ОҚулық Атыраулық заманауи жазушылардың қазақ және орыс тілдеріндегі шағын прозалық жинағы



бет38/77
Дата25.12.2016
өлшемі34,49 Mb.
#4904
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   77
- Продав в прослом году красного кастрированного вола, устроил тебя на усебу. Усителя залуются, гово- рят, до сего дня не знает букв. Вот это да. Мать твоя убездена, сто светик ее будет судьей. Мы в насе время книги проглатывали. Замарал мое, Зылкыбая, имя, се- лудивая собака!
- Да, ладно, пап, прекрати-ка, – защищался тот.
...Из двух его советников, одна – как говорили базар- ные женщины, да останутся они непутевыми, – «раз- ругавшаяся с вождем племени» Сыргалы. Розоволи- цая, избалованная. Поведение вольное. Глаза не такие зеленые, как у отца, а цвета неба. Когда останавлива- ется, попавшись навстречу, ее колыхающиеся парные гранаты упираются в горло, будто суются для прогла- тывания.

168 169







Сол күні Әлимасы:

Бастық адам енді біздің суымыздан дәм татса жақсы,

– деп бейкүнә жымиған.
– Қашанда сенің суатыңа құлаймын ғой, – деген бұл айғыр стақанды әдеттегідей төңкеріп жатып.
- Айтпақшы, ертең театрға барайық. Жақсы спектакль жүріп жатыр деп есіттім.
– Барайық. «Мерседесіңе» мені мінгізесің бе? – Сақтанып, сыбырлап айтты.

– Әрине.
Сыңғыр ете түскен. Шыны ыдыс сынып, ауаға тарап кетті.


Іле қожасының кабинетіне енген. Төрдегі жігіт ағасы ләм-мимсіз, басын төмен тұқыртады. Жанында қаздиып, қырыққан серке бұттанып тұрған қызының қызылшырайы өңіп, аспан түстес көгілдір көзі ақайранданып кетіпті.
– Не? – деді салған жерден. – Не? Дырдай басшысың. Әкемнен кейінгі. Еще, тұра қап есік көзінен сиырдың сідігіндей сары су ішесің. Содан кейін сені қай базар- шы сыйлайды? Не?!
Екі иінін қусырып, төменшіктей берген.
Тоңазытқышың толып, жарылып кетейін деп тұрған жоқ па? Не?!
– Жә-жә, – деп қызы қара дауылды көтеріп бара жатқан соң қожасы тұқырған басын тіктеді. – Жә, енді! Дәурен қарағым, ел-жұртпен аралас-құралас болған жақсы. Бірақ, бұ қазақты бойыңа тым үйір ете берме. Балағыңа жармасса, бітті, басыңа бір-ақ қарғиды. Құрып кетсін! Сырғалының жоқтап тұрғаны сенің абыройың ғой. Жас жастың тілегі бір деген. Бір- біріңе осылай қамқор, сүйеніш боп жүріңдер. Мен сырттарыңнан сүйсініп, масаттанып отырайын.
Кешіріңіз... Абайламай.
– Не?
– Сырғалы, қой енді! Ал, Дәурен, менің мынадай жо- спарым бар. Біз базар аштық деп өз қазанымызда өзіміз қайнап мәз бола бермейік. Көрші облыстарда, Алма- ты мен Астанада, жаңа, замани сауда орталықтары, шүкір, жеткілікті. Солардың озық үлгісін үйреніп, тың тәжірибесі болса іске асыруымыз керек. Жабайы сауда бүгін бар да, ертең жоқ. Халыққа мінсіз қызмет көрсету – парыз. Осы шаруаны Сырғалы екеуіңе аманаттағалы отырмын.
Жарайды, аға. – Жуасып айтқан.
Бәрекелді! Ендеше, бүгін ұшыңдар. Міне,

В этот день его Алима сострила с улыбкой: - Хоро-

шо, если советник станет пить нашу воду.
- Когда бы то ни было, буду падать у твоего водопоя, – выпалив это, он, как всегда, залпом осушил граненый стакан.
- Да, кстати, давай завтра пойдем в театр. Слышал, идет интересный спектакль.
- Пойдем. А на «Мерседес» свой меня посадишь?

спросила осторожно шепотом.

- Конечно.
Раздался звон. Крошево разбитой посуды разбрызга-

лось по воздуху.


Тотчас же зашел в кабинет хозяина. Тот сидел молча, понурив голову. Его дочь, раскрасневшись, стояла ря- дом с ним, как вбитый кол, вид ее был грозен, словно у остриженного холощеного козла, глаза цвета неба метали молнии.
- Что-о?! – с ходу рявкнула она. – Да ты что! Ты же большой начальник. Второй, после папы. Еще, стоя у ворот, пьешь желтую, как моча коровы, воду. Какой торговец после этого будет уважать тебя? Что-о??
Вобрав голову в плечи, стал весь оседать.
- Холодильник твой, наполнившись, готов уже лоп-

нуть? Что-о!!


- Ладно-ладно, выпрямив понурую голову, попы-

тался успокоить отец свою дочку, поднявшую бурю.

- Ладно, хватит уже. Даурен, дорогой, общаться с людьми надо. Но слишком не подпускай казахов этих к себе. Ухватят за штанину, конец, считай, тут же вспрыгнут на голову. Да пропадут они… Будьте так же друг другу опорой, опекой. Я же со стороны любо- вался и гордился бы вами.

- Извините... Случайно...
- Что-о!?!
- Сыргалы, хватит уже. Ну, Даурен, у меня вот какие планы. Не будем вариться в собственном соку, быть самодовольными тем, что имеем базар. В соседних областях, в Алматы, в Астане достаточно много но- вых современных торговых центров. Надо изучить их достижения, если есть передовой опыт, мы должны его использовать. Дикий рынок сегодня есть, а завтра его не будет. Наш долг – безупречно обслуживать на- род. Это дело хочу поручить вам, двоим.
- Хорошо, дядя, – выказал он покорность.
- Ну, и отлично! Тогда, сегодня же вылетайте. Вот би-

170 171







билеттерің.
– Қанша уақытқа? – Қызы мейірленіп қызылшырайы мен аспан түстес көгілдір көзін қайтадан тапты.
Асықпай қыдырайық, әке!
– Бір ай... екі ай... үш ай... Еріктерің білсін...
...Батып-шығып, шығып-батып ұз-зақ жүрді. Бет алысы базар-ды. Күндегісі осы. Шөл ғой шыдатпай жүрген...
Мұрнынан сөйлейтін мықыр шал қасындағы ұзын сирақ, безеу бет баласын әлі нықыртып барады.

Сендей сігіт кезімде ат үстінен түспейтін ем. Есіл састық, сендерге қор болған. Оқуды оқсатпасаң қатын ал дедім. Көрші Құдайбергеннің қызына құда түсейін дедім. Семіз деп... Оның несі саман? Басының пайда- сын білмейтін ит-ау! Қыста – сылы, сазда – көлеңке...

– Түй, папа, қойшы енді...

– Өй, нәлет! Үрлеп ауызға салғандай-ақ бала еді...


...Қала сайын тоқтап, бір төсектен өрген. Ілкі сәтте қашқақтап бой тартқанда:

Не? деген таныс дауысты естіген. Осы мырғамның бәрі салбырап аспаннан түспеген шығар?! Менің арқам. Саған өле ғашықпын. Не?!


Жарайды, енді, – деді. – Мен де... – Жалы жатып қалған екен.
Жараса, су сатушы сұмырайдың көзін жоғалт! Барған бетте!
– Ым!
– Не?
– Иә дедім ғой.
Сонан соң... Жұп-жұмыр қос тақымның ортасын- да асау үйретіп жүргендей ме... Ұста дүкенінде шоқ көсеп, күмпілдетіп көрік басып жатқандай ма... Ба- зар емес, құдды жәннат бағында сайран салғандай ма... Бойын алақызба есірік сезім меңдеп Жарбайдан шыққан жалғыз ұлға әйтеуір тізгін бермей қойған.

Қызығы тарап, қызуы басылмастай көрінген сапардан оралысымен салып-ұрып кәдімгі Әлимасына келген.



леты.
- А на какой срок? к дочери снова вернулся розовый лик и цвет неба в глазах.
– Погуляем не спеша, с месяц...
- Месяц… Другой. Третий. Сами решайте.
...Пропадая-появляясь, возникая-исчезая, шел долго. По направлению к базару. И ежедневно так. Жажда же не дает покоя...
Гнусавый тщедушный старичок продолжал втолковы- вать нравоучения своему прыщавому длинноногому сыну.
- В твои дзигитские годы я не сходил с коня. Нессаст- ная моя молодость, позертвованная вам. Сказал зе, не мозесь уситься, зенись. Хотел посвататься к досери соседа Кудайбергена. Заупрямился, зирная, мол. Сто в этом плохого? Не знаесь выгоды, пес. Зимой – тепло, летом – тень...


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   77




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет