Әлеуметтанудағы географиялық бағыт

1. 
   Қоғам жүйе ретінде.
   
2. 
   Қоғамдық дамудың формациялық, өркениеттік және мәдениеттік концепциялары.
   
3. 
   Қоғамдық болмыс пен қоғамдық сана диалектикасы.
   
4. 
   Қоғам және табиғат: өзара байланыс мәселесі.
   
5. 
   Қоғам дамушы жүйе ретінде: эволюция және революция.
   
6. 
   Қазақ ағартушылары: А.Құнанбаев, Ы.Алтынсарин, Ш.Уәлихановтың әлеуметтік-философиялық көзқарастары.
   
7. 
   Ұлттық даму және ұлттық өзіндік сана.
   
8. 
   Қазіргі глобальді мәселелер және оларды шешу жолдары.
   
9. 
   Техника философиясы.
   
10. 
    Философия және ғылым.
    
11. 
    Қазіргі қоғамдығы діннің орны мен ролі.
    
12. 
    Мәдениет философиясы.
    
13. 
    Қазіргі Қазақстан транзиттік қоғам ретінде: қиындықтар, мәселелер және қайшылықтар.
    
14. 
    "Батыс" және "Шығыс" - диалог па әлде өркениеттік қарсылық па?
    

1. 
   "Қоғам", "социум", "мемлекет" ұғымдарының ара қатынасы.
   
2. 
   Қоғамға фаталистік және волюнтаристік көзқарастар.
   
3. 
   О.Шпенглердің мәдениет және өркениет туралы ілімі.
   
4. 
   А.Тойнбидің дербес өркениеттер туралы концепциясы.
   
5. 
   Өркениет туралы әртүрлі философиялық көзқарастар.
   
6. 
   Қоғамның эволюциялық және революциялық даму жолдары.
   
7. 
   Әлеуметтік прогресс туралы қазіргі философиялық концепциялар.
   

1. Көрсетілген элементтердің қайсысы өндірістік қатынастардың мазмұнын құрайды:

1) әділеттік қатынастар; 2) қаржылық қатынастар; 3) меншіктік қатынастар; 4) тұтыну қатынастары; 5) құқықтық қатынастар;

2. Тарихты материалистік пайымдау принципін кім қалыптастырған:

1) К.Маркс; 2) Г.В.Ф.Гегель; 3) Э.Гуссерль; 4) В.И.Ленин; 5) К.Ясперс;

3. Төменде көрсетілген элементтердің қайсысы қоғамның саяси жүйесіне жатады:

1)мемлекет; 2)отбасы; 3)халық мәдениеті; 4)өнер; 5)мораль;

4. Мораль қоғам өмірінің қай саласына жатады:

1)саяси; 2)экономикалық; 3)демографиялық; 4)әлеуметтік; 5)рухани;

5. Қоғам базисі дегеніміз не?

1)материалды игіліктер өндіру; 2)өндірістік тәсіл; 3)өндіргіш күштер; 4)өндірістік қатынастар жүйесі; 5)мәдени дәстүрлер мен нормалар;

6. Адам әрекеті алдын-ала берілген тағдыр, жазмышпен анықталады деп санайтын көзқарас қалай аталады:

1)волюнтаризм; 2)фатализм; 3)детерминизм; 4)субъективизм; 5)эсхатология.

7. Көрсетілген мәселелердің қайсысы глобальді болып саналады:

1)экологиялық; 2)элементарлық бөлшектер физикасы; 3)әлем құрылымы туралы;

4)Қазақстандағы табиғатты қорғау; 5)тұрақтылықтың математикалық теориясы.

8.Қоғамдық сананың қай түрін этика зерттейді:

1)дін; 2)өнер; 3)саяси сана; 4)ғылым; 5)мораль.

9. Мәдениеттің ақыры туралы идеяны ХХ-ғасырда жариялаған кім:

1)А.Швейцер; 2)О.Шпенглер; 3)А.Шопенгауэр; 4)Л.Шестов; 5) Шри АуробиндоГхоил.

10. Адамға "ойнаушы адам" - деп анықтама берген кім:

1)Аристотель; 2)К.Юнг; 3)Ф.Ницше; 4)Л.Хейзинга; 5)К.Маркс.

1. 
   Проблема человека в западной философии – Общая ред. Ю.Н.Попова. М., «Прогресс», 1988.
   
2. 
   Г.Скирбек, Н.Гилье. История философии. – М.,Владос, 2001.
   
3. 
   П.В.Алексеев. Социальная философия. Учебное пособие – М., «Проспект», 2003.
   
4. 
   Философия. Часть первая. История философии. Учебное пособие – М., Юрист, 2001.
   
5. 
   Б.М.Марков. Философская антропология. Очерки истории и теории – Санкт-Петербург, 1997.
   
6. 
   Л.С.Николаева, С.И.Самыгин, Л.Д.Столяренко. Философия. Экзаменационные ответы для студентов вузов – Ростов-на-Дону, «Феникс», 2002.
   
7. 
   Современная западная философия. Словарь – М, 1991.
   
8. 
   Философия. Учебник – М, ТОН/ТОНЕ, 1998.
   
9. 
   Философский энциклопедический словарь – М,Советская энциклопедия, 1983.
   
10. 
    Әлеуметтік философия. Хрестоматия. - Алматы, 1999.
    

Жас маманның философиялық мәдениетін қалыптастыру.

Бұл мақсатты жүзеге асыру үшін, алдымен төмендегідей міндеттерді шешу қажет:

Студенттерге құндылықтардың мән жайын және олардың адам, қоғам өмірінде алатын орнын ашып көрсету; Философия тарихында көтерілген құндылық мәселесіне шолу жасай отырып, құндылықтардың философиялық мазмұнын ашу; Студенттердің ғылыми дүниетанымының, тұлғалық мәдениетінің қалыптасуындағы рухани құндылықтардың қызметін түсіндіру;

1. 
   Философиядағы құндылық түсінігі.
   
2. 
   Құндылықтар типологиясы.
   
3. 
   Құндылық сананың табиғаты, генезисі және статусы.
   
4. 
   Философиядағы абсолютті және салыстырмалы жалпы адамзаттық индивидуалды құндылықтар мәселесі.
   

1. 
   Құндылық дегеніміз не?
   
2. 
   Қоғамдық қатынастар мен құрылымдар жүйесінде құндылықтардың алатын орыны қандай?
   
3. 
   Құндылық пен бағалаудың мәні.
   
4. 
   Құндылықтар бағдарын қалай түсінесіз?.
   
5. 
   Адам өміріндегі құндылықтардың атқаратын рөлі қандай?
   
6. 
   Құндылықтар иерархиясын қалай түсінесіз?
   
7. 
   Антикалық философияда, құндылық мәселесін философия тұрғысында қарастырған қандай ойшылдар болды ?
   
8. 
   Дәстүрлі қоғам дамуындағы ұлттық құндылықтардың ерекшелігі неде?
   
9. 
   Материалдық құндылықтар деген ұғымды қалай түсінесіз?
   
10. 
    Рухани құндылықтарға не жатады?
    
11. 
    Құндылық пен қажеттіліктің адам өміріндегі ажырамас бірлігі неде?
    

1. 
   Құндылық түрлері және олардың иерархиялық баиланысы.
   
2. 
   Ақиқат және құндылық.
   
3. 
   Тұлғалық қатынастардың, топтық және жалпы адамзаттық құндылықтары.
   
4. 
   Адам іс-әрекетін реттеу: нормалар, идеалдар,құндылықтар.
   
5. 
   Рухани құндылық адам өмірінің басты мағынасы ретінде.
   
6. 
   Ұлттық болмыс және дәстүр құндылықтарының баиланысы.
   
7. 
   Экзистенциалдық философиядағы адам және өмір құндылықтары.
   
8. 
   ХІХ- ХХ ғ. ғ.Батыс философиясындағы құндылықтар теориясы.
   
9. 
   Дәстүр құндылықтарының ұлтық мәдениеттің дамуындағы ролі.
   

1. 
   Құндылық түсінігі.
   
2. 
   Құндылық және бағалау.
   
3. 
   Бағалаудың негіздері.
   
4. 
   Құндылық түрлері.
   
5. 
   Еңбек құндылық ретінде.
   
6. 
   Еркіндік - адам өмірінің мәні және құндылығы.
   
7. 
   Құндылықтар иерархиясы.
   
8. 
   Қазақ философиясындағы құндылық мәселелері.
   
9. 
   Білім қоғам дамуының құндылығы ретінде.
   
10. 
    Құндылық қажеттіліктер бастауы ретінде.
    

1. Төмендегі ілімдердің қайсысы құндылық түсінігін ашады?.

1) Аксиология; 2) Гносеология; 3) Онтология; 4) Антропология ; 5) Мәдениеттану ;

2. Көне Грек философиясында, құндылықтардың жиынтығы " ізгілік" ұғым қалай аталады ?

1) агатон; 2) аллегория; 3) филия; 4) аксиома; 5) агносия;

3. Тұлғалық құндылықтар қалай қалыптасады ?

1) тәрбие - білім беру, өмірлік тәжірибе жинақтау негізінде;

2) табиғатты игеру арқылы;

3) әлеуметтік дағдарыс жасау арқылы;

4) алдау, арбау арқылы;

5) зорлық зомбылық арқылы;

4. Сократтың түсіндіруінше ең басты рухани құндылық.

1) түсінік, білім, әділеттілік; 2) билік; 3) байлық; 4) лауазым; 5) ләззат;

5. Рухани құндылықтарға не жатады?.

1) игілік, ақиқат, әсемдік… 2) саяси…3) материалдық; 4) денсаулық; 5) әлеуметтік;

6. Философия тарихында құндылықты қайта бағалау проблемасын қойған кім ?

1) Ницше; 2) Аристотель; 3) Спиноза; 4) Декарт; 5) Маркс;

7. « Адам -- барлық заттардың өлшемі» деген қанатты сөздің авторы:

1) Протагор; 2) Сократ; 3) Демокрит; 4) Платон; 5) Аристотель;

8. Құндылықтық қатынастар жағдайындағы басты құндылық:

1) іскерлік; 2) билік; 3) идеология; 4) көзқарас; 5) шыншылдық;

9. Философия тарихында құндылыққа қатысты социологиялық концепцияның негізін салушы: 1) Вебер; 2) Аристотель; 3) Фейербах; 4) Кант; 5) Гегель;

10. Идеал ұғымы нені білдіреді ?

1) адам мұраты; 2) әдептілік; 3) қызмет ету; 4) тіршілік; 5) өнер;

1. 
   Әлеуметтік философия:: Хрестоматия. А.1997.
   
2. 
   Барулин В.С Социалъная философия –М.,1993.
   
3. 
   Философиялық сөздік- А.,1996.
   
4. 
   Гегелъ Г.В. Философия истории. - Спб,1993.
   
5. 
   Вебер М. Избр.произв.-М.,1990.
   
6. 
   Сорокин П. Человек.Цивилизация.Обшество.-М.,1992.
   
7. 
   Шпенглер О.Закат Европы - Новосибирск,1993.
   
8. 
   Ясперс К. Смысл и назначение историй. - М.,1991.
   
9. 
   Асаров А. Узология как теория потребностей А., 1998.
   
10. 
    Рыскалиев Т.Х. Даналықпен түсініктің үлгілері. А.,-1999
    
11. 
    Нысанбаев Ә., Әбжанов Т. Ой. Ақыл. Адамгершілік. - А., 1994.
    
12. 
    Есім Ғ. Сана болмысы.(Саясатпен мәдениет туралы ойлар). 2-кітап.-А.,1996.
    
13. 
    Нұрмұратов С. Ұлттық болмыс пен ұлттық сана. Оқу құралы-А.,1996.
    
14. 
    Гранин Ю.Д. О гносеологической содержании «Оценка» // Вопросы философии 1987.№8.
    
15. 
    Доре В. Ценность и смысл труда;вклад психоанализа в понимания субьективизаций производственной деятельности.//Вопросы философии.1993№12.
    
16. 
    Ивин А.А Ценности и понимания. //Вопросы философии. 1987№8.
    

Мақсаты.

Жоспары:

1. 
   Философия, оның пәні, объектісі және қызметі.
   
2. 
   Философияның мәні мен мақсаты. Философия және әдеттетегі сана. Философия және ғылым.
   
3. 
   Көзқарас ұғымы. Мифология. Дін. Философия.
   

1. 
   Философия дегеніміз не?
   
2. 
   Философияның мәдениеттегі орны мен ролін анықта.
   

Мақсаты.

Жоспары:

1. 
   Көне үнді философиясының ерекшелігі, негізгі философиялық ұғымдары.
   
2. 
   Веданта, джайнизм, буддизм.
   
3. 
   Көне Қытай философиясының пайда болуы, негізгі кезеңдері мен ерекшеліктері.
   
4. 
   Конфуцийдің әлеуметтік – адамгершілік ілімі.
   

1. 
   Буддизм – адамгешілік – этикалық ілім ретінде.
   
2. 
   Тянь діні және көне Қытай философиясы.
   
3. 
   Легистердің саяси – этикалық ілімі.
   

мазмұнын ашу, анализ жасау,зерттелуі.

Мақсаты.

