(4.10)
мұндағы , инерция моменті
. (4.11)
Дененің инерция моменті – айналмалы қозғалыс кезіндегі дененің инерттілігін сипаттайды.
(4.11) ескере отырып айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуін былай жазуға болады
, (4.12)
мұндағы М – сыртқы күштердің айналу осіне қатысты қорытқы моменті.
Жеке жағдайда (4.12) өрнегі былай жазылады:
(4.13)
немесе
,
мүндағы – бұрыштық үдеу.
4.2 сурет
(7.11) формуласын пайдаланып мынаны аламыз
,
мұндағы – дискінің тығыздығы, ал – сақиналық қабаттың көлемі.
, мұндағы b – диск қалыңдығы.
, (4.14)
мұндағы Ro – диск радиусы
Осынлай жағдайларда инерция моментін табу үшін Гюйгенс – Штейнер теоремасы қолданылады. Кез-келген оске қатысты дененің инерция моменті массалар центрі арқылы өтетін оске қатысты инерция моментімен дене массасымен ара-қашықтығының квадратының көбейтіндісінің қосындысына тең.
. (4.15)
Ньютон немесе классикалық механика тек вакуумдағы жарық жылдамдығынан өте аз жылдамдықпен қозалатын денелер үшін дұрыс. