калыптасты: ғылыми рационалдык тұрғыдан алғанда (табиғи әлемді зерттеу саласында өзінің шекарасын мейлінше кеңейте түскен және элемнің онтологиялык картинасын кұруға ұмтылған) адамның әлемдегі болмысы объективті накты жэне өте кең категория — материя категориясымен белгіленетін заттар әлемі мен биологиялық жүйелер әлемін білдіретін түпкі объективтік негіздер ретіңдегі табиғи- географиялык жөне биологиялык салалар накты бар болғанда ғана мүмкін бола алады. Материя индивид өмір сүретін әлемнің түпкі негізі болып табылады. Материя кұрамдастары эр түрлі сапалык жағдайдағы табиғи элементтерді - сұйыктан бастап газ тэрізді жэне каттыға дейінгі уникалды, бірак өзінің негізінде жалпы болып келетін механикалық, физикалык, химиялык текті алуан түрлі заттарды жэне сапалы түрде алуан түрлі биологиялык әлемді ұйымдастыратын атомдар мен молекулалар болып табылады. Органикалык емес жэне органикалык элемнің кажетті атрибуттары материалдылык, сапалык жэне сандык аныктык, козғалыс жэне даму, объективтілік, күрылымдык жөне т.б., ал олардың өмір сүруінің жалпы алғышарттары кеңістік пен уакыт болып табылады. Батыстык мәдениет философтарының әлемнің онтологиялык картинасының дүниетанымдык бағдарларын негіздеуі элем ұйымдасуының әр түрлі тәсілдерін сипаттау мен накты ғылыми формадағы каркынды зерттеулерге ыкпалын тигізді. Әсіресе, XVI ғасырдан бастап гылымның каркынды дамуы еуропалык мәдениеттің рухани тәжірибесінде коршаған әлемді өзгерту мен танудағы адам акыл- ойының шексіз мүмкіндіктері туралы идеяның бекітілуіне эсер етті. Бүл идеяның логикалык жалгасын К. Маркс коғамдык жүйенің түпкі негіздеріне