белгілі.
Белинский Гегельдін
260
философиясымен танысканнан кейін, мен ѳзім үшін танып, өмір үшін
сүрмей, кайдағы бір абсолютті рухтың дамуы үшін өмір сүреді екем.
Мен ол үшін еңбектенбей-ак койдым деп кейіген екен. Абсолютті жэне
жоғарғы игілікке кызмет етумен катар өзін жоғалтпай, өзін де
орныктырып жэне байытканда, абсолютті игілікке кызмет ету менің өзім
үшін игілік болғанда өмір мағыналы болады. Немесе баскаша айтканда,
талас тудырмайтын абсолютті мағынасында біз игілік деп өзіне өзі
толымды, менің барлык жеке мүдделерімнен жоғары игічікті және мен
үшін де игічікті мойындаймыз. Ол сонымен бір уакытта соның өзі үшін
ұмтылытын эрі объективті, эрі субъективті мағынадағы игілік жэне
жоғары кұндылык, менің өзімді де байытатын кұндылык болуы керек.
Бірак бұл екі ұшты шартгы калай жүзеге асыруға болады жэне оның
өзінде кайшылык жок па? Объективті мағынадағьі игілік деп біз баска
ештеңеге кызмет етпейтін жэне оған үмтылу оның ішкі қүндьиығымен
акталатын ѳзіне ѳзі толымды кұндылыкгы немесе ѳзіндік максатты
түсінеміз; суъективті магынада біз керісінше, ѳзімізге жағымды, кажет,
пайдалы, ягни ѳзімізге жэне біздін, субъективті кажеттіліктерімізге
катысты кызметтік сипаты бар, сондыктан біз жогары максаттык мэні
жок, тек біздің жаксы тұрмысымыздың қүралы ғана болатын нәрсені
түсінеміз. Бірак егер біз осындай эртүрлі және карама-кайшы сиякты
сипаттарды біріктіретін игіліктерге канағаттансак, оларды біз тым
күрығанда ойлай апатын жэне осы мағынада болуы мүмкін нәрселер деп
түсінеміз. Біз ол туралы армандағанда, оны накты көз алдымызға
Достарыңызбен бөлісу: |
