использовать данную технологию.

И еще один важный момент: не стоит забывать о здоровьесберегающих технологиях и использовать ИКТ не более 20 минут.

Литература

1.Кульневич, С.В. Анализ современного урока. [Текст]: Практическое пособие для учителей, преподавателей и руководителей школ.

2. С.В. Кульневич, Т.П. Лакоценина – М.: Изд. «Учитель», 2006

3.Жукова, Е.Л. Элементы анализа учебных занятий с применением информационных технологий. [Электронный ресурс]

МАҚАЛ – МӘТЕЛДЕРДІ АҒЫЛШЫН ТІЛІ ПӘНІНДЕ ҚОЛДАНУ
Дарибаева А.Т., Ильясова А.А. (Ақтөбе)

Әрбір сабақта тиянақты, сапалы білім беру тәрбие жұмысымен күнделікті бірлікте жүргізілуі тиіс.Осыны ескере отырып,мақал-мәтелдерді өз сабақтарымда грамматикалық тақырыптарды түсіндіргенде пайдалануға тырысамын. Мақал - мәтелдерді халық ауыз әдебиетін сүйіп құрметтеуге,сөз өнерінің асыл қазынасын меңгеруге,тапқыр сөйлеуге,ретті жерлерде қолдана білуге,үлкен ойды аядай қалыпқа сыйғызып,айта білуге тәрбиелейді. Мақал-мәтелдер мен жаттаған өлеңдер өткен тақырыпты пысықтау үшін,оқушылар жалыққан кезде көмектеседі,өздерінің ізденушілік қабілеттерін дамытады,үш тілді меңгеруге ынтасын арттырады.

Мысалы белгілі бір грамматикалық тақырыпты өткен кезде жаттығулармен қатар үй тапсырмасы ретінде мақал-мәтелдерді беріп,одан бүгінгі өткен грамматикалық тақырыптытауып қолдануын түсіндіріп,орысша,қазақша аударылып келуі берілсе,бұл әрі түсіндірілген грамматикалық тақырыпты пысықтайды,әрі іздендіреді және тәрбиелік құндылығы болады.Шетел тілін оқыту үрдісін жандандыру,тіл дамыту жаттығуларын дамыту,жаңа әдіс-тәсілдерді енгізу бүгінгі күннің басты талабы.

Бүгінгі күнде көп тілді меңгерген жан-жақты,ел ертеңін ойлайтын дана ұрпақты тәрбиелеу – киелі мәселелердің бірі деп түсініп, мына мақал-мәтелдерді,өлең шумақтарын сабақта қолданамын.

1.So many countries so many costumes.

Что ни город, то народ.

Әр елдің салты басқа иттері қара қасқа.

2. Many words cut more than swords.

Злые языки острее меча.

Сөз сүйектен өтеді.

3.Men may meet but mountains never meet.

Гора с горой сходится, человек с человеком сойдется.

Тау таумен кездеспейді,адам адаммен кездеседі.

4.A cat in gloves catches no mice.

Без труда не выловишь и рыбку из пруда.

Еңбексіз іс бітпейді,еріншектің қолы жетпейді.

The degrees of comparison of adjectives.

1. A good name is better than riches.

Добрая слава лучше богатства.

Жақсы сөз – жарым ырыс.

2.Two heads better than one.

Одна голова хорошо а две лучше.

Екі кісі бір кісінің тәңірісі.

3.East or west home is best.

В гостях хорошо а дома лучше.

Өз үйім өлең төсегім.

4.Better late than never.

Лучше поздно чем никогда.

Ештен кеш жақсы.

The constructions: There is/ There are

1. There is no place like home.

В гостях хорошо а дома лучше.

Өз үйім өлең төсегім.

2.There is no smoke without fire.

Нет дыма без огня.

Жел болмаса шөптің басы қимылдамайды.

The Present Indefinite.

1. Tastes differ.

О вкусах не спорят.

Талғамға талас жоқ.

2.All is well that ends well.

Все хорошо, что хорошо кончается.

Басы қатты болса аяғы тәтті болады.

3.All is not gold that glitters.

Не все то золото что блестит.

Жылтырағанның бәрі алтын емес.

1.We shall see what we shall see

Поживем- увидим

Жүре бара көрерміз

2. Who keeps company with the wolves will learn to howl.

С кем поведешься от того и наберешься

Жолдасына қарап кісіні білерсің

Modalverb “can”

I love learning English

I can read

I can write

I can speak English too

I love learning English

And what about you?

Нәтижесінде оқушы өзін-өзі тәрбиелей, өзін-өзі жетілдіре білуге, өзіне-өзі сыншыл болуға, өзін-өзі басқара білуге,ретті жерлерде шебер сөйлеуге қолдана білуге жетелейді.

1. 
   Мектептегі шет тілі .Әдістемелік журнал
   

Оқыту тәсілі – белгілі бір білік, білім, дағдыны меңгеруге бағытталған мұғалім мен оқушы арасындағы қысқа мерзімдік өзара әрекеттесу.

Отандық педагогикада оқыту әдістері үш топқа бөлінеді:

- Оқу-танымдық әрекетті ұйымдастыру мен жүзеге асыру әдістері:

1. Сөздік, көрнекілік, тәжірибелік (оқу материалын мазмұндаудың түпнұсқасы бойынша). 

2 Репродуктивті түсіндірмелі-иллюстративті, ізденімпаздық, зерттеушілік, мәселелік және т.б. (оқу-танымдық әрекет сипаттамасы бойынша). 

3. Индуктивті және дедуктивті (баяндау қисыны мен оқу материалын қабылдау бойынша);

- оқу-танымдық әрекеттің тиімділігін бақылау әдістері: ауызша, жазбаша, білім, білік, дағдыны меңгеру деңгейін тексеру және өзін-өзі тексеру

- оқу-танымдық әрекетті ынталандыру әдістері: мотивацияны қалыптастыру мен ынталандыруды айқындау, жауапкершілік сезімі, міндеттілік, білім, білік, дағдыны меңгеруге деген қызығушылықтың туындауы.

Оқыту парактикасында бұдан да басқа оқу материалын қабылдау деңгейіне негізделген оқытудың басқа да тәсілдері бар. Олар: енжар (пассивті), белсенді (активті), интербелсенді (интерактивті), эвристикалық және басқалары.

Енжар (пассивті) – мұғалім негізгі ықпал етуші, сабақтың жүру барысын бақылаушы, ал оқушы мұғалім директивтеріне сөзсіз бағынатын енжар тыңдаушы болатын әдіс. Пассивті сабақтарда мұғалім мен оқушының байланысы сауалнама, өзіндік жұмыстар, бақылау жұмыстар, тесттік жұмыстар арқылы жүзеге асырылады. Оқушылардың оқу материалын еркін меңгеруі мен қазіргі педагогикалық технологиялар тұрғысынан алып қарағанда, пассивті әдіс тиімсіз болып саналғандығымен, кей тұстарында өзіндік ерекшеліктерге ие болып отыр. Бұл мұғалім тарапынан сабаққа жеңіл дайындалу, сонымен қатар шектеулі сабақ аясында көптеген ақпараттар ағынын оқушыларға жеткізе білу. Осы аталған артықшылықтарды есепке ала отырып, көптеген мұғалімдер оқытудың енжар тәсілін пайдалану тиімді деп санайды.

Белсенді (активті) әдіс – сабақтың жүргізілуі барысында мұғалім мен оқушылар өзара тығыз-қарым-қатынасқа түсетін оқыту формасы. Оқытудың енжар түрінде мұғалім басты роль атқарып, өзара қарым-қатынас орнатудың авторитарлы стилі болжалданатын болса, белсенді (активті) әдісте демократиялық стиль кеңінен өріс алады. Көптеген мұғалімдер белсенді (активті) оқыту мен интербелсенді оқытудың ролін теңестіреді, дегенмен, олар бірнеше айырмашылықтарға ие. Интерактивті әдістерді белсенді әдістердің неғұрлым қазіргі жаңаша түрі деп қарастыруға болады.

