Оқулық А. Р. Соловьева, Б. Т. Ибраимова, Ж.Ә. Алина

169
Парасимпатикалық ЖЖ
 орталықтары ортанғы мида және  жұлын-
ның сегізкөз сегменттерінен басталады.  Осы жерден парасимпатикалық 
жүйкелер шығады. Ең ірісі бассүйек – ми кезеген жүйке болып табы-
лады.
Соматикалық  ЖЖ,  âегетатиâті  ЖЖ,  парасимпатика лық  ЖЖ, 
кезеген жүйке.
Білу және түсіну:
1. Атқаратын қызметі бойынша жүйке жүйесі қандай бөлімдерге бөлінеді? 
Әр бөлімнің рөлін көрсетіңдер.  
2. Жүйке жүйесінің қандай бөлімі ішкі мүшелердің, қайсысы қаңқа бұлшық 
етінің жұмысын реттейді? 
Қолданылуы:  
1.  Қандай  жүйке  орталығында  симпатикалық  және  парасимпатикалық 
бөлімдер орналасқан? 
2.  Симпатикалық және парасимпатикалық жүйке жүйесінің кейбір мүшеле-
рінің қызметіне әсерін анықтаңдар.
Мүшелер
Симпатикалық 
жүйкелер
Парасимпатикалық 
жүйкелер
Жүрек 
Қанайналым
Көздің қарашығы 
Сілекей бездері
Ішек бұлшық еті
Бауыр
Тер бездері
Қуық
Талдау:
1.  Неліктен  әрбір  мүшелерге  симпатикалық  және  парасимпатикалық 
жүйкелер сәйкес келетінін талдап, түсіндіріңдер.  
2.  Суретті түсіндіріңдер.
Синтез:
1.  Жүрекке  баратын  симпатикалық  және  парасимпатикалық  жүйкелер 
үзіл ген деп ойлаңдар. Мұндай мүше қалай жұмыс істейді? Бұл жалпы 
ағза ға қалай әсер етеді? 
2.  Орталық және шеткі бөлімдердің орналасуын, сомалық,  симпатикалық 
және парасимпатикалық жүйке жүйесін сипаттаңдар. 

170
Бағалау:
1.  Ағза үшін сомалық және вегетативті жүйке жүйесінің қызметінің маңы-
зына баға беріңдер. 
2.  Сөйлемге түсіп қалған сөздерді жазыңдар: «Қоянды жұтқан жылан оны 
қорытып  жатыр.  Жыланның  көз  қарашығы  тарылған,  жүрек  соғуы 
мен тыныс алуы баяулаған. Бірақ оның ... белсенді жұмыс істейді, ... 
бөлінеді, бұлшық еті ...». Жүйке жүйесінің қандай бөлімі көрсетілгенін 
талқылаңдар? Осыны дәлелдеңдер. 

жүктеу/скачать 4,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: