https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/11-synyp/aldegidter-men-ketondar-qurylysy-zhane-nomenklaturasy
Оқулық беттері: Оқулықтан теориялық материалды оқыңыз §6 26-28бет.
Альдегидтер мен кетондардың изомериясы, номенклатурасы, мысалдар келтіру керек.
Мына заттардың структуралық формуласын құру керек: 2-хлорпентаналь; 2-метилпропаналь; бензальдегид; 2-пентанон; метилфенилкетон.
Оқушыларға арналған тапсырмалар (2-4 тапсырмадан артық емес).
Кері байланыс: орындалған тапсырманы оқушы электронды пошта немесе WhatsApp» мобильді қосымшасы арқылы жібереді.
Ескерту: Сабақтың ұзақтығы – 10-15 минуттан аспауы тиіс.
Химия пәні бойынша 11 сынып оқушысының өзіндік жұмысының жоспары
I тоқсан
Сабақтың нөмірі: №17
Сабақтың тақырыбы: Альдегидтер және кетондардың алынуы.
Мақсаты (оқушыға бағытталған):
Оқу мақсаттары 11.4.2.3 альдегидтер және кетондарды алудың түрлі әдістерін түсіндіру.
Сабақтың мақсаты - Білім алушылар:
Альдегидтер және кетондардың алу әдістерін біледі.
Қысқаша тезисті конспект (мәтін, сызба, кесте және т.б. түрінде).
Жаңа сабақты түсіну үшін мына видеоны көреміз.
Альдегидтер және кетондардың алынуы туралы видeоны көріңіздер https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/11-synyp/aldegidter-men-ketondar-fizikalyq-qasietteri-qoldanyluy-zhane-alynuy
Альдегидтер мен кетондарды алудың бірнеше ортақ әдістері бар.
1. Спирттерді тотықтырып не каталитикалық дегидрлеп: біріншілік спирттерден альдегидтерді, екіншілік спирттерден кетондарды алады. Бұл реакциялар спирттер тақырыбында қаралған.
2. Қышқылдардың не олардың қоспаларының буларын кей металдар оксидтері (ThO2, MnO2, CaO, ZnO) үстінен 400-450С температурада жіберіп пиролиз арқылы алады:
RCOOH + HCOOH RCHO + CO2 +H2O
2RCOOH RCOR + H2O + CO2
3. Геминальды дигалоген туындыларының гидролизі арқылы: (көмірсутектердің галоген туындылары тақырыбында қарастырылған) екі галоген де шеткі көмертек атомында орналасқан болса, альдегид түзіледі, ал ортадағы көміртек атомында болса – кетондар түзіледі:
Ацетилен және оның гомологтарын гидратациялағанда (сынап(ІІ) тұздары қатысында сірке альдегиді (Кучеров реакциясы) және кетондар түзіледі:
5. Техникада альдегидтерді СО және Н2 олефиндерге тура қосып алады (оксосинтез), қысым(100-200атм) кобальт не никель катализаторы қатысында
6. Карбон қышқылдары тұздарының термиялық айрылуы реакциясы. Құмырсқа және басқа карбон қышқылдары тұздарының қоспасын термиялық айырғанда альдегидтер алынса, ал басқа қоспалардан кетондар түзіледі:
Оқулық беттеріне, Интернет-ресурстарға сілтеме (видеоүзінді, құжат, мәтін және т.б. нақты сілтеме беру).
Достарыңызбен бөлісу: |