Интерактивті оқыту мәнмәтінінде білім басқаша сипатқа ие болады. Бір жағынан олар қоршаған орта туралы анықталған мәліметтерді ұсынады. Бұл ақпараттың ерекшелігі оны оқытушыдан дайын түрде алмай, керісінше, өзіндік белсенділіктері үрдісінде меңгереді. О.Бассистің пікірінше, педагог балалардың белсенді әрекет етуі үшін әдеттен тыс жағдаяттарды құра алуы қажет. Бұндай жағдайларда ол басқа да қабілеттерімен бірге білімді қайта түрлендіруге мүмкіндік беретін кедергілер мен проблемалар ретінде сипат алады.

Екінші жағынан алғанда, оқушылар сабақ барысында өзге де оқушылардың және мұғаліммен байланысы кезінде білімді меңгеру механизмдерін меңгеріп, жалпы әлеуметтік әдістер жүйесін меңгереді. Бұндай бейнеде белсенді оқытудың мақсаты мұғалімнің құрған жағдайларында оқушыларға білімді өз бетінше меңгеруі дәстүрлі білім беру жүйесі мақсатының белсенді білім беру мақсатынан принциптік тұрғыдағы ерекшелігі болып табылады.

Интерактивті оқыту әдістерін қолданудың тиімділігі мына жағдайларда айқын көрінеді:

• 
  мотивацияның өсуі, әдетте, нашар үлгерімді оқушының ынталылығымен көрініс береді.
  
• 
  ақпаратты меңгерудің неғұрлым жоғары деңгейі;
  
• 
  оқушының өзгелердің пікіріне сүйенбей, өз іс-әрекетін ойлануға, белсенділік танытуға мүмкіндік беретін үйретілуші ақпаратқа қызығушылық туындауы;
  
• 
  жұмыста барлық оқушылардың ынтымақтастығы, ауызекі тілдің жоғары деңгейде жетілдірілуі, түрлі әдебиет көздерімен жұмыс жасау біліктілігінің артуы;
  
• 
  топпен жұмыс жасау білігінің дамуы;
  
• 
  коммуникативтілік дағдысын меңгеруінің көрініс беруі;
  
• 
  өзіндік педагогикалық қызметіне қызығушылығының бейнеленуі;
  
• 
  өз іс-әрекетін сараптау мүмкіндігінің туындауы: қарапайымнан күрделіге көшу;
  
• 
  өз іс-әрекетін жоспарлауда өзіндік ерекшеліктерін есепке алу мүмкіндігі;
  
• 
  өзіндік әдіс-тәсілдер мен жоспары бойынша жеке ритмде өзін-өзі көрсету және өз мүмкіндіктерін кеңейту, «оқу үдерісін ұйымдастыруға әсер ететінықпалды арттыру, өзін-өзі бақылау»;
  
• 
  оқушылардың өзіндік ерекшеліктерінің көрініс беруі мен топта, топтық үрдісті бақылау мүмкіндігінің болуы; сабақтың қызғылықты өтуі. Сабақ барысында оқушылардың өзара қарым-қатынасын бақылау мүмкіндігі;
  
• 
  оқушыларға деген қарым-қатынастың өзгеруі (оларды алға жетелеуде өз әріптесі ретінде қарауы).
  

1.Кусаинов А.К. Интерактивные методы обучения и управления классом: методическое пособие для учителей. – Алматы: IFES, 2006. – 359 с.

2.Информатизация системы образования. - Астана, 2001, 22 – 23 тамыз.

Непрерывное образование: состояние, проблемы и перспективы. - Алматы, РБК им. Алтынсарина, 2000.

3.Алексюк А.Н. Общие методы обучения в школе. — К.: Радянська школа, 1983. — 244с.

4.Давыдов В. В. Теория развивающего обучения. — М.: ИНТОР, 1996. — 544 с.

С одной стороны учебник – хранитель знаний, накопленных современной наукой, средство трансляции этих знаний, с другой - комплекс познавательных материалов, заданий, упражнений, стимулирующих учащихся к дальнейшему приобретению знаний, формированию учебно-познавательной компетентности.

Получаемые знания должны стать в будущем для ученика инструментом, который он сможет использовать не только в узкопредметной сфере.

Задача современной образовательной системы — не напичкать ученика фундаментальными знаниями (большинство которых никогда не будет востребовано), а сформировать навыки успешной социальной адаптации, способность к самообразованию.

Это особенно важно в условиях, когда идет быстрая смена информации. И традиционные учебники просто не смогут отражать происходящие перемены. Отсюда и новое отношение к роли учебника — как навигатора получения знаний.

Содержание современного учебника определяется следующими принципами:

Это учебник с огромным количеством фактов, примеров, статистики – с тем, чтобы ученик мог, опираясь на этот материал, делать самостоятельный и осмысленный выбор. Это учебник с огромной библиографией, множеством ссылок на существующую литературу, с аннотированным указателем. Это учебник со структурированным текстом, обыгрыванием шрифтов, с удобными для чтения организованными кусками текста;

Кроме того, инструментальность — это еще и требование применения в учебном процессе простейших инструментов для решения конкретных учебных задач.

Инструментальность — это и максимальное размещение методического аппарата в корпусе учебника, рассчитанного как на индивидуальное выполнение заданий, так и на парную или групповую работу; дифференциация учебных заданий, сориентированных на разноуровневое развитие школьников. Это единая система специальных выделений учебного материала во всех учебниках;

интерактивность — новое требование методической системы современного учебного комплекта. Интерактивность понимается как прямое диалоговое взаимодействие школьника и учебника за рамками урока посредством обращения к компьютеру или посредством переписки. Internet-адреса в учебниках комплекта рассчитаны на перспективное развитие условий использования компьютера во всех школах и возможностей школьников обращаться и к этим современным источникам информации

Благодаря электронному обучению происходит трансформация традиционного учебного процесса в познавательную деятельность учащихся по приобретению в первую очередь, конечно же, знаний и умений по изучаемому предмету, но еще и универсальных – таких, как поиск, отбор, анализ, организация и представление информации, использование полученной информации для решения конкретных жизненных задач, способов инфокоммуникационного взаимодействия и т.д., являющихся составной частью информационной культуры личности, так необходимой каждому человеку для полноценной жизни и деятельности в информационном обществе.

На наш взгляд, ведущая форма образовательных прикладных программных продуктов для каждого уровня образования, исходя из деятельностного подхода, определяется в зависимости от ведущего вида деятельности обучающегося. В школе ведущая деятельность ученика – учебно-познавательная, учение, поэтому для среднего общего образования, по нашему мнению, наиболее приемлема форма электронного учебника, в котором, кроме собственно содержания обучения, запрограммирован еще и учебный процесс, ведущий к усвоению этого содержания учениками.

Наша позиция состоит в том, что контентное обеспечение электронного обучения в общеобразовательной школе в форме электронных учебников создаст условия для реализации новой инфокоммуникационной парадигмы обучения, если будет основано на средовом подходе к их разработке и использованию. Все электронные учебники Национального центра информатизации выполнены в оответствии с модульной технологией конструирования д.п.н., проф. Г.К.Нургалиевой и представляют собой независимо от предмета единую педагогическую архитектуру автоматизированного процесса обучения от цели до результата: модуль – гипертекст – интерактивные задания – оценка учебных достижений. Обязательное программирование взаимодействия учителей и учащихся на всех этих этапах обучения обеспечивает технологию обучения, а технология, в свою очередь, обеспечивает достижение школьниками заданного результата – качества успеваемости. Электронный учебник формирует информационно-образовательную среду, которая реализует целостный процесс обучения от цели до результата, помогает ученикам легче и производительнее овладеть ее содержанием, учителям легче организовать работу в классе, а родителям – проконтролировать процесс обучения своих детей.

Процесс обучения начинается с создания условий для возникновения учебной мотивации. Ядром электронного учебника как информационно-образовательной среды выступает модуль, который выполняет функцию целеполагания. Модуль помогает представить школьникам содержание учебного материала за весь учебный год, цели обучения предстают перед ним в наглядном и обозримом виде, что позволяет и учителю, и ученику, и родителям четко и ясно представить систему знаний, которую должен освоить школьник по предмету за год. В основе модуля - содержание учебной программы как государственного документа в соответствии с Государственным общеобязательным стандартом общего среднего образования.

Методика работы с модулем электронного учебника может включать множество методических приемов, активизирующих познавательную мотивацию учащихся и позволяющих осмыслить учебный материал целостно и системно, осознать соподчиненность и функциональность знаний. Вокруг модуля как «функционального узла информационно-образовательной среды» разворачивается весь процесс обучения: именно из модуля идет обращение к гипертексту, к заданиям и тестам. Многократное обращение к модулю дает школьникам понимание «базы информации», «базы данных», «базы знаний», в основе которых всегда лежит та или иная структуризация. В данном случае мы решаем педагогическую задачу – формирование универсального умения работать с информацией, что так востребовано в условиях информационного общества. Инфокоммуникационная культура личности определяется его умением работать с информацией, в логической последовательности ее систематизировать, видеть их функциональные взаимосвязи.

Гипертекст электронного учебника, который формируется как «база информации», «база данных», «база знаний», содержит тексты, анимированные объяснения учебных материалов, видеофрагменты, анимированные исторические и географические карты, озвученные литературные материалы, первоисточники и др. Анимационное представление теоретического материала обеспечивает более глубокое его запоминание через образное восприятие и эмоциональное воздействие, что, в конечном итоге, приводит к повышению интереса к предмету. Воздействие электронного учебника на разные органы чувств – предоставление наглядных зрительных образов, озвученный профессиональным диктором текст – все направлено на лучшее восприятие и осмысление материала.

Задача учителей состояла в том, чтобы организовать работу школьников с гипертекстом как информационно-образовательной средой, научить их ориентироваться в этой среде. Освоение информации может осуществляться с применением как коллективных, групповых, так и индивидуальных методов обучения. Важно не только передавать учащимся определенную сумму знаний, куда важнее – сформировать умения самостоятельно отбирать, перерабатывать, анализировать и накапливать необходимую для решения поставленной учебной задачи информацию. А какие при этом использовать методические приемы и как вписать их в режиссуру уроков – это были задачи участников пилотного проекта.

Интерактивные задания электронного учебника предоставляют возможность автоматизировать процесс закрепления и применения учебного материала за счет разнообразных контролируемых тренировочных действий с целью закрепления полученных знаний и умений. Интерактивность – это существенная особенность электронных учебников: мы всегда в жизни ждем обратной связи, электронный учебник нам это предоставляет. Выполняя различного рода интерактивные задания, школьник получает массу положительных эмоций от живого общения с персонажами, которые сообщают ему о преодолении трудностей и взятии новых ступеней в обучении того или иного предмета. Получившийся диалог между учеником и компьютером позволяет школьникам с успехом применять электронные учебники не только под наблюдением учителя, но и для самостоятельного обучения. Ученик не боится ответить неправильно, так как электронный учебник предоставляет возможность несколько раз повторить и откорректировать свои ответы. Создается такая важная для развития личности «ситуация успеха» – ученик, поверивший в свои силы, с большей охотой садится за обычное, традиционное домашнее задание.

Электронные учебники по химии, физике и биологии содержат виртуальные лабораторные работы, которые обеспечивают проведение естественнонаучных опытов с помощью компьютера в интерактивном режиме. Опыты осуществляются путем операций с виртуальными объектами, которые учащийся управляет с помощью мыши. Наблюдение за последовательными трансформациями объектов (изменение формы, цвета веществ, «выпадение» осадка и т.д.) позволяет учащимся достичь определенного познавательного результата. Такая работа приносит ощутимую пользу, позволяя познакомить учащихся с естественнонаучными опытами в ситуации, когда нет возможности для проведения таких опытов в реальности.

Контроль знаний достигается за счет автоматизированного тестирования, что дает объективную оценку учебных достижений учащихся. Педагогическая значимость данного компонента исключительно важна! Она формирует адекватную самооценку школьника. Кроме этого, отвечая на вопросы теста, ученик становится частью предоставленной ему программы. Тестирующая среда позволяет поддерживать самостоятельную работу и усиленный контроль за ее выполнением, с одобряющей обратной связью, указывая и анализируя допущенные неверные ответы.

Мы рассматриваем электронные учебники как единую образовательную среду и для родителей. Контролируя учебные достижения детей по электронным учебникам, у родителей появится лучшая возможность, чем прежде, реально увидеть как цели обучения, так и его результаты, проследить процесс обучения не только по оценкам в дневнике, но и по результатам тестирования.

Представленная технология электронного обучения ориентирована на основные закономерности познавательной деятельности и учитывает психологическую характеристику формирования умственных действий: восприятие – осмысление – понимание – обобщение – закрепление – применение на практике. Школьник неоднократно может прокручивать анимационные объяснения или образцы решения задач назад и вперед; возвращаться в любое время к предыдущей теме. При этом он даже не задумывается о том, что в это время происходит адаптация процесса обучения к уровню знаний и умений, индивидуальным возможностям и психологическим особенностям обучаемого.

Если же обучение проходит на уроке в присутствии учителя, то во время выполнения заданий школьниками, у самого учителя высвобождается время для индивидуальной работы с отстающими или для подготовки к следующему этапу урока.

Для современных школьников использование возможностей инокоммуникационных технологий – норма жизни. Вот почему на сегодняшний день электронное обучение – это объективная закономерность. Именно электронное обучение может быть мощным фактором формирования личности новой генерации и свободным гражданином в океане информационного общества.

Проведение пилотных проектов по технологизации учебного процесса, несомненно, подтвердило актуальность и современность использования электронных учебников.

Электронный учебник, создаваемый большими авторскими коллективами, является коллективным педагогическим опытом, своеобразной копилкой оригинальных педагогических приемов.

В целом электронный учебник представляет собой национальное достояние, обеспечивающее преемственность педагогических поколений.

1. 
   Современный словарь по педагогике / Сост. Рапацевич Е.С. – Мн.: «Современное слово», 2001. 928 с.
   
2. 
   Концепция УМК "Перспективная начальная школа"
   
3. 
   Об утверждении перечней учебников, рекомендованных (допущенных) к использованию в образовательном процессе в образовательных учреждениях, реализующих образовательные программы общего образования и имеющих государственную аккредитацию, на 2007/2008 учебный год. 
   
4. 
   Попкова Е. В., Бауман М. Л. Методические рекомендации по составлению учебно-методических комплексов. [Электронный ресурс].
   

Соңғы онжылдықта ақпараттық ресурстардың қарқынды дамуы қоғамның ақпараттану процесінің дамуына әкеліп соқтырды. Бұл даму процесінің маңызды құралы әр түрлі ақпараттармен жұмыс істеуге жаңа мүмкіндіктер ашатын және үнемі жетіліп отыратын жаңа ақпараттық технологиялар болып табылады. Қазіргі кездегі шапшаң жүріп жатқан жаһандану үрдісі әлемдегі бәсекелестікті күшейте түсуде.

Елбасы Н.Ә. Назарбаев Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы атты жолдауында «Білім беру реформасы – Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды құралдарының бірі» деп атап көрсеткендей, жалпы білім беретін мекемелер реформалары оқыту формаларын, құралдарын және әдіс-тәсілдерін жетілдіру арқылы өсіп келе жатқан ұрпақтың ақпараттық кеңістікке енуін және оған бейімделуін қамтамасыз етуге бағыттай бастады.

Ақпараттық коммуникативтік технология – педагогтің кәсіби қызметін жаңартушы және сатыланып жоспарланған нәтижеге жетуге мүмкіндік беретін іс-әрекеттер жиынтығы. Ақпараттық коммуникативтік технологиядағы басты мақсат – білім алушының оқу-танымдық әрекетін жандандыра отырып, алға қойған мақсатқа толықтай жету. Ал бұдан ақпараттық коммуникативтік технологияның тиімділігі шығады.

Жалпы оқу процесінің тиімділігі мен сапасы педагогтің әдістемелік дайындығы және сабақ жүргізу тәсілдері мен әдістеріне, ақпараттық коммуникативтік технологияларды игерулеріне тікелей байланысты болады.

Ақпараттық коммуникативтік технология - кәсіптік қызметтің ерекше түрі болып табылады. Оқытудың ақпараттық коммуникативтік технологиясын меңгеру педагогтан орасан зор іскерлік пен шығармашылыққа негізделген ізденістерді қажет етеді. Осындай мақсат көздеген жүйелі ізденістер педагогтың жаңа технологияны толық меңгеруіне әкеледі.

Білім беру жүйесін ақпараттандыру - мемлекеттік білім саясатының негізгі қағидаларын жүзеге асырудың маңызды бір механизмі және стратегиялық тапсырма болып табылады. Ақпараттық оқыту технологиялардың озық үлгілерін қолдану арқылы білім берудің ғылыми – әдістемелік жүйесін жаңарту , оқыту әдістері мен тәсілдерінің түрлерін молайту, электронды оқулықтар жасауды ұйымдастыру ұлттық білім беру деңгейін халықаралық стандартқа жақындатуға мүмкіндік береді.

Ақпараттық технология – ақпараттарды жинау, сақтау және өңдеу үшін бір технологиялық тізбекте біріктірілген әдістер мен өндірістік және бағдарламалық –технологиялық құралдардың жиынтығы. Қазіргі кезде сабақта ақпараттық технологияларды кеңінен қолданатынымыз анық. Қазақ әдебиетінің классигі, ұлы Абай атамыз: «Шәкірттерің жақсы оқу үшін, оның оқуға деген ынтасы және қызығушылығы зор болу керек», - деген. Расында да тек ғана жігерлі, әр нәрсені білуге құмар болып, табандылығы мен шыдамдылығын көрсеткен адам ғана мақсатына жетеді.

Ақпараттық – коммуникациялық технологияларды сабақ барысында жан-жақты пайдалану - мұғалімнің көптеген қиындаған қызметтерін жеңілдетіп, осы іскерліктің ұстанымды жаңа тәсілдерінің пайда болуына мүмкіндік туғызады. Осындай жаңа жолдардың біріне ақпараттық оқыту жүйесіндегі компьютерлік бағдарламалардың түрлері арқылы тіл үйретуді жатқызуға болады.

Шетел тілі сабақтарында ақпараттық технологиялармен жұмыс істеу барысында сөйлеу жұмыстарын мысалға алуға болады. Көптеген бағдарламаларда микрофонмен жұмыс істеуді қарастырады. Сөздер мен сөз тіркестері тыңдалғаннан кейін, білім алушы оны қайталайды. Бұдан соң диктордың сөзді айту, яғни дыбыстау ерекшелігін тыңдай отырып, жеткіліксіз жақтарын аңғарып, білім алушы оны түзетуге мүмкіндік алады.

Білім алушының сөйлеу тілін дамытуда диалогтың да берері мол. Диалог – сөйлесудің ең негізгі түрі болып саналады. Адамдар арасындағы қарым – қатынас амандасудан басталады. Мұғалім сабаққа кірген сәттен бастап диалогта болады. Білім алушыларға белгілі бір тақырыпта тапсырмалар беру арқылы сұхбаттар құрылады. Диалогтік сөйлесуді естіп – тыңдаумен біртұтас та, жекелей де пайдалануға болады. Мақсатты ұйымдастырылған жағдаяттар арқылы ауызекі сөйлесуге үйрету – білім алушыларды қызықтырады. Диалогтік сөйлеу коммуникативтік оқытудың негізгі ұстанымына сәйкес келеді. Коммуникативтіліктің жауап алынған жағдайда ғана жүзеге асуы, оның ұстанымы болып есептеледі.

Коммуникативтік технология - пікір алысуға негізделген әдістеме. Адамдар тілді сөйлем түрінде қолданғанда ғана бірін-бірі түсініп, пікірлесе алады. Білім алушыларды белгілі бір дәрежеде шетел тілінде сөйлеуге, өз ойын басқаға жеткізе алатын, біреудің сөйлеген сөзін, жазғанын түсіне алатын дәрежеге жеткізу үшін, шетел тілі алғашқы сабақтан бастап сөйлем түрінде үйретілуі тиіс. Себебі, жеке атау тұлғалы сөздер де, грамматикалық формалар да өзара бір-бірімен байланысып, сөйлем құрамына енгенде ғана тұтас аяқталған ойды білдіре алады.

Коммуникативтіліктің қандай жағдайда нәтижелі болатынына мұғалімнің тигізер ықпалы зор және оқыту барысындағы білім сапасына да мұғалімнің үнемі көңіл бөліп отыруы аса маңызды.

Коммуникативтік сөйлеу әрекетінің қай түрі болса да лексикалық – грамматикалық дайындық деңгейіне сүйенеді. Белсенді сөйлеу әрекетін ұйымдастыруда ауызекі жауаптасу мен мәтін бойынша жұмыс негізгі құрал болып табылады. Сонымен қатар, ақпараттық оқу құралдары (компьютер, аудио – визуальды құралдар) бойынша да білім алушылар белсенді коммуникацияға түсе алады. Ауызекі сөйлесу – жауаптасу арқылы жүзеге асады, ал жауаптасуға дейінгі дайындық кезеңдері былайша сараланады:

I кезең: диалогпен танысу;

II кезең: диалогты жаттау;

III кезең: диалогті қойылымға айналдыру;яғни, сөйлесім іс –әрекетін

қойылым іс әрекетімен ұштастыру;

Сондықтан, шетел тілдерін оқытуда коммуникативтік оқыту әдістемесін қолдану –оқушылардың сөздерді грамматикалық тұрғыдан бір-бірімен дұрыс байланыстырып, еркін сөйлей білуіне мүмкіндік береді, бұл әдістемені жиі қолдану өз нәтижесін береді. Сонымен қатар шетел тілі сабақтарында ақпараттық технологияларды пайдаланудың мақсаты – компьютерлік технологияларды пайдалану арқылы ағылшын тілін үйретудің тиімділігін жоғарылату болып табылады. Сондай – ақ жаңа ақпараттық оқыту технологияларының ішінде компьютермен оқыту технологиясының орны да ерекше.

Компьютермен оқыту технологиясы – білім алушыны субьект дәрежесіне көтеретін, жеке тұлға ретінде дамытуға игі ықпал ететін, білім алушының өз бетімен білім іздеуіне мол мүмкіншіліктер табатын білім беру әрекеті болып табылады.

Компьютермен оқыту технологиясындағы педагогтің оқыту қызметін, негізінен, мынадай деп қарастыруға болады:

• 
  талдау-болжау қызметі;
  
• 
  жобалау қызметі;
  
• 
  коммуникативтік қызметі;
  
• 
  дидактикалық қызметі;
  
• 
  бақылау-түзету қызметі;
  
• 
  психологиялық демеу болу қызметі;
  
• 
  ұйымдастырушылық қызметі.
  

Компьютермен жұмыс формасы - шетел тілі сабағында мынадай жұмыстарды қамтиды:

• 
  сөздермен жұмыс жасау;
  
• 
  дыбыстап айту;
  
• 
  сөйлеудің монологтық және диалогтық түріне үйрету;
  
• 
  жазуға үйрету;
  
• 
  грамматикалық құбылыстармен жұмыс жасау;
  

Қашықтықтан оқыту негізінде электронды оқулықтар қолданылады. Бұл оқулықтардың тиімділігі:

1. 
   мобильдігі;
   
2. 
   компьютер желілерінің дамуына байланысты кез – келген жерде қолдану мүмкіндігінің болуы;
   

Электронды оқулықтарды қолдану – берілген материалды білім алушының саналы игеруіне мүмкіндік жасайды. Бұл технологияның дамуы білім беруде әдістеменің жаңа әдістерін ойлап табуға мүмкіндік жасап сапасын арттырады. Электронды оқулық көбінесе дәстүрлі оқулықты толықтыра отырып, керекті ақпаратты тез табуға көмектесіп уақытты үнемдейді. Электронды оқулықты 3 негізгі жұмыс тәртібін атап көрсетуге болады:

1. 
   тексерусіз оқу;
   
2. 
   тексерумен оқу, әр тақырыптың соңында білім алушыға бірнеше сұрақтар қойылады.Бұл сұрақтар материалдың игерілу деңгейін анықтайды;
   
3. 
   тестілеу арқылы бақылау;
   

Жаңа ақпараттық технологияларды қолдану оқудың тиімділігін көтереді, сонымен қатар білім алушының бірден – бір өз бетімен жұмыс істеу құралы болып табылады. Шетел тілі пәнін игеру үшін теорияны ғана емес, практикалық дағдыларды, яғни тапсырманы орындау практикалық дағдыларды жинақтау керек екендігі белгілі. Бұл үшін оқытылып жатқан процестер мен құбылыстардың модельдерін құрып, бағдарлама түрінде жүзеге асыру керек. Бұл мақсатқа жету үшін электронды оқулық құрамына модельдік бағдарламалардың сериясы енгізіледі. Мұндағы модельді бағдарламалар структуралардың графикалық иллюстрациясын және жұмысын қамтамасыз етеді. Бұл білім алушылардың түсіну деңгейін көтеріп қана қоймай, олардың ойлау және сөйлеу қызметін дамытуға септігін тигізеді.

Жасалған жұмыс нәтижесі – электронды оқулық екі нұсқада жасалады:

компьютерлік интернет желісі арқылы және аудиторияда оқыту процесі кезінде қолдану үшін. Бұл электронды оқулық заман талабына сай оқыту бағдарламасы кезінде мультимедиялық ақпараттарды алу жолдарын және оның мүмкіндіктерін қарастырады және қазіргі кезде оқулықтардың жетіспеуіне байланысты электронды түрін дискетаға түсіріп, үй жағдайында компьютерде қолдануға болады. Мұнда оның қолданылуына шек қойылмайды.

Сондай – ақ ақпараттық технологиялар негізінде қазіргі кезеңде өте кеңінен дамыған және қолдану мүмкіндіктері өте үлкен интернет ресурстарын айтуға болады. Білім алушылар интернет желісі арқылы өткізілетін тестілеуге, викториналарға, конкурстарға және олимпиадаларға қатыса алады, басқа елдегі құрбыларымен хат алмасып тұруларына болады.

Ақпаратты технологияларды қолдану интернеттің үлкен мүмкіндіктерін оқыту құралы ретінде пайдаланылады. Әлеуметтік – мәдени компетенцияның тиімді жолдарын іздестіруде зерттеушілер арасында бұрын болмаған үлкен мүмкіндіктері бар компьютерлік технологияларға үлкен қызығушылық тудыруда. Егер шетел тіліне оқытуда интернет беретін мүмкіндіктер мен қызметтерге толығырақ тоқталсақ, келесілерді атап өтуге болады: мысалы,

• 
  студенттер интернет тораптарында берілетін құжаттардағы тапсырмалар мен жаттығуларды орындай алады;
  
• 
  үйреніп жүрген тілінде электронды пошта арқылы хат алыса алады;
  
• 
  виртуальды қатынас клубтарына – телеконференцияларға қатыса алады;
  
• 
  нақты уақыт тәртібінде мәтіндік хабарламалармен ақпарат алмаса алады;
  
• 
  радиобағдарламаларды тыңдай алады;
  
• 
  бейнероликтер көре алады;
  

Қорыта айтқанда, сабақта ақпараттық коммуникативтік технологияларды пайдалану – білім алушының дүниетанымын кеңейтуге, пәнге деген ынтасын, танымдық қызығушылығын арттыруға, алғырлыққа, ізденімпаздыққа жетелеуге, нақты тұжырымды айта білуге, дербес ой – қиялын дамытуға ықпал етеді.

Қоғамдағы қазіргі кездегі қайта құрулар, экономиканы дамытудағы жаңа стратегиялық бағдарлар, қоғамдағы жариялылық, оның жедел ақпараттануы мен қарқынды дамуы шетел тілін оқытуға сұраныстарды түбегейлі өзгертті.

Сондықтан, осы заманғы кәсіби маман дайындау, оны қоғам сұранысына заман талабына сай бағыттап, бәсекеге қабілетті нарық тұлғасы дәрежесіне көтеру әрбір педагогтің үлесіне тиген жауапты да күрделі іс деп білемін.

1. 
   Амандықова Г.Н.,Мұхтарова Ш.Е. «Шет тілін оқыту әдістемесі» - Астана, 2007.
   
2. 
   Булекбасова Б. «Инновациялық технология», Оқыту-тәрбиелеу технологиясы, 2010 ж, №5.
   
3. 
   «Ағылшын тілін оқыту әдістемелігі» журналы - 2013, №1.
   
4. 
   «Шетел тіліне оқыту әдістемесі» журналы - 2011, №1.
   

Нәтижеге бағытталған білім моделі мен басқарудың жаңа парадигмасы аясында жекелеген ұғымдар мен нормаларды және тиімді педагогикалық технологияларды меңгеру үшін педагогтардың кәсіби мәдениетін дамытуға бағытталған оқу қажеттіліктері туындылап отыр. Мұғалімдерге қойылатын талаптардың бірі – оқытудың жаңа технологияларын меңгеру. Осындай аса қажетті технологиялардың бірі – ақпараттық - коммуникациялық технологияларды (бұдан кейін АКТ) пайдалану. АКТ - ны игеру қазіргі заманда әрбір жеке тұлға үшін қажетті шартқа айналды. АКТ - ның дамуы кезеңінде осы заманға сай білімді шәкірт тәрбиелеу мұғалімнің басты міндеті болып табылады. Қоғамдағы ақпараттандыру процестерінің қарқынды дамуы жан - жақты, жаңа технологияны меңгерген жеке тұлға қалыптастыруды талап етеді.

«АКТ құралдары» дегеніміз – микропроцессорлық және жаңа АКТ негізінде қызмет атқаратын, ақпаратты таратудың жаңа құралдары мен жүйелері, ақпаратты жинақтау мен олардың қорын жасау, сақтау мен өңдеу, оларды жан - жақты таратуды, одан қалды компьютерлік жүйелердің ақпараттар қорына енуді қамтамасыз ете алатын программалық, программалық - аппараттық және техникалық құралдар мен құрылымдарды айтамыз. АКТ - ға жататындар: ЭЕМ, дербес компьютерлер, терминалдық құралдардың жинақтары, жергілікті есептеу жүйелері, мәтіндік және графикалық ақпараттардың құрылымдары, көлемі үлкен мұрағаттық ақпараттарды сақтау құралдары, аудиовизуалдық ақпарттарды бақылайтын құралдар мен құрылымдар, машиналық графика жүйелері, программалық кешендер, жергілікті желілер, әлемдік деңгейде ақпарат алмасуын қамтамасыз ететін қазіргі кездегі байланыс құралдары.

Білім беру саласындағы көп қолданыста жүрген АКТ құралдары:

Интерактивті тақта;

Мультимедия;

Интернет кеңістігі;

Электронды оқулық.

Оқу үрдісінің тиімділігін қамтамасыз ету үшін қажет:

Бір қалыптылықты пайдаланбау, деңгейлер бойынша (білу, пайдалану, қолдану) оқушылар әрекетін ауыстырып отыру;

Баланың ойлау (зерделеу) қабілетін дамытуға бағытталу, яғни елестету, салыстыру, байқағыштық жалпыдан негізгіні айыра алу, ұқсастықты табу қасиеттерін дамыту;

Компьютерлік технологияны пайдалана отырып дарынды, орташа және үлгерімі төмен оқушыға сабақты ойдағыдай меңгеруіне мүмкіндік туғызу;

Оқушының есте сақтау қабілетін ескеру (жедел, қысқа мерзімді және ұзақ уақыттық есте сақтау).

Оң мотивацияларды қалыптастыру – мұғалімнің кәсіби міндеті. Мотив оқушының танымдық қызығушылықтары, жаңа білім, іскерлік, дағдыны меңгерудегі қажеттіліктерімен тығыз байланысты. Жағымды жағдай туғызу үшін оқушыны коммуникативтілікке бағыттап, сабақта оқушы іс - әрекетін ынталандыратын ерекше сабақ формаларын таңдау керек. Мұғалімдердің тәжірибесі көрсеткендей, дәстүрлі емес сабақтарды ұйымдастыру оқушылардың сабаққа деген ынтасын арттырады. Бүгінгі күнде мұғалімдер оқушылардың жемісті және тиімді іс - әрекетін ұйымдастыру үшін белсенді түрде дәстүрлі емес сабақтарды пайдалануда. Дәстүрлі емес сабақ түрлеріне видеосабақтар, интернет сабақ, спектакль - сабақ, саяхат - сабақ және т. б. жатқызуға болады.

Жаңа АКТ - ны сабақта пайдаланудың тиімділігі:

Оқушының еркін ойлауына мүмкіндік береді;

Ақыл - ойын дамытады;

Шығармашылық белсендігін арттырады;

Ұжымдық іс - әрекетке тәрбиелейді;

Тіл байлығын жетілдіреді;Жан - жақты ізденушілігін арттырады.

АКТ - ның негізгі мақсаты – оқушыны қазіргі қоғам сұранысына сай, өзінің өмірлік іс - әрекетінде дербес компьютердің құралдарын қажетті деңгейде пайдаланатын жан - жақты дара тұлға ретінде тәрбиелеу. Білім беруде АКТ - ны пайдалану мен оқушылардың құзіреттілігін қалыптастыру, қазіргі заман талабына сай АКТ - ны, электрондық оқулықтарды және Интернет ресурстарды пайдалану оқушының білім беру үрдісінде шығармашылық қабілетін дамытуға мүмкіндік береді. АКТ - ны сабақта пайдалану кезінде оқушылар бұрын алған білімдерін кеңейтіп, өз бетімен шығармашылық тапсырмалар орындайды. Сонымен қатар АКТ құралдарымен жұмыс істеу барысында мектеп оқушыларының оқуға, білім алуға деген ұмтылысының артуы АКТ құралдарымен жұмыс істей алу жаңалығымен ғана емес, сонымен берілетін оқу тапсырмаларын қиындық деңгейі бойынша реттей алу мүмкіндігінен, тапсырманың дұрыс нәтижесі үшін марапаттай алу қызметінен де байқалады. Заманауи АКТ құралдарымен жұмыс істеу оқушыларды ұқыптылыққа, нақтылыққа, берілген тапсырмалардың нәтижелі орындалуына, басты мәселеге назар аудара білуге баулиды, сондай - ақ, АКТ құралдарымен жұмыс істеу барысында оқушылардың өзінің жеке іс - әрекетін дұрыс жоспарлауға, дұрыс шешім қабылдай алуға тәрбиелейді.

Әрбір ұстаздың алдына келген бала да әртүрлі ойлау қабілетінде болады, мысалы кейбірі шапшаң ойлап, тез жұмыс істесе, кейбірі тақырыпты баяу қабылдап, оған тапсырманы (тақырыпты) қайтадан қарап шығу тиімді болып табылады. Осы орайда АКТ құралдарын пайдалана отырып презентация құралдары арқылы сипаттап, артынан осы материалдарды флеш - карталарына салып берудің тиімділігін білеміз.

Видео - сабақтарды қолдану мен презентацияларды демонстрациялау оқу құралы ретінде қиялды, абстрактілі ойлауды, оқытылатын оқу материалына және пәнге қызығушылықты арттырады. Презентациялар бір жағынан оқушыларға жаңа материалды (иллюстрация, фотосуреттер, бейнелік, дидактикалық материалдар, т. с. с.) көрнекті түрде көрсету құралы болса, екінші жағынан, мұғалімдерге осы материалдарды және оны қолдану арқылы сабақты меңгерту процесін жеңілдетеді. Видео - сабақтар педагогикалық технологияның алға басқан тағы бір қадамы. Оқушылардың ақпаратты теледидар, компьютер және т. б. техникалық құралдардың көмегімен жақсы қабылдайтынын жақсы білеміз.

Әдебиеттер

1.Бiлiм беру жүйесiн 2003-2005 жылға дейiн ақпараттандырудың Мемлекеттiк бағдарламасы.

2.Информатика (Мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм стандарты) Алматы, 2003 ж.

3.Информатика мұғалiмiнiң мамандығына қойылатын талаптар. Алматы, 1998ж.

4. Н.Ермеков, Ж.Караев, Н.Стифутина. Информатика 7, 8 класс. - Алматы:Жазушы, 2000, -192 стр.

МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУ
Есенова Л. С.(Ақтөбе)
Қазіргі заман талабына сай адамдардың мәлімет алмасуына, қарым-қатынасына ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың кеңінен қолданысқа еніп, жылдам дамып келе жатқан кезеңінде ақпараттық қоғамды қалыптастыру қажетті шартқа айналып отыр. Осы орайда келешек қоғамымыздың мүшелері – жастардың бойында ақпараттық мәдениетті қалыптастыру қоғамның алдында тұрған ең басты міндет.

Ақпараттық мәдениетті, сауатты адам-ақпараттың қажет кезін сезіну, оны тауып алуға, бағалауға және тиімді қолдануға қабілетті, ақпарат сақталатын дәстүрлі және автоматтандырылған құралдарын пайдалана білуі керек.

Білім беру жүйесін ақпараттандырудың бағыты жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаға бағыттап оқыту мақсаттарын жүзеге асыра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі мен сапасын жоғарлатуды көздейді.

Компьютер оқу үрдісінде қолданылатын оқытудың тиімді құралдарының бірі. Ол оқытудың әдістері мен мазмұнын анықтамайды.. Оқытудың компьютерлік технологиясы дегеніміз білім алушыларға ақпаратты компьютер арқылы дайындау және беру процесі. Компьютерлік технологияға әртүрлі оқыту әдістері жатады: бағдарламалық оқыту, танымдық оқыту, т.б.

Компьютерлік оқыту дегеніміз – оқытудың техникалық құралдарының бірі компьютер мүмкіндіктерін қолдану болып табылады. Электронды оқыту жүйесі рецептивті және интерактивті болып екіге бөлінеді. Интерактивті жүйе дербес компьютерді қолдану, бейнемагнитофон, бейне дискілі құрал, теледидар кешендері негізінде құрылады, білім алушы мен техника құралдары арасында екі жақты қарым-қатынас орнайды, көрнекілік пен кері байланысты қамтамасыз етеді. Олай болса, оқытудың жаңа ақпараттық технологияларын техникалық және адам ресурстарын және олардың өзара әрекеттесуін ескере отырып, білім беру формаларын оңтайландыру үшін рецептивті немесе интерактивті түрдегі электронды оқытуды жасау және жүзеге асырудың жүйелі әдісі деп санауға болады.

Қазіргі кезде компьютерлік технологияның даму деңгейі жаңа дәуірдің мультимедиялық, телекоммуникациялық мүмкіндіктері мен артықшылықтарын көрсететін, толыққанды сапалы, нақты алғышарттар болып табылады.

Математика сабақтарында жаңа технологияларды енгізу –білім сапасын көтеру негізі. Осы жаңа технологияларды пайдалану барысында оқушылардың пәнге қызығуларын, шығармашылықпен ойлауларын тереңдетеді. Математика сабағында ақпараттық технологияны тиімді пайдалану- білім сапасының артуына әкеледі. Жаңа ақпараттық технологияны математика сабақтарында пайдалана отырып, оқушылардың білім, білік дағдыларын қалыптастыруға қызығушылығын арттырып, түрлі деңгейдегі есептерді шығарып, оны талдай білуге үйретеді.

Мультимедиа арқылы сабақтың презентацияларын құрып, сабақты ұйымдастыруда мұғалімге де, оқушыға да бәрі орын-орнымен, сабақтың кезеңдерін ретімен орындап, барлығы оқушылардың көздерінің алдарында мониторда тұрғанда, мақсатта белгілеген нәтижелерге жетуге болады.

Математиканы оқытуда компьютерлік технологияның мүмкіндігі:

• 
  оқушының білім алу үрдісінде шығармашылық қабілетін дамытады;
  
• 
  білім алу траекториясын таңдауына жол береді;
  
• 
  оқу үрдісінің біртұтастығын сақтайды;
  
• 
  оқушының ақпараттық мәдениетін дамытады.
  

Компьютер бағдарламалық математиканы оқыту үрдісінің тұтастығын бұзбастан оны оқушылардың жеке ерекшеліктерін ескере отырып ұйымдастыруға жол ашады, керекті ақпаратты іздеуге байланысты тапсырмалар алады. Компьютер жұмысының қалыптылығы оқушылардың оқу үрдісін, тереңірек түсінуге жағдай жасап, олардың логикасы мен ақыл-ойының деңгейін көтереді. Ақпараттық технологияларды игеру қазіргі заманда әрбір жеке тұлға үшін оқу және жазу қабілеті сияқты салалармен бір қатарға және әрбір адам үшін қажетті шартқа айналды. Алынған білім мен дағдылар бұдан әрі көптеген жағдайда қоғамның даму жолдарын анықтайды.

1. Математика және физика №3, 2006 ж.

2. Математканы оқытудың теориясы мен әдістемесі (1-бөлім, электрондық оқулық). – Талдықорған, 2007. - 45 б.

3. Компьютерлік технологияларды негізгі мектепте алгебраны оқытуда қолданудың дидактикалық негіздері //«Білім-образование» ғылыми педагогикалық журналы.– 2009.– №4. –Б.8-11.

Компьютер способствует лучшей реализации принципа наглядности в обучении, способен в комплексе воздействовать на органы чувств, успешнее развивает мышление, активизирует творческие способности, воспитывает интерес к знаниям . Глобальные телекоммуникационные сети Интернета и современные уроки, с использованием ИКТ- это наглядно, красочно, интерактивно, интересно, емко.

В этой работе основное внимание уделяется рассмотрению неограниченных возможностей при использовании ИКТ в учебном процессе на уроках на уроках русского языка. Есть варианты практического использования компьютера на самых разных видах и этапах урока. Так серия хорошо подобранных по тематике и возрасту учебных фильмов с организованным на должном уровне уроком, дают продуктивный результат для развития и воспитания школьников. Использование компьютера в самых разных ситуациях, на разных этапах урока, применение обучающих программ, игр, развивает спонтанную (инициативную) познавательную активность детей на уроках русского языка. Можно применять компьютерные тесты, в качестве контроля уровня усвоения знаний учащихся на этапе закрепления и повторения пройденного. Например: Репетитор. Русский язык. Программа-тренажер по русскому языку. Компьютерные тесты содержат чёткие и ясные задания по конкретной предметной области, требующие однозначного ответа, служащие средством внесения различного рода изменений, направленных на совершенствование учебного процесса, помогающие организовать текущий индивидуальный контроль знаний, являющиеся дидактическим средством для обучения. При этом школьники с удовольствием отвечают на вопросы компьютера. При индивидуальной работе ученик может сам задавать темп работы и ответов на вопросы. Он сразу же получает оценку за свою работу. Если возникли сложности при выполнении заданий, ребенок может воспользоваться подсказкой. По окончании работы учащийся может посмотреть количество допущенных ошибок, что даёт возможность проанализировать, насколько глубоко он усвоил данный материал. В случае неудовлетворённого результата школьник по желанию может вернуться к тестированию после повторного прохождения курса или уточнения отдельных вопросов. Благодаря этому учащиеся приобретают навыки самоконтроля за усвоением учебного материала. Для отдельных уроков сама создаю учебные презентации по разделам:

словарно-орфографическая работа;

изучение любого раздела языка (фразеология, орфоэпия, словообразование).

Использование ИКТ помогает при написании сочинений, знакомстве с биографиями различных знаменитых людей. В качестве источника информации можно использовать электронные словари, энциклопедии.Уроки с использованием презентаций, учебных фильмов активизирует интерес учащихся к усвоению учебного материала, создают атмосферу зрелищности.На этапе повторения пройденного также можно применять, составленные таблицы, схемы для решения учебно-познавательных задач.

Использование на уроках разного вида диаграмм, дает возможность в наглядном виде увидеть результат работы ученика по решению учебной задачи или проблемы. Часто прибегаю к помощи Интернета при объяснении учебного материала, используя информацию, заимствованную из сети, особенно на уроках окружающего мира, компьютерной демонстрации мультимедийного урока или отдельной части. Моя деятельность, как учителя заключается в управлении темпом подачи материала, акцентировании внимания учащегося на наиболее важных моментах, повторении и разъяснении непонятных положений. Ученики в тетрадях делают пометки, выписки, составляют план излагаемого материала. У учащегося таким образом формируется учебно-информационные умения и навыки.Жизнь требует новых форм обучения и воспитания детей, удовлетворения познавательных запросов ребенка. Телевидение в решении этой проблемы обладает фактически беспредельными возможностями.

Использование компьютерных технологий позволяет:

повысить эффективность обучения (развивается интеллект школьников и навыков самостоятельной работы по поиску информации;

становятся разнообразнее формы учебной деятельности на уроках);

осуществить индивидуальный подход в обучении (работа самостоятельно с оптимальной для себя скоростью);

расширить объём предъявляемой учебной информации;

обеспечить гибкость управления учебным процессом (отслеживается процесс и результат своей работы);

повысить качество контроля знаний учащихся и разнообразить его формы;

вовлечь каждого ученика в активный познавательный процесс, использовать коллективную деятельность в парах, в группах;

повысить интерес ребенка к изучению предмета и к учению в целом), улучшить качество образования, активизировать творческий потенциал ученика и учителя, включить школьников в пространство информационного общества, что будет способствовать развитию ученика.

Урок с использованием ИКТ- это наглядно, красочно, интерактивно, интересно, емко. Процесс обучения становится более наглядным, динамичным. ИКТ дают возможность всем без исключения детям учиться с увлечением и, самое главное, без лишних усилий, а также то, что учителю необходимо перед просмотром фильма в классе обязательно знакомится с его содержанием. Ученик проявляет интерес к познанию существенных свойств предметов или явлений; познавательный интерес школьника достаточно устойчив, внутренняя мотивация в учении преобладает. Существуют разнообразные программы для тренировки лексических и грамматических навыков, которые позволяют учащимся выбрать приемлемый уровень заданий. Применение компьютерных технологий в проектной деятельности активизирует процесс обучения, формирует и далее развивает мотивацию обучения. Данную технологию можно с успехом использовать как на уроках, так и во внеурочной деятельности. При подготовке к уроку с использованием компьютерных технологий нужно продумать, как организовать процесс общения учеников с компьютером, сопоставить функции компьютерных средств и действия ученика, способы подачи учебного материала, представленного в электронном издании по учебному предмету. Для того чтобы провести целый урок в компьютерном классе, следует разработать подробный план учебного занятия. Особое внимание уделять формулировке вопросов и заданий, которые используются на данном уроке.Рассмотрим наиболее распространенную схему организации урока с использованием средств компьютерных технологий.

На первом этапе учитель проводит беседу, в процессе которой может вводить новые понятия, определять готовность учащихся к самостоятельной работе с электронными ресурсами. Если необходимо, учитель демонстрирует специфику работы с программными продуктами. Учащимся выдаются индивидуальные задания.

На втором этапе учащиеся начинают синхронное вхождение в работу с электронным ресурсом под руководством учителя, после чего приступают к самостоятельной работе. На данном этапе учитель становится наставником, организатором процесса исследования, поиска, переработки информации, консультантом учащихся.

Третий этап предполагает работу учащихся с различным дидактическим материалом (без компьютера). Можно предложить ребятам проблемную ситуацию или задачу, решение которых поможет достижению целей урока.

В зависимости от конкретного учебного занятия этапы могут быть запланировать иначе. Например, на втором этапе может быть предложена система упражнений, обеспечивающая подготовку учащихся к работе, сама работа с электронным ресурсом станет кульминацией урока.На формирующем этапе проводится ряд мероприятий, направленных на формирование познавательного интереса учащихся. Вот несколько основных принципов организации урока для школьников, обеспечивающих высокую степень активизации познавательной деятельности учащихся при одновременном достижении основных целей урока.

1. Использование преимущественно игровых форм занятий, особенно на начальном этапе обучения. Игра преобладает над другими видами деятельности. Играя, ученики осваивают и закрепляют сложные понятия, умения и навыки непроизвольно. На обычном уроке учитель затрачивает много сил на поддержание дисциплины и концентрации внимания учеников, в игре же эти процессы для детей естественны.

