Жер эллипсойдының өлшемдері туралы тарихи деректер

26
Ресей (Красовский)
1940 6 378 245
1:298,3 
GRS-67 
1967 6 378 160
1:298,247167247
WGS-72
1972 6 378 135
1:298,26
GRS-80
1979 6 378 137
1:298,257222101
WGS-84
1984 6 378 137
1:298,257223563
ПЗ-90
1990 6 378 136
1:298,39303
2.1 кестенің деректеріне сүйенсек жер эллипсойдының 
сығылуы мен үлкен жартыбілігі өлшемдерінің дəлдігі артқан. 
Американың ортаорбиталық жерсеріктік GPS навигациялық 
жүйесінің арқасында Аустралия, Еуропа, Солтүстік жəне Орталық 
Америка елдерінде қолданылатын координаттар жүйесіне 
негіз болатын қазіргі кездегі GRS-80 (
Geodetic Refernce Sustem, 
1980) 
жəне WGS-84 (
Geodetic Refernce Sustem, 1984)
, сонымен 
қатар,
 
Ресейлік ПЗ-90
 (Жердің өлшемдері, 1990) 
жүйесіндегі 
эллипсойдтың дəлдігі дүниежүзіне кеңінен таралды. 
Ғаламдық картографиялық-геодезиялық міндеттерді шешу-
ге ыңғайлы Жалпығаламдық эллипсойд жəне жекелеген аймақ-
тар мен елдерде қолданылатын референц-эллипсойд болады. 
Айналу эллипсойдының экваторлық жарты білік (
а
) жəне поляр-
лық сығылу (α) өлшемдерінің болуымен сипатталады.Соны-
мен қатар, есептеуде полярлық жарты білік (
b
) жəне меридиа-
нальды эллипсойдтың бірінші эксцентритеті (
е
) өлшемдері де 
қолданы лады. Олардың өзара байланысы төменде көрсетілген 
формулалар мен өрнектеледі: 
α=(
а
-
b
)
Iа
; 
е
2
=(
а
2
-
b
2
)
Iа
2
;
b
=
а(1-
α) =
а
2
1
е
−
;
α=1-
2
1
е
−
;
е
2
= α (2-α)
Iа
2
.
Бұл өлшемдер, сонымен қатар, 2.2 кестеде берілген 
WGS-
84
, 
ПЗ-90 
жəне Красовскийдің элипсойдтарының беткі аудан-
дары Қазақстан Республикасындағы картографиялық жəне 
геолезиялық жұмыстар үшін маңызы зор [2.2-кесте].
Жер эллипсоидындағы кез-келген нүктенің орны ендік пен 
бойлық арқылы анықталады. 

жүктеу/скачать 11,51 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: