29
қисықты ғы экватордан полюске жылжыған сайын біртіндеп
азайатынын көрсетеді. Меридиан радиусының ең үлкен өзгеруі
орта ендіктерде байқалып, ендіктің əрбір градусында шамамен
1 шақырымға өзгеріп отырады. Меридианның радиусы М мери-
диандар доғасының ұзындығын есептеу жəне сол доға бойынша
ендіктерді табу үшін қажет.
Қисықтықтың орташа радиусы R элипсоидтың бетін
сферараның бетіне көшіруге байланысты есептерді шығару үшін
қажет. 1.3-кестеде элипсоид бетінің əр түрлі ендіктердегі радиус-
тары олардың өзгеру ауқымы берілген.
Картаны құру жəне пайдалану барысында параллельдер
мен меридиандардың ұзындықтарын анықтауға тура келеді.
Параллельдердің ұзындығын есептеу біршама қарапайым.
Бойлықтары L
1
жəне L
2
болатын екі нүктенің аралығындағы S
Р
ұзындығы радиалды шамада алынған сол параллельдердің ради-
устары екі нүкте бойлықтарының айырмасы тең болса, төменде
берілген формулалармен есептелінеді.
S
Р
=r(L
1
- L
2
)
Меридиан-эллипс доғасын есептеу біршама күрделі. Ендіктері
В
1
жəне В
2
болатын екі параллельдің арасындағы салыстырмалы
қысқа доғалар төмендегі жолмен есептелінеді.
В
m
=r(В
1
- В
2
)/2
1.3 кесте.
Достарыңызбен бөлісу: 