2. Конкурсно-соревновательный характер выполнения практических заданий, использование рейтинговых оценок учащихся. Потребность в поощрении необходимо использовать для дополнительной мотивации учебной работы.

3. Высокая степень самостоятельности выполнения детьми заданий за компьютером. Автономная деятельность повышает личную ответственность ребенка, а самостоятельность принятия решений в сочетании с их положительными результатами дает заряд позитивных эмоций, порождает уверенность в себе и устойчивое желание возобновлять работу, постепенно переходя на более сложный уровень заданий.

4. Средства мультимедиа позволяют обеспечить наилучшую, по сравнению с другими техническими средствами обучения, реализацию принципа наглядности, которому принадлежит ведущее место в образовательных технологиях школы. Кроме того, средствам мультимедиа отводится задача обеспечения эффективной поддержки игровых форм урока, активного диалога «ученик-компьютер».

5. Создание обстановки психологического комфорта на уроке. Этому в значительной мере способствуют простые и дружелюбные современные обучающие и развивающие программы. Как следствие, дети не боятся собственных ошибок, нередко многократно повторяют задания сначала до положительного результата, что делает даже самых робких и застенчивых учеников раскрепощенными и активными.

Перечисленные принципы организации уроков школе позволяют уже на ранних этапах обучения обеспечить для большинства учеников переход от пассивного восприятия учебного материала к активному, осознанному овладению знаниями. Активизация учебно-познавательной деятельности связана скорее не с самим предметом, а с использованием современныхинформационных технологий.

Литература

1.Организация и проведение занятий с применением моделированных на ЭВМ учебных заданий. Пособие для учителя. О.Г. Алексеев, И.Ф.Володость, А.А. Бабаев.- 1977.

2.Компьютеризация процесса обучения в вузе: проблемы, тенденции, перспективы Г.П. Андреев. - 1978.

3.Профессия- школьник. Программа формирования индивидуального стиля познавательной деятельности у младших школьников. Пособие для учителя М.Р.Битянова, Т.В.Азарова, Т.В.Земских. - 2000.

Современные процессы развития и демократизации общества, изменение Современная школа в условиях перехода на национальную модель образования нуждается в учителе-мыслителе, творчески думающем педагоге-исследователе, обладающим современными методами обучения и воспитания, приёмами психолого-педагогической работы, самостоятельно конструирования педагогического процесса в условиях конкретной практической деятельности.

Изменяется суть работы педагога: главным становится творческое конструирование воспитательного и учебного процесса через сотрудничество, сотворчество, соучастие, диалог, партнёрство.

Расширяются квалификационные требования к учителю как исследователю, педагогу, который выстраивает индивидуальную траекторию развития личностных качеств ребёнка.

Развитие личности через образование предполагает формирование учителя новой формации, обладающего широкой эрудицией, креативностью мышления, способного осуществлять собственно личностное и профессиональное развитие.

В настоящее время, на стыке веков и тысячелетий, компьютеризация охватила отношения к человеку, усиление роли личности, изменениеобщественно-экономических отношений ставят перед учебно-воспитательным процессом новые задачи. Использование ПК на уроках дает высокие результаты.

Любая педагогическая технология - это информационная технология, так как основу технологического процесса обучения составляет получение и преобразование информации. К современным информационно-коммуникационным технологиям образования относятся мультимедийные программные средства, Интернет-технологии, специализированное и офисное программное обеспечение, электронные учебники и пособия, системы дистанционного обучения (системы компьютерного сопровождения обучения).

1. Интернет - это источник информации, полезной с точки зрения учебной деятельности, ее анализа и оценки. Информационные ресурсы Интернет используются по следующим направлениям:

• самообразование, т.е. изучение опыта коллег в других странах;

• подготовка дидактических материалов и конспектов;

• подготовка материалов к аттестации;

• внеклассная работа учащихся при подготовке докладов, рефератов, сообщений, индивидуальных творческих задачах;

• использование на уроках при самостоятельной работе с документами, изучаемых справочными материалами, учебными интерактивными моделями и т.д.

• тестирование знаний учеников по определенным разделам курса.

В любом варианте доступ в Интернет для учителя повышает и уровень подготовки самого учителя, и уровень проведения занятий, и качество знаний учащихся. При этом интерес большинства учащихся к компьютеру и Интернету повышает мотивацию обучения.

2. Мультимедийные программные средства позволяют учителю сочетать графическую, текстовую, анимационную, видео-и звуковую информацию. Одновременное применение нескольких каналов восприятия образовательной информации дает возможность повысить уровень усвоения учебного материала. Мультимедийные программные средства используются для имитации сложных реальных процессов, ситуаций, визуализации абстрактной информации за счет динамического представления процессов, демонстрирует фрагменты передач, фильмов, виртуальных экскурсиии т.п..

3. Офисные программные продукты (текстовые и графические редакторы, программы подготовки презентаций электронные таблицы и т.д. используются для подготовки учебно-методического материала (шаблонов, диаграмм, таблиц, презентаций, публикаций) и для подачи учениками результатов выполнения задач в электронной форме.

4. Электронные учебники и пособия, системы дистанционного обучения являются полезными для организации дистанционной формы обучения и электронной методической поддержки обучения в классе.

Использование компьютерной техники и компьютерных технологий расширяет возможности учебно - воспитательного процесса, обеспечивает новые пути представления информации, дает возможность для испытания собственных идей и проектов.

При подготовке к занятиям с использованием ИКТ преподаватель не должен забывать, что это УРОК, а значит нужно составлять план урока исходя из его целей, при отборе учебного материала он должен соблюдать основные дидактических принципов: систематичности и последовательности, доступности, дифференцированного подхода, научности и др.. При этом компьютер не заменяет учителя, а только дополняет его.

Для урока с использованием ИКТ присуще следующее:

- принцип адаптивности: адаптация компьютера к индивидуальным особенностям ребенка;

- управляемость: в любой момент возможна коррекция преподавателем процесса обучения;

- интерактивность и диалоговый характер обучения; - ИКТ обладают способностью "откликаться" на действия учащегося и учителя, "вступать" с ними в диалог, что и составляет важнейшую особенность методик обучения с использованием компьютера.

- разумное сочетание индивидуальной и групповой деятельности;

- поддержание в учащихся состояния психологического комфорта при работе с компьютером;

Использование ИКТ на различных этапах урока:

1. Актуализация опорных знаний и умений учащихся - опережающие упражнения.

2. Мотивация учебной деятельности - незаконченный фрагмент фильма о явления или процессы; демонстрация ученических работ по заданной тематике, слайдов.

3. Изучение нового материала - демонстрация схем, рисунков, процессов, явлений, фильмов; наглядных пособий, карт, слайдов.

4. Закрепление знаний и умений учащихся - тесты, схемы, таблицы, карты, содержащие в себе проблемные вопросы.

5. Контроль знаний и умений учащихся - тесты, проблемные вопросы, создания собственных разработок учениками.

Компьютерные технологии способствуют:

• усвоению и учеником и учителем новых важных знаний, умений, навыков;

• самообразованию и самосовершенствованию личности ученика и учителя;

• могут использоваться во всех видах урочной и внеурочной деятельности.

Эти средства обучения позволяют создать новую учебную среду, которое способно повысить качество образования, приобщиться к мировому информационному пространству. И в этой среде акцент делается на изучение не фактологического материала, а больше на развитие навыков мышления, межличностных отношений и творчества.

Литература

1.Абдеев А. Философия информационной цивилизации. М., 1994.

2.Беспалько В.П. Образование и обучение с участием компьютеров (педагогика третьего тысячелетия) / В.П.Беспалько. – М.: Издательство Московского психолого-социального института; Воронеж: Издательство НПО «МОДЭК», 2002. – 352 с.

3. Галеева Н.Л. и др. Сто приемов для учебного успеха ученика на уроках в начальной школе: Методическое пособие для учителя / Н.Л. Галеева, Е.С. Гостимская, Г.Ю. Евдокимова и др. – 2-е изд. – М.: 5 за знания, 2008. – 128 с.