БЦП-ғы интеллектуалды кемістік өзіндік ерекшеліктермен сипатталады:
Қоршаған орта туралы ұғымдар мен мағлұматтар қорының аздығы.
Оған себеп, балалардың құрбыларымен, ересектермен қарым-қатынасының шектелуі. Жалғыз қалуға, қозғалыссыздыққа мәжбүр болу.
Сондай-ақ, сенсорлық қызметтердың бұзылуы.
Қимыл-қозғалыс қиындығына байланысты, қоршаған ортаны тануда, заттық-тәжірибелік әрекет жасай алмау.
БЦП–да әртүрлі анализаторлар жүйесінің координациялы әрекеттері бұзылады.
Есту, көру, бұлшық ет–буын сезімінің патологиясы, жалпы ақпарат қабылдауда, интеллектуалды әрекетте қиындықтар туғызады.
Бұл балаларда көру кемістігі кездеседі. Көру қабілеті, көру аумағы, көз өткірлігі жеткіліксіз. Қыли көзділік, жоғары қабақтың төмен түсіп кетуі (птоз) т.б. болады, есту қабілетінің төмендеуі кезігеді.
Жоғары жиіліктегі К, С, Ф, Ш, В, Т, П сияқты дыбыстарды естімейді.
Сөйлеуде, бұл дыбыстарды мүлдем айтпайды. Кейде фонемалық қабылдау кемшіліктері болады.
2. Интеллектуалды кемістіктің біркелкі емес, дисгармониялық сипаты, екінші ерекшелік болып табылады. Интеллектуалды қабілеттердің бірі тежеледі, екіншісі қалыпты дамиды.
Психика дамуының мозайка түріндегі белгісі, мидың ерте кезеңдерінде органикалық зақымдануынан болады.
Балалардың кеңістіктік және уақыттық түсініктері бұзылады, дененің оң және сол жақтарының саралауы жеткіліксіз.
Оптикалық-кеңістіктік бұзылулар жиі кездеседі, балалар геометриялық фигураларды көшіріп сала алмайды.
Сурет салуда, жазуда айна сияқты, керісінше жазу, шатастыру кездеседі.
Балалардың фонемалық қабылдауы жеткіліксіз, праксистің барлық түрлері тежелген.
Салыстыру, топтау, т.б. үдерістер тежелген.
Кейбір балалардың көрнекі ойлау түрі жақсы дамиды, ал кейбірінде сөздік-логикалық ойлау қалыпты дамиды.
