Күтілетін нәтиже:
Білу керек: жыл құстарын.
Игерді: құстарға қамқор болуды.
Меңгеру: құстардың адам өміріне пайдасы туралы.
Технологиялық картаны толтырған тәрбиеш:
Білім саласы: Әлеуметтікорта, таным, шығармашылық, қатынас.
Бөлімдері: Қоршағанортаментанысу, математика, ән - күй, тілдамыту, жапсыру.
Тақырыбы: «Көңілдікөктем»
Мақсаты: Балалардыңойлауқабілетін арттыру, берілген сұрақтарғашапшаң, әрідұрысжауапберебілуге, дүниетанымынкеңейтуге, жұмбақтаршешу, сандардыбілугебаулу. Әдептілікке, сыйластыққа, өзгеніңпікірінтыңдайбілугетәрбиелеу.
Көрнекіліктер: суреттер, математикалықпішіндер, слайдтар.
Оқуіс–әрекетініңбарысы:
Балалардышеңбербойынатұрғызып, келгенқонақтарменамандасу.
Балаларбүгінсендергеқонаққа«Көктем»келеді. Алдымызданкездескенкедергілердіжеңугетуракеледі. Олайболсабалаларкімбізгетабиғаттуралытақпақайтыпбереді.
1 - бала Табиғатымтамаша,
Көзтоймайдықараса.
Табиғаттыаялап,
Жүрейікшіжараса.
2 - балаСәлемсағанЖерана!
СәлемсағанНұрлыкүн!
Аман–есенболайық.
Бейбітшілікқалайық!
Балалар, қазіркөктеммезгілі, күнжылынып, жылыжақтанқұстарұшыпкелді. Енді мына кішкене құсарқылыбір - бірімізгежылытілектерайтайық. Шеңбербойындаойыншықторғайдыұсыныпбір - бірлеріне«жылыжүрекпен»өзтілектерінайтады. Құстыңбізгеберертапсырмасыбарекен. Қанеорындапкөрелік.
Суреттеқандайматематикалық фигуралар бейнеленген? Балалар міне біз бір кедергіден өттік. (құстардауысы ). Сергітусәті
Қане, қанатжазайық,
Қарлығашбопұшайық.
Ұшып–ұшыпалайық,
Орнымызғақонайық.
Қарлығашбопұшайық,
Торғайболыпқонайық.
Сауысқанболыпсекіріп,
Тоқылдақбопшоқиық.
Балаларменбалабақшағакележатыпқояндыкөрдім, олдабалабақшағакележатырекен.
Қоянныңтапсырмасы: қызанақ, алмұрт, сәбіз, банансуреттерікөрсетіледі.
Балаларатынтабуларыкерек. Түсіменкөлеміқандай? Балаларжауапбереді. Жарайсыңдар! Балалар бізге қонаққакімкелгенінқараңдар. Аютуралыөзбілетіндерінайтады. Аюдыңтапсырмасы: Сандардыатап, адасқанбалаларынтауыпберіңдер.
Санамақ. Бір–білімал,
Екі–ерліккөрсет,
Үш - үлгітұт,
Төрт - тәртіпкерек.
Тәрбиеші: Осы 4 санытуралынебілеміз?
Төртмаусым: Көктем, жаз, күз, қыс.
Сендеркөпбіледіекенсіңдер, қанеменіңтапсырмамдышешіпкөріңдер, сендердіңойлауқабілеттеріңдітексеріпкөру.
Ұйқасынтап.(жұмбақтар )
Өзіншеноян
Қорқақкім.........(қоян)
Айбатшегералыстан
Аңпатшасы...............(арыстан )
Суретте қандайаңныңбейнесінкөріптұрсыңдар? Меніңтапсырмамқиындау. Бақтарыңдысынаңдар. Суреттегіаңдармен
құстардыатап, кімқайдаөмірсүретіндігінайту. Жарайсыңдар! Меніңтапсырмамдытыңдаңдар. Қайықтың, судың, күннің
қырқылғансуреттеріберіледі. Сендердіңшеберліктеріңіздікөрейін. Жапсыруарқылысуретқұрайаласыңдарма?
Тәрбиеші: Мінебалаларбізкөңілдікөктемәлеміндекөрдік. Жан - жануарлар, құстардыңкөктемгітіршілігіментаныстық. Оқуіс - әрекетінәнменаяқтасақ.
Ән ‹‹Зеңгіркөктем»хор.
Балалардымарапаттау.
Сабаққабелсенеқатысқанбалаларғабілімкілтінтапсыру. Білімдеріңшыңдалаберсін.
Керіқайту
Оқытубілімберусаласы: «Әлеуметтікорта»
Оқытутүрі: Қоршағанортаментаныстыру, экология
Тақырыбы: Судыңқасиеттері.
Мақсаты: Су туралы мағлұмат беру, тәжірибежасауарқылысудыңқасиеттеріментаныстыру. Табиғатқадегенсүйіспеншіліктерін, қызығушылықтарынарттыраотырып, табиғаттыңәдемісұлулығынкөребілугежәнеоғанқамқорболуғатәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Су, құм, сүт, мұз, жалпақтабақ.
Технология: «Дьенеш блогі»
Сөздікжұмыс: Сұйықсусымалы.
Іс-әрекет кезеңдері
|
Тәрбиешінің іс-әрекеті
|
Балалардың іс-әрекеті
|
Мотивациялыққозғаушы.
Ұйымдастыру.
Жұмбақтар.
Тақпақ.
Мақал-мәтел.
Тәжірибе жасау.
Сергіту сәті.
Қортынды.
Күтілетін нәтиже:
Білуі керек:
Меңгеруі керек:
Жасай білуі:
|
Шаттықшеңбергетұрғызу.
Күндейжарқырап,
Айдай арайлап,
Жұлдыздайжарқырап,
Судай мөлдір, тазакөңілмен,
Бүгінгікүндікбастайық.
Тәрбиеші: Табиғатдегеніміз не?
Табиғатқандайболады?
Тірі табиғатқанелержатады?
Ал өлітабиғатқаше?
Қане, балалар, барлығымызмынажұмбақтышешейік.
Жалт-жұлтеткен,
Жылғаданөткен.
Бұл не?
Аспаннан домалап,
Көп моншақтөгілді.
Бұл не?
Олай болса бүгінгіоқуіс-әрекетерімізсутуралы.
Су туралы кім не біледі?
Дұрыс.
Ал кім тақпақбіледі?
Ал кім мақал-мәтелбіледі?
Енді балалар тәжірибеарқылысудыңқасиеттеріментанысамыз.
I. Судыңтүсінажырату,
Судын түсіқандайболады?
1. – тәжірибе.
1 - стаканда су – қасықсалу. Көрінеме?
2 - стаканда сүт–қасықсалу. Көрінеме?
II. Судыңтүсінөзгерту.
Әр балағабояужағылғанқылқаламберу. Судыарластырады.
Тәрбиеші: Судыңтүсінөзгертугебола ма?
III. Тәжірибе.
2 стакан, пішіндері әртүрлі.
Бұлардыңішіндесубар.
Судың пішіні қандай?
Тәрбиеші: Судықандайыдысқақұйсаңыдыстың пішіні сондай болады.
Су – сұйықзатекен.
IV. Тәжірибе.
Енді стаканғақұмсалам. Олдастаканыңпішініндей. Сондайқұмсұйықзатболғаны ма?
Осыны тексеріп көзжеткізейік.
Суды жалпақтабаққатөгем, сужайлыпкетті.
Яғни су – сұйықзат.
Ал құмдытөгейін, ол үйіліпқалды.
Олай болса, құмсұйықзатемес, сусымалызатекен.
Демек, су мен құмәртүрлізаттар екен.
Құм– сусымалы зат.
Су – сұйықзат.
V. Тәжірибе.
Мұз, жылы су, ыстықсу, салқынсу.
Мұзды алақанғасалыперту.
Қайнағаныстықсуыбаршәйнектіңқақпағын ашсақбушығады.
Су қайнағандабутамшыларынаайналады.
Биік болып өсеміз,
Жапырақтайжайқалып.
Ағаштарғасуқұйып,
Өсіремізсаябақ.
Біз бүгіннеістедік?
Нелерге?
Судың сұйықзатекенінбілу.
Тәжірибеарқылысудыңқасиеттерініңөзгеріп отыратынын менгерту.
Тәжірибежасап, бастағаністерінаяғына жеткізе алады.
|
Балалар шаттықшеңберін жасайды.
Бізді қоршағанорта.
Тірі жәнеөлі.
Жануарлар, гүлдер, ағаштар.
Қар, су, тас, жаңбыр, күн.
Су.
Жаңбыр.
Сумен жуынады,
Гүл суарады, малдар су ішеді.
Сылдыр, сылдр, сылдыр су,
Сылдыр суғабетіңдіжу.
Жуынсаңсенәрдайым,
Аппақ бетің, маңдайың.
Судың да сұрауыбар.
Су - тіршілік көзі.
Сусыз өміржоқ.
Су - тазалықтыңдосы.
Суға түкірме.
Суды ластама.
Көрінеді.
Көрінбейді.
Болады.
Стаканныңпішіндей.
Балалар өзойларынайтып, тәжірибе жасағандарынбір-бірінеқызығушылықпен бөліседі.
|
Айналадағы әлеммен танысу. Экология негізі
Сабақтың тақырыбы: жануарлардың қысқы мекені.
Сабақтың мақсаты: жан- жануарларға қамқорлық жасауға тәрбиелеу. Сөздік қорын молайту, ойлау қабілетін, есте сақтау қабілеттерін дамыту.
Әдіс- тәсілі: сұрақ- жауап, көрнекілік, әңгімелеу, ойын.
Көрнекілік: жабайы аңдардың суреті.
Сабақ барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі.
2.Өткен сабақты пысықтау.
3.Жаңа сабақ.
Жұмбақтар
Жылқы тұмсық, Мынау оған керегі,
Ешкі құйрық. Балды жақсы көреді.
Есек құлақ, Қыс бойы жылы апанда,
Қорқақ өзі, қыли көзі.(қоян) Ұйықтау оның өнері.(аю)
Ит сияқты ит емес, Бұтадан- бұтаға секірген,
Ұнатпайды ол кісіні.(қасқыр) Кішкентай ғана шапшаң аң.(тиін)
-Балалар, орманда қандай аңдар өмір сүреді?
-Олар немен қоректенеді?
- Дала жануарлары мен үй жануарларының айырмашылығы неде?
-Қыста қай жануар орманда ұйықтап жатады?
-Қай жануар қорқақ?
-Жабайы аңдардың балаларын ата
-Қасқырдың баласы- бөлтірік, аюдың баласы- қонжық, түлкінікі- күшік, қоянның баласы- көжек.
Қыста аю апанда ұйықтап жатады. Ол көктем шығып, қар ерігенше осылай ұйқыда болады. Апанда жатып өзінің кішкентай қонжығын туады. Аю –ақылды, иіс сезгіш, жыртқыш аң. Бірақ өзі ешкімге тиіспейді. Көбіне өсімдікпен қоректенеді. Жазда жеміс- жидек тереді.
Қоян қыста үйілген маялардың түбінде ,не ағаш қуыстарында қыстайды. Қорегі –түрлі шөптер, ағаш қабықтары. Ол жылы тонының арқасында суыққа тоңбайды. Қыста ақ тон киіп, ал жазда қоңыр тонын киеді. Өзі қорқақ, сәбізді, қырыққабатты жақсы көреді.
Тауға шықсаң –қалың қар,
Сайға түссең- қалың қар,
Шырша үсті-қалың қар,
Байқаңдар, қар астында
Ұйықтап жатқан аю бар.
Қорытынды: жабайы аңдардың суретін салу
Мақсаты: Балаларды табиғатты аялауға баулу , экологиялық тәрбие беру. Көрнекілік құралдар: табиғаттың балаларға арналған даналық сабақтары атты презентациясы,түрлі-түсті пішіндер,сюжеттік сурет , сандық қақпа , гүлдер , тоты құс , балықтар, су, топырақ, құм, құмшкер, ұя, ағаш, жұмыртқа.
Әдіс тәсілі: сұрақ жауап , сергіту,ойын, тәжірибе,түсіндіру,өлең.
Барысы: шаттық шеңбер:
Балалар бүгінгі күн ерекше күн . бізге қонақтар келіп отыр олаи болса қонақтармен сәлемдесейік.
Күннің көзі ашылсын,
Көкке шуақ шашылсын
Құтты қонақ келіпті
Төрімізге еніпті
Ал, қанікей бәріміз
Сәлем дейік үлкенге
Сәлеметсіздер ме, апайлар!
Тәрбиеші: жарайсыңдар!
Бүгін балалар ұйымдастырылған оқу іс әрекетіндегі тақырыбымыз « Табиғат тамашасы».
Табиғат ана жер жүзіне жылуын,мейірімін сыйлап тұр емеспе?Сондықтан ешқашан жамандық жасама,жақсылық қана ойла.Барлығы саған жақсылық жасауға дос болуға ұмтылады.
Енді балалар мен сендерге жұмбақ жасырайын.Жұмбақ шешімін таба отырып,түрлі-түсті пішіндер арқылы сюжеттік сурет құрастырамыз.Алдарындағы берілген пішіндер арқылы.Егер тапсақ бізге берілген « сиқырлы қақпалар» ашылады.
Жұмбақ:
Таңмен көзін ашады,
Әлемге нұрын шашады. «Күн»
Тауда өсер ,таста өсер,
Көктем менен жазда өсер.
Қыста өшер. «Шөп»
Көктемнің суретін құрастырып, әңгіме құрайды.
Мінекей балалар «табиғат ана»ризашылығын білдіріп,бізге қола қақпада ашылды.Қола қақпа ішінде бізге «ашық хат»берілген,ашып көрейік.Бізге сұрақ-жауап берілген.Жауап берсек «күміс қақпа»ашылады.
Балалар табиғат екі түрге бөлінеді.
Өлі табиғат және тірі табиғат .
-Осы топ ішіндегі өлі табиғат және тірі табиғатты атап шығыңдар?
-Тірі табиғатқа жаны бар заттар жатады.
-Өлі табиғатқа жаны жоқ заттар жатады.
-Біздің топтағы тірі табиғатты атаңдаршы?
-тоты құс,балықтар,тышқан.
-Ал,өлі табиғат ше?
-Ауа,алдымыздағы су,топырақ.
Мінекей балалар «күміс қақпа»ашылуда.
-Балалар қараңдаршы «күміс қақпа» ішінде өлі табиғат берілген.Енді өлі табиғатқа тәжірибе жасап көрейік.
Бүгін судың қандай қасиеттері бар екенін білеміз.Алдарыңдағы суды ішіп көріңдер.
-Судың дәмі бар ма?
-Жоқ.
-Иісі бар ма?
-Жоқ.
-Түсі бар ма?
-Мөлдір.
Енді стакандағы суға қант түйіршігін салып араластырыңдар.
-Қант қандай күйге енеді?
-Қант суда ериді.
Келесі стаканға құм салып көрейік.
-Құм ериді ме?
-Құм стакан түбінде шөгіп қалады,ерімейді.
Мінекей балалар табиғат ерекшеліктері.Табиғат ана бізге ризашылығын білдіріп, «алтын қақпаны»ашты.Балалар алтын қақпа ішінде «алтын сандық». « Алтын сандық» ашу үшінжақсы игі іс жасаумыз керек. Сендер қандай жақсылық жасасақ екен деп, ойлану үшін бойымызды сергітіп алайық. Оның үстіне тәжірибе жасапта,шаршадық
Сергіту: Өзен болып гурілдейміз
Теңіз болып то қимызып
Бұлақ болып бұрқылдаймыз
Ешқашанда сарқылмаймыз
Ғажайып сәт: Бұтағы сынған ағаш келді.
-менің бұтағымды бұзақы балдар сындырып кетті. Сендер маған көмектесіңдер.Бұтағымды байлап беріңдер. Құстың салған ұясын жерге құлатып кетті.
-балалар біз ағашқа көмектесейік. Оның жарасын байлап берейік. Ұяны орнына орналастырайық.
Нұрымжан: ұяны орнын.а қояды
Ағаш: Рахмет сендерге балалар
Нұрымжан: Апай жұмыртқа жыбырлап жатыр
Тәрбиеші: Міне ғажап. Жұмыртқадан балапан жарып шықты.Жаңа өмір басталды деген осы
Нұрымжан: Апай мен осыған байланысты тақпақ айтқым кеп тұр. Достарыма
Өсіруге балапан
Құстар ұя салады
Тақия тұзақ салмайақ
Қайғысына қалмайақ
Әдейі көздеп атпайақ
Көп күнаға батпайақ
Құс ұясын бұзбайақ
Жұмыртқасын алмайақ,
Обалына қалмайақ
-міне ғажап алтын садық ашылды. Алтын сандық ішінде табиғаттың балаларға арналған даналық сабақтары бар.
Тәрбиеші: табиғаттың балаларға арналған даналық сабақтарын түсіндіреді.
Қортынды: балалар не білді? Не үиренді ?
Жомар болуды –күннен бір орнында тұрып қалмауды-
Сыңғырлап аққан өзеннен.
Жарқырай білуді –жұлдыздан .
Ізденуді –жерден.
Көк аспаннан-самғауды
Тазалықты-жаңбырдан .
Гүлдерден-сүие білуді.
Көк жиектен –арманды .
Табандылықты-желкеннен.
Ал кешірімді ананың қара көзінен,үиренейік балалар, сөзіме құлақ салыңдар.
Қоштасу шеңбер : бәріміз дос бауырмыз
Ажырамас іргеміз,
Қиындыққа мойымай
Сау болыңыз дейміз
Білім беру саласы: «Таным», «Шығармашылық»
Ұйымдастырылғаноқуіс-әрекеті: Айналамен таныстыру. Қолеңбегі.
Тақырыбы: «Құстаркелдіөлкеге»
Мақсаты: Балаларғақұстартуралы, олардыңөмірсүруортасы, құстардың
жерде өмірсүретіндігіменауадаұшаалатындығыжөніндегі
ерекшеліктері туралы жалпы түсініктерінқалыптастыру, қолеңбегі
арқылықұстарғақамқорболыпұяжасауғаүйрету.
Керекті құралдар: Құстардыңқайда өмірсүретіндіктерітуралыкесте. 1)Ауылдыңсуреті, 2)Қаласуреті, 3) Таудың, даланыңсуреті, құстардыңсуреттері, шитен, ағашұя, сазбалшық, тақтайша.
Техникалыққұрал: үнтаспа
Әдіс-тәсілдер: серуен, түсіндіру, көрсету, жаттау.
Әрекеткезеңдері
|
Тәрбиешінің іс-әрекеті
|
Балалардың іс-әрекеті
|
Мотивациялыққозғаушы
|
Тәрбиеші: Күнанамызбізгенұрыншашыптұр, бәрімізамандасайық
- Хормен: әдептілікбелгісі–иіліпсәлембергені
|
Нұрға толы бар аймақ,
Күн шыққандаарайлап.
Ұйқымыздантұрғанда,
Күлімдейдіжананам.
«Қайырлытаңботам» - деп
Қайырлытаңбалалар!
Қайырлытаңқонақтар!
Сәләматсыздарма!
|
Іздену-ұйымдастырушы
|
Құстардыңдауысыжазылғанфонограммақойылады.
-Балалар бұлнелердің дыбысы?
-Балалар сендерді аналарыңқұстардыңатына байланысты қалайеркелетеді?
-Балалар енді орнымызғаотырыпоқу іс-әрекетіміздібастаймыз.
-Қазіржылдыңқаймезгілі?
-Көктеммезгілініңайларын атаңдар?
-Көктеммезгілініңерекшеліктерінбілесіңдер ме?
-Балалар бүгінқұстартуралыәңгімелесеміз. Таңғажайыпсәт. Көгершінұшыпкеледі.
-Сәлеметсіздерме, балалар!
Мен бейбітшілік құсымын. Барәлемгетыныштықтілеймін. Сендергетапсырмаларалып келдім.
●Қандайқыстайтынқұстарды білесіңдер?
●Жыл құстарынатапберіңдер.
Көктемдеқұстаржылыжаққаұшыпкеледі. Мұндайқұбылыстыкөшіп-қону, миграциядепатайды.
●Құстарсуреттерінатап, мекенететін ортасына тақтағаорналастырадыжәнеқұстуралымәліметайтып береді.
●Лабиринт «Қайсысының тұмсығы»
Тәрбиеші:
-Балалар құстардыңтұмсықтарыбірдей болмайды. Жәндіктерменқоректенетіндердіңтұмсығыбізсияқтыүшкірболады. Дәндерменқоректенетіндердіңтұмсығықысқажәнежалпақтау (қалақ) тәріздес, доғалжәнеқысқа (торғайда), жалпақжәнеұзын (үйректе), жыртқышқұстардың тұмсығыеттіжұлыпжеунемесетістептасуғақолайлыимекөткірболады (үкі, бүркіт)
Сергіту сәті:
Біз кішкентай баламыз,
Өсіп-өніптоламыз.
Көккеқолдысозамыз,
Құстайқанатқағамыз.
Қарлығашбопұшамыз,
1-2-3 жаттығудыжасаймыз.
●Тәжірибежасау
Мінекей мынау жұмыртқа, құстаржұмыртқа арқылыкөбейеді. Алмынауқауырсынжәнемамық
●Құстартуралыкімқандай тақпақ біледі.
Құстарғаұяжасапберелік
Құстардыөзұяларына орналастырады.
|
-Бұлқұстардыңсайрағандыбысы
-Меніңанамкөгершінім,
-Меніңанамқарлығашым,
-Меніңанамбалапаным,
-Меніңанамаққуым-дейді.
-Көктеммезгілі
-Наурыз,Сәуір,Мамыр.
-Көктемдекүнжылынып, қар ериді.
-Айналаныңбарлығыөзгеріскетүсіптабиғат көркейеді.
-Көктемдеағаштарданбүршік шығады.
-Көктемдежылқұстарыұшып келеді.
-Қарға, көгершін, торғай, сауысқан.
- Ұзақ, қараторғай, қарлығаш, тырна, шағала, көкек, аққу, құтан, ләйлік.
Ең алғашұшыпкелетінқұсұзақ, қарғадансәлкішілеу, егерұзақұясынбиіккесалса жаз жылы, шуақтыболады, алегердетөменгесалсаондажазсалқын, жаңбырлы болады деп болжайды.
Қараторғайұясынүйжайдыңқасынасалады, шегірткемен қоректенеді, егісалқабыныңөсуінекөмектеседі.
Қарлығашкімніңүйінеұясалсасолүйге бақыткеледідеп, көнекөзқарияларкиеліқұсдепсанайды. Оларұсақшыбындарменқоректенеді, үнеміауадаұшыпжүреді.
Ләйлікбиіккеұясалатыніріқұстардыңбірі, ұсақжәндіктермен, өсімдіктерменқоректенеді.
