Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев Алматы
жүктеу/скачать 0,53 Mb.
|
Î?óëû? Æàëïû ðåäàêöèÿñûí áàñ?àð?àí ïðîôåññîð Ò. Ì. Äîñàåâ Àëìàòû
- Бұл бет үшін навигация:
- Адамның нерв жүйесінің эмбриогенезі.
| Нерв жүйесінің филогенезі:
Үш кезең: 1 кезең 2 кезең 3кезең Тор тәрізді түйін тәрізді түтік тәрізді гидрада құрттарда хордалықтардан бастап адамға дейін Адамның нерв жүйесінің эмбриогенезі. Нерв жүйесі ектодермадан дамиды.Тұлғаның арқалық жағында эктодермалық жасушалар нервтік(милық) табақша түзеді.Кейін, нервтік табақша, нервтік( милық) жүлгеге айналады.Нервтік жүлгенің жиектері бір-бірімен тұтасып, нервтік (милық) түтікті түзеді.Осыдан кейін нервтік түтік эктодермадан бөлініп, мезодерманың ішіне еніп , соның ішінде орналасады. Нервтік түтіктің бас жағы жуандап - миға, қалған артқы бөлігі жұлынға айналады.Пренатальдық онтогенездің алғашқы үш айында жұлын омыртқа бағанасы өзегін толығымен алып жатады,яғни екеуінің ұзындығы бірдей болады. Дамудың төртінші айынан бастап жұлынға қарағанда омыртқа бағанасының ұзаруы тезірек жүреді де,жұлынның ұзаруы омыртқа бағанасының өсуінен қала бастайды.Сондықтан, нәрестелерде жұлынның төменгі шеті II-III бел омыртқаларының ,ересектерде I-II бел омыртқаларының деңгейінде орналасады. Эмбриондық дамудың 4-ші аптасында, ми эмбриогенезінің бірінші кезеңінде - ми үш көпіршіктен: алдыңғы ми, prosencephalon; ортаңғы ми, mesencephalon, және ромбтәрізді ми, rombencephalon, тұрады. Ми эмбриогенезінің екінші кезеніңде (4 аптаның соныңда) бес ми көпіршіктері пайда болады. Алдыңғы ми көпіршігі – соңғы миға, telencephalon, және аралық миға,diencephalon; ромбтәрізді ми көпіршігі – артқы миға,metencephalon, және сопақша миға,myelencephalon,бөлінеді.Ортаңғы ми бөлінбейді. Нерв түтікшесінің алдымен үш көпіршекке, одан әрі мидың бес бөліктеріне бөлінуі сагиталды жазықтың бойында орналасқан үш иіндер арқылы өтеді.Ми көпіршігінің бірінші иіні шекелік иін деп аталады. Ол басқа иіндерге қарағанда ертерек дамиды. Ол ортаңғы мидың маңында орналасады. Сыртқы пішіні дөңестеу келген. Екініш иіні – шүйделік иін, ол ромбтәрізді көпіршік пен болашақ жұлынның шекарасында орналасады. Бұл иіннің де артқы беті дөңестеу келген. Ми көпіршігінің вентралды орналасқан үшінші – көпірлік иіні, сопақша ми мен артқы мидың аралығында жатады. Бұл иін арқылы ромбтәрізді ми сопақша ми артқы миға бөлінеді. Нервтік түтіктің бүйір жақтарында орналасқан нервтік қырлардан сезімтал нейрондар орналасқан жұлын түйіндері дамиды.Нервтік қырлар жоғарғы жағында артқы ми көпіршігіне дейін жетеді де, бассүйек нервтерінің сезімтал түйіндерін түзеді. жүктеу/скачать 0,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|