ретінде жеке бөліп карастырды. Бұл түсініктің кемшіліктері болғанына
қарамастан,
ол
танымның
кейбір
түрлерін
мұкият
зерттеуге
философтардың жігерін жұмылдырды. Бұл ортағасырлык схоластикадан
жаңа заман философиясына өтуге үлкен ыкпалын тигізді. XVII-XVIII
ғасырлардың философтары индивидуалдык танымның дамуы немесе
білімнің онтогенезі (грекше ontos - болмыс) екі кезеңнен өтеді деп
санады: сезімдік-эмпирикалык жэне рационалдык. Көптеген философтар
бұл көзкарасты философиялык материализм позициясымен біріктіреді.
Бүл біріктіру негізделген деп есептейік. Мұнан не келіп шығады?
Т.Гоббс былайша жауап береді: «...егер нэрсе бастапкыда бүтіндей
немесе жартьшай сезім органдарында туындамаса, адамның санасында
бірде-бір үгым болмас еді». Оның пікірі дұрыс па? Оны казіргі ғылым
тұрғысынан көру сезімінде карастырып көрейік.
Жарык көзге түскеннен кейін бірнеше өзгерістерге ұшырайды:
1. Қарастырьшатын заттың беткейінде жарыктың жұтылуы,
бейнеленуі жэне шашырауы.
2.
Сәуленің карашыкта сынуы жэне фокусировка.
3.
Торлы кабыкшада зат образының калыптасуы.
4. Родопсин молекулаларының физикалык-химиялык өзгерістері.
5.
Сэйкес биэлектрлік импульстардың пайда болуы.
6.
Көру нервінің импульстарды тасымалдауы.
7. Мидың көру орталығындағы сэйкес өзгерістер жэне соның
нәтижесінде белгілі образдардың калыптасуы (түрді, форманы сезіну,
заттың бүтіндігін, козғалысын қабылдау жэне т.б.).
Демек,
сезінудің калыптасуы
сатылы
өзгерістер жүйелерін
білдіреді. Олардың соңғы нэтижесі заттың бейнесі (образы) болып
Достарыңызбен бөлісу: |