Тырна көктемдеұшыпкелгенкездеауылқарияларыегінегугеуақыт болды деп болжайды, ұзынаяқтыбізтұмсықтыіріқұстардыңбірі, ұсақжәндіктермен, өсімдіктерменқректенеді.
Торғайкішкентайқұстардыңбірі, дәнді-дақылдарменқоректенеді.
Аққу ірі денелі, суда тіршілік ететін құс, оларүнеміжұптасыпөмірсүреді, өсімдіктерменұсақбалықтарменқоректенеді.
Балалар құстардыңтұмсықтарынтауыпсызық арқылықосады.
Сергіту сәтінорындайды.
Балалар жұмыртқалардысалыстырады. Қауырсынқанаттаболатындығынұстапкөреді, мамыққұстардыңденесіндеболатындығын меңгереді.
1-бала:
Торғай, торғайтоқылдақ,
Жерден тары шоқыпап.
Бөтекесібұлтиып
Шиық,шиықдесіпотырады
2-бала:
Ала қанатсауысқан
Құрттыкөрсежабысқан
Бір томардан томаға
Секең-секеңауысқан.
3-бала:
Тырау-тырау тырналар,
Жем іздесеңқырғабар.
Егін жайда масақбар,
Тырбаңдағанқұрқалар.
4-бала:
Ақ шаңқаншағала,
Айдында жағада.
Шарқұрыпжүреді,
Жүзе де біледі.
Барлығынқалаған
Ұшып кеп, іледі.
Е.Өтетілеуұлы
1топ: Ағаштыжелімдеуарқылықараторғайғаұяжасайды.
2топ:Шитеннен ұяжасайды.
3топ:Саз балшықтанқарлығаштыңұясынәдемілепжасайды.
-Қараторғайдыөзұясына
-Қарға, ләйлік, аққудышитенұяға
-Қарлығаштыөзұясына
|
Рефлексивті коррекциялаушы
|
-Құстардыңтабиғатқақандайпайдасы бар?
-Көрдіңдерме, балаларжершарынқаншамақұстармекендейді. Бәріндеқанатбар, денесіқауырсындарменжабылғанолардыбір сөзбен«Құстар»депатайды.
Ақ көгершінбалаларғасыйлыққажұмыртқаларүлестіріпбереді.
|
Құстар табиғаттағызияндықұрт-құмырсқаларды жояды.
|
Күтілетін нәтиже.
Білуі: ● Құстартуралы, олардыңөмір сүруортасынажыратабілукерек.
● Құстардыңжердеөмір сүретіндігіменауадаұшаалатындығыжөнінде
түсінеді.
Меңгеруі: ● Суреттердегі құстардың ерекшеліктеріне әңгімеқұрастырабілу.
● «Құстар»дегенсөздің мағынасынмеңгереді.
Жасай алуы: ● Берілген тапсырмаларды орындайды.
● Құстардыңсуреттерін мекен ететін орындарына орналастырады.
● Құстарғаұяжасап береді.
|
Екібастұзқ
Білім беру саласы:Қатынас
Ұйымдастырылғаноқу-ісәрекеті:Тілдамыту
Сабақтыңтақырыбы: «Күмісқыс»
Сабақтыңмақсаты: . Қыс мезгілінің табиғи ерекшеліктерін меңгерту
.Схема бойынша суреттіңмазмұнынқұруғажәнесөздердібайланыстырыпайтуғадағдылындыру.Тілмәдениетінқалыптастыру.
Сабақтыңміндеттері:
Білімділік:Қысмезгілі,қысқыойындар,қысқытабиғат,қысқыеңбекжайлытүсінікберу. Заттызерттеугеалгаритмжасауғаүйрету.градтаж техникасын меңгерту.
Дамытушылық:Танымдық, шығармашылыққасиеттерін,тілін,сөздікқорындамыту.Сабаққақызығушылығынарттыру
Тәрбиелілік: Табиғатқа, қоршаған ортаға деген сүйіспеншілігін арттыру.Шыдамдылыққатәрбиелеу.
Түрі: Ашықсабақ.
Типі:Дамытаоқыту«Тәй-тәй»бағдарламасы.
Қолданылғанәдіс-тәсіл:Сұрақ-жауап,топпен,Триз,тірек-сызба,алгаритм, тәжірибелік,көрнекілік,ойын ,сөздік,схемаарқылыәңгімеқұрау.
Көрнекіліктері:«Таңғажайыпалаңы»ойыны,схемалар,суреттер,мұз,зертханаприборлары,май шам, бояу,стек,сүлгі.
карточкалар,зерттеуқұралдары,майшам,бояу,қаттықағаз.
Сабақтыңбарысы:
Амандасу (Қайырлыкүн,сәлеметсізбе?,хошкелдіңіздер,төрлетіңіздер,Good morning!)
Амансыңбанұрлыкүн!
Амансыңбақаражер!
Аман–есенболайық!
Бейбітшілік қалайық! Амандасутүрлерінкөрсетеді.(қолымен,басынансипалап,бетіненұстап,құшақтап)
Ұйымдастырукезеңі.
- -Балаларбірсәтөзімізді–сыртта, тазаауадатұрғандайелестетейік.
-Айналақандай?
-Қарқандай?
-Алмұзше?
-Ауақандай?
-Терезелердене бар?
Қысқандайболады? (қарлы,боранды,аязды)
Қыстаауладақайқұстыкездестіругеболады?
-Яғни, мұныңбарлығықайкездеболады?
(балалардыңжауабы)
Қазірқыстыңнағызортасы. Бұлмезгілдісықырлауыққыснемесежалтырқысдептеатайдысенбілесіңбе?
Иәбілемін айналаақкөрпегеоранып, тап-тазакүйгеенеді.
Албізболсақ, қыстан, аязданқорықпаймыз. Жылыкиініп, шанаменсырғанап, шаңғытебеміз.
Қыстаауарайындақандайөзгерістерболады?
Жердіқарбасады.Өзендімұзбасады.
Құстарәнсалмайды.Ағаштар өспейді.
Жәндіктертығылыпқалады.
Адамдарқалыңкиінеді.
Қысайларыжайлыбізнебілеміз?.
Желтоқсан-жылаяғықыстыңбасыол,суық,ызғарлыболады.
Қаңтар-Жылбасықыстыңортасыолеңқарлыай.Бұлайдақаттысуық,үскірікаязболады.
Ақпан -желменборанныңайы.Бұлайдаеңауыр,әрісуықдүлейборандарболады.
Ойынтапсырмалар
№1 тапсырмаБалаларсендерқалайойлайсыңдарқысжақсыма? жаманба?
Қыстыңжақсыжәнежаманжақтарынайтады.
№2 «Ғажайыпбаспалдақ»
Мынасөздеріқатыстырыпекіжолөлеңқұрастыр
1.Бар,қар.2.Ойнады,Тоңбады.3.Мұз,біз.
№3 «Сөйлемдіаяқта»
1.Қыраубасқан ......(әйнек,ағаштар)
2.Балалараққала.....(Жасады,жасапойнады)
3.Қаржапалақтап .......(Жауыптұр,жауады)
№4 №4 «Ұқсастығынтап»
Мұзжылтырнесияқты?
Қарақнесияқты?
Балалароталықтарғафишкабойыншабөлінеді
Ережелердітүсіндіріпөту. Олайболсаіскесәт, балалар!
1.Тілдамытуопталығы
Ұйымдастырылғаноқуіс- әрекетініңбарысы:
Ойын«Таңғажайып алаңы»
Тілдамытусабағы
Оқылатынөлең:
Ш.Ахметов.
Аязқысып,
Өрнексызып.
Терезеніторлайды.
Қарғаомбығып,
Бетдомбығып.
Сырғанапжастаройнайды.
Кейдеұлып,
Кейдеысқырып.
Ұйтқыпборансоғады.
Бөбектерімайтыңдаршы
,Бұлқайкездеболады?
Тәрбиешіқыстуралыөлең оқығаннанкейіноғанталдау жасайды.
Ойыншартынтүсіндіру.
. Төртойыншығасегізтапсырма
Схемабойыншаәңгініңжоспарынқұру.
Олқандайағаш?
Суреткетақырыпқояйық.
Балаларнеістепжүр.Олардыңкөңіл-күйлеріқандай?
Сағанқарменойнағанұнайма?
1схема«Жылмезгіліменауа-райы»
Суреттеқандайжылмезгіліберілген?
Сеноны қайданбілдің?
2схема«Қысқытабиғат»
Ағаштарданебайқадың .Жерденнекөрдің.
3схема«Қысқыеңбек»
Қыстақандайеңбекістеледі ? Адамдарнежұмысжасапжатыр?
4схема«Балалардыңойындары»
Балаларнеістепжүр. Олардыңкөңілкүйлеріқандай?
«Қыстыңшуақтыкүні.Жапалақтапқаржауыптұр.Айналааппақ.Ағаштардықыраубасқан.Үйлердіңтөбеіндедеқар.Жердеомбықар.Адамдаржолдықардантазартады.Албалаларкөңілді.Үйткеніоларқарданаққалажасады.Шана,шаңғытепті.Мұздасырғанапойнады.
.1. «Қызықтытапсырма.»
2 «Ойланып көр.»
3 «Жұмбақшеш»
Тірексызбабойыншажұмбақжасырады.
Олкөңілдісайқымазақемес
Үшқабаттыбірақүйемес
Қайырымдыбірақдәрігеремес (аққала)
4 «Тақпақайт»
Тірек–сызбаныпайдаланып қыстуралытақпақоқу.
Біртопбаладалада
Соқтықарданаққала,
Мұрнысәбізүп-үшкір.
Көзікөмірқап-қара.
.
Бұлқаймезгіл?
2 Ғылыморталығы
Білімберусаласы:Таным
Ұйымдастырылғаноқуіс- әрекеті:Айналаментаныстыру
Сабақтыңмақсаты:Қысмезгілініңерекшелігіжайлытүсінікберу.Тәжірибеарқылы мұздыңқасиетіментаныстыру.
Қалайойлайсыңдарқардегенімізне?
Қар-кішкентаймұзкристалдарынантұрады.Қарсуықаяздыкүніқиыршықтүріндеболады.Күнніңжылыкезіндеқаржапалақтаптүседі.Аяздыкүніаяқастындақарсықырлайды.
Қарнегеұқсайды?
Қарақболсаоныжеугеболатыншығар.
Жоқжеугеболмайды .Қардакөпмикроптарболады, тамағыңауырыпқалады.
Микроптарболатынынқайданбілеміз?
Қарерігендесуғаайналады,соданкөругеболады.
Ал, судықатырсақнеболады? Мұзпайдаболады.
Жұмбақшешу
1.Судақалқиды,жылыдабалқиды. (Мұз)
Су–анажайлыаңыздыайтыпбереді.
«Ертеертеертедесу-анаөмірсүріпті.Оныңүлкенотбасыболыпты.Ұлдары- тұман,жаңбыр,қар.Қыздары- шық,мұздық,жәнеқаршақыз. Олардыңмінездеріәртүрліболыпты.Су-анақызымұздаққақонаққакеледі.Су-ананыңқызыныңқандайқасиеттерібарынқазірбізбілеміз.
Мұздыңқасиеттерінзерттеу.
1Мұзтекшелерін жылыжергеқойсақолериді.
2.Ерігенмұзғабояуқосыпқатырсақтүсіөзгереді.
3.Қалайойлайсыңдармұздыңдәмібарма?Иісіше?
4.Бірқалыптытемпературасы бола ма?
5Ауыр ма жеңілме?
Алмұзпайдалымажоқпа?
Негепайдалы? (балмұздақжасайды,сырғанақжасайды,суастындағымекендеушілергеаязқорқыныштыемесекен)
Негезиянды? (жеугеболмайды,құласаңауыртады,лақтырғанда қаттытиеді,өзендемұздыңбетінен жүругеболмайды)
Алгаритмбойыншабелгілеу.
Өнерорталығы
Білімберусаласы: Шығармашылық
Ұйымдастырылғаноқуіс- әрекеті:Бейнелеуөнері
Сабақтыңмақсаты:Дәстүрдентыстырмалауәдісібойыншақысмезгілін суреттейді.
Орталықтыңбалаларыортағажиналып, әрорталықтажасағанжұмыстарыныңортағажинап, орындалғанжұмыснәтижесітуралыбалаларәңгімелейді.
Сергітусәтін Желулейді у-у-у
Борансоқтызу-зу
Қатты-қаттыжелсоқтыгу-гу
Шыдай алмай жапырақтарах-ах
Билепкеттіқалтыраппах-пах
Балаларбелсенділікорталықтарыменауысады.
Қорытынды. Балаларсендердіңбарлығыңдаөтежақсыжұмысжасадыңдар.
Бізнеүйрендік?
Сендергеұнадыма?
Кімгенеұнады?
Рахмет сендер өтетамашабалаларсыңдарменіңсендергеазғантайсыйлығымбар.
Көңіл-кі-күйімізқандай? Тамаша!
Қысмезгіліқандай? Тамаша!.
Ауарайықандай? Тамаша!
Қысқыойындарқандай? Тамаша.!
Келгенқонақтарымызқандай ? Тамаша! Келгенқонақтарымызға да бүгінгікөңілкүйіміздісыйлайық! (Смайликбереді)
Келгендеріңізгерахмет.Сауболыңыздар!
Тапсырмалар
1. «Қызықтытапсырма.»
2. «Ойланып көр»Тірек-сызбасуретбойынша
Мынаукімдер? Мынау балалар
Балалардыңкөңілкүйіқандай? Балаларкөңілді.
Балаларқанша? Балаларкөп.
Балаларнеістеді? Балаларойнады.
Көпбалаларкөңілдіойнады.
Тақпақ
________________________________________
Біртопбаладалада
соқтықарданаққала
Мұрнықызылүп—үшкір.
Көзікөмірқап-қара.
Білім беру саласы: «Таным»
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті: «Экология»
Тақырыбы: Жыл мезгілдері
Мақсаты: Балаларды жыл мезгілдерімен таныстыра отырып, жыл
мезгілдерінің ерекшеліктері жайлы түсіндіру.
Әдісі: ой қозғау,әңгімелеу, сұрақ-жауап.
Көрнекілігі: Жылмезгілдерінің суреттері, жыл мезгілдеріне сай киімдердіңсуреттері, гүлдер.
Әрекет кезеңдері
|
Тәрбиешінің іс-әрекеті
|
Балалардың іс-әрекеті
|
Мотивациялық қозғаушы
Ұйымдатыру-іздестіру.
Рефлексивті-түзетушілік.
|
Сәлеметсіңдер ме балалар?
Балалар,бізге шуағыын төккен күнмен, мейірімді жер анамен,қайырымды аспан атаменжәне бізге келген қонақтармен амандасайық.
Өте жақсы балалар,ал енді әркім өз орындарына отыра қойсын.Балалар бүгін біз экология іс-әрекетінен жыл мезгілдері тақырыбында әңгімелесеміз.Табиғатты аялап, қорғасақ,өз денсаулығымызды қорғағанымыз.
Балалар өз денсаулығымызды қорғағанымыз дегенді қалай түсінеміз?
Біз табиғатты қорғасақ, яғни өсімдіктерді,ағаштарды ,гүлдерді көп етіп егіп, оларды күтіп баптай білсек олар біздің денсаулығымызға өте пайдалы. Олар бірігіп,саябақтарды,орман-
дарды құрайды.
Әрбір жыл мезгілі өз сәнімен ерекшеленеді. Жазда ыстық,күзде сары, қыста қар, көктемде жасыл болады.
Балалар неше жыл мезгілі бар?
Қане бәріміз бірге жыл мезгілдерін атайықшы.
Дұрыс айтасыңдар балалар. Осы кезде қыс мезгілі қонаққа келеді.
Қыс мезгілі:
Аяз қысып,өрнек сызып,
Терезеңді торлайды.
Бөбектерім айтыңдаршы
Бұл қай кезде болады?
Жарайсыңдар балалар. Мен қыс мезгілімін. Мен сендерге жұмбақтар әкелдім.Ал сендер ол жұмбақтардың шешуін табуға дайынсыңдар ма?
Ендеше тыңдай қойыңдар.
*Қыста ғана болады,
Ұстасаң қолың тоңады.
*Зулап түстім төменге,
Менсіз шықпас төбеге.
*Отқа жанбайды ,
Суға батпайды.
Жарайсыңдар балалар. Сендер жұмбақты жақсы шешеді екенсіңдер. Мен өзіммен бірге бауырларымды әкелдім.Олар қыс мезгілінің ерекшеліктері жайлы айтып береді.
Қане Бекарыс бізге не айтады екен?
Бекарыс:
-Балалар мен сендерге сұрақ қойғым келіп тұр.
-Қыс мезгілі несімен қызықты?
Жарайсыңдар балалар. Ал Нұрқанат қыс мезгілі жайлы не айтады екен.
Нұрқанат:
-Балалар қыста күн суық болып, боран соғады. Аяз болып, сулар мұз болып қатады.Қар жауады. Адамдар жылы киімдерін киеді.
Жарайсың отыра ғой. Ал балаларқазір жылдың қай мезгілі?
-Күн,күн,сен неге күлімдейсің?
-Жаңбыр,жаңбыр сен неге сыртылдайсың?
-Құстар,құстар сендер неге сайрайсыңдар?
Өте жақсы балалар.
Көктем мезгілінде қандай ерекшеліктер болады?
Осы кезде Бәйшешек өсіп шығады. Балалар мынау қандай гүл?
Ал енді бір сәт тыныштық сәтін ұйымдастырайық.
Тыныштық сәті:
Балалар көздерін жұмып, терең тыныс алады. Жасыл желек жамылған шөптерді, бүршік атқан ағаштарды, сайраған құстарды, гүлге қонған көбелектерді көз алдарыңа елестетіңдер. Гүлдің иісі қандай әдемі!
Балалар ендеше бәйшешектің иісін иіскеп,терең тыныс алайық.
Балалар көктемде көшет отырғызуымыз керек. Ал мен бүгін сендерге бөлме гүлін отырғызып көрсетемін. Мынау гүл отырғызатын ыдыс,ал мынау топырақ, ал мынау өсінді.
Алдымен топырақты саламыз, әбден қопсытып болған соң өсіндіні отырғызамыз. Балалар алдымен бірнеше күн бұрын өсіндіні суға салып тамырлатып қоямыз. Сонда ғана өсінді тез өседі. Міне бөлме өсімдігі дайын болды. Енді біз бұл гүлді күнделікті күтіп баптауымыз қажет.
Осы кезде жаз мезгілі қонаққа келеді.
Жаз мезгілі:
Өрік ,алма,
Шие,алша ,
Дүкендерге түседі,
Бөбектерім айтыңдаршы
Бұл қай кезде болады?
Дұрыс айтасыңдар. Мен жаз мезгілімін. Менің ерекшелігім жайлы бауырым айтып береді.
Психологиялық сәт:
Қане балалар бір сәт тыныштық сақтап,өзімізді табиғат аясында жүрміз деп елестетейік.Мейірімді күн шуағы көгілдір көлге шағылысып, жалт-жұлт етеді. Енді сендер суға шомылыпыстықтағандарыңды басыңдар. Қандай рахат,көңіліміз жайланып, көтеріліп қалды.
Енді осы елестеткен ,ойлаған ойларыңмен бөлісейік.
Нұрәлі:
Жаз мезгілі-жылдың ең қызқты кезі. Балалар жазғы демалысқа шығады,суға шомылып,балық аулауға барады. Балалар демалатын орындарға барады,ал кейбір балалар жайлауға ата-әжелеріне барады.
Жарайсың отыра ғой. Ал балалар жаз мезгілімен таныстық. Осы кезде күз мезгілі қонаққа келеді.
Күз мезгілі:
Астық пісіп,
Орақ түсіп.
Қырмандарға түседі,
Бөбектерім айтыңдаршы
Бұл қай кезде болады?
Дұрыс айтасыңдар. Мен күз мезгілімін. Менің ерекшеліктерім жайлы бауырларым айтып береді.
Әділет:
Балалар мен сендерге сұрақ қойғым келеді.
-Қыркүйек айында үлкен балалар қайда барады?
-Үлкен кісілер не істейді?
Ринат:
-Мен күз айлары жайлы айтып беремін.
Күздің бірінші айы-қыркүйек. Ол ерте күз деп аталады.
Екінші айы - қазан. Ол -алтын күз деп аталады.
Үшінші айы-қараша. Ол суық болғандықтан,қара күз деп аталады.
Балалар мен сендерге өлең оқимын. Ал сендер сол өлеңде не жайлы айтылғаны жөнінде айтасыңдар.
Сұр бұлт,түсі суық қаптайды аспан,
Күз болып,дымқыл тұман жерді басқан.
Балалар бұл кімнің өлеңі?
Бұл өлеңде Абай аталарың күзді қалай бейнелеген?
Өте жақсы балалар. Біз бүгін жыл мезгілдері жайлы әңгімелестік. Ал енді іс-әрекетті «Гүл теру» ойыны арқылы қорытындылаймыз.
Балалар мына жерде гүлдер тұр. Ал ендер гүлді ала отрып, сұрақтарға жауап бересіңдер.
Сұрақтар:
-Жыл мезгілдерін ата?
-Тыйым сөздер айт?
-Бүгінгі ауа райы қандай?
-Қыс мезгілінің ерекшеліктерін ата?
-Бәйшешек туралы тақпақ айт?
Қорытынды.
Балаларды мадақтау.
|
Армысыз қайырмды Аспан ата!
Армысыз,мейірімді Жер ана!
Армысыз ,шұғылалы Алтын күн!
Сәлеметсіздермеапайлар!
Балалар мұқият тыңдайды.
Төрт жыл мезгілі бар.
Қыс,көктем,жаз,күз.
Қыс мезгілінде болады.
Иә.
Қар.
Шана.
Мұз.
Қыста қар жауады, қарданаққала жасап ойнаймыз.Шанамен ойнаймыз.
Балалар мұқият тыңдайды.
Көктем мезгілі.
-Көктем келді.
-Көктем келді.
-Көктем келді.
Күн жылынып,адамдар егін егеді. Жылы жақтан құстар келіп, көктемнің алғашқы гүлі бәйшешек шығады.
Бәйшешек.
Мынау көтемнің алғашқы гүлі ғой. Қандай әдемі!
Балалар қайталайды.
Балалар мұқият тыңдайды.
Жаз мезгілінде болады.
Балалар психологиялық сәтті орындайды.
Балалар мұқият тыңдайды.
Күз мезгілінде болады.
Балабақшаға,мектепке барады.
Егіндерін орып, астықтарды жинайды.
Балалар мұқият тыңдайды.
Абайдың өлеңі.
Күннің суыта бастағанын, қазан айында сұр бұлт көбейіп,жаңбыр жауатынын,жерді тұман басып,ештеңе көрінбейтіні жөнінде айтқан.
Балалар ойын ойнау арқылы, сұрақтарға жауап береді.
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