Жоспары:

1. 
   Ертедегі грек өркениетінің өзіндік санасының ерекшеліктері және алғы шарттары. Антикалық ойдың негізгі ұғымдары: Космос, Табиғат, Логос, Эйдос, Жан.
   
2. 
   Пифагор. Сан негіз ретінде.
   
3. 
   Эфестік Гераклит.
   

1. 
   Дүниенің қозғаушы күштері: Махаббат және Өштесу.
   
2. 
   Клазомендік Анаксагор.
   
3. 
   Элей мектебі.
   

Мақсаты.

Жоспары:

1. 
   Сенім және таным, философия және дін ертедегі латын және грек патристикасында.
   
2. 
   Номинализм және реализм.
   
3. 
   Араб – мұсылман елдеріндегі мәдениет және дін.
   
4. 
   Суфизм – мұсылмандық діни – философиялық ойлардың бағыты ретінде.
   

1. 
   Ф.Аквинскийдің іліміндегі құдай идеясын негіздеу.
   
2. 
   Араб тілді философиясының ортағасырлық батыс философиясына
   

Сұрақтар бойынша схема түрінде таблицалар құру, сонымен бірге мазмұнын ашу, анализ жасау,зерттелуі.

Мақсаты.

Жоспары:

1. 
   Қайта Өрлеу Дәірінің философиясының ерекшеліктері және негізгі сипаттары.
   
2. 
   Қайта Өрлеу Дәуіріндегі ғылым.
   
3. 
   Қайта Өрлеу Дәуірінің әлеуметтік – саяси философиясы.
   

1. 
   Қайта Өрлеу Дәуіріндегі утопиялық идеялар.
   
2. 
   Қайта Өрлеу Дәуіріндегі эстетика.
   

Мақсаты.

Жоспары:

1. 
   Декарт философиясындағы күмәндану принципі.
   
2. 
   Субстанция мәселесі және Б.Спинозаның пантеизмі.
   
3. 
   К.А.Гельвецийдің әлеуметтік – философиялық және этикалық көзқарастары.
   
4. 
   Д.Дидроның диалектикасының элементтері.
   

1. 
   Готфрид В.Лейбниц. Монадалар туралы ілім.
   
2. 
   Ф.Бэкон: «Жаңа Органон».
   
3. 
   П.Гольбах пен Ж.Ламетридің натурфилософиясы.
   

Мақсаты.

Жоспары:

1. 
   И.Кант философиясы эволюциясының негізгі кезеңдері.
   
2. 
   Этика – ақыл –ойдың іс жүзінде қолдану.
   
3. 
   Гегельдің диалектикалық әдісі. Категориялар мен заңдар.
   
4. 
   Л.Фейрбахтың жүйесі. Идеалистік философия мен дінге сын.
   

1. 
   И.Канттың антиномиялары.
   
2. 
   И.Фихте философиясындағы субъект белсенділігі мәселесі.
   
3. 
   Гегельдің философиясы.
   

Мақсаты.

Жоспары:

1. 
   К.Маркс және жасгегельшілдер.
   
2. 
   Табиғатты материалистік тұрғыдан түсіну.
   
3. 
   Марксизм эволюциясы.
   

1. 
   Қоғамдық – экономикалық формация ұғымы.
   
2. 
   Марксизм қоғамның әлеуметтік құрылымы туралы.
   
3. 
   Марксизм философиясындағы жаттану мәселесі.
   

Мақсаты.

1. 
   Қазақ философиясының қалыптасуының әлеуметтік – мәдени алғы шарттары.
   
2. 
   Жыраулар мен ақындар шығармашылығындағы дүниетаным.
   
3. 
   Жеті жарғы және қазақ қоғамының құқықтық негіздері.
   
4. 
   Қазақ ағартушылық философиясы және оның ерекшеліктері.
   

1. 
   Қазақ философиясының ерекшелігі неде?
   
2. 
   Ш.Уәлиханов – ойшыл. Ш.Уәлихановтың әлеуметтік – саяси көзқарастары.
   
3. 
   Абай және оның қазақ философиясының қалыптасуындағы ролі.
   

Мақсаты.

Жоспары:

1. 
   П.Чаадаевтың «Философиялық хаттарының» негізгі идеялары.
   
2. 
   Славянофилдік және батысшылдық.
   
3. 
   Н.Чернышевскийдің философиялық көзқарастары.
   

Сұрақтар:

1. 
   ХҮІІ ғ. Орыс философиясы. М.Ломоносов, А.Радищев.
   
2. 
   Ф.Достоевский шығармашылығының философиялық мазмұны.
   
3. 
   Л.Толстойдың адамгершілік философиясы.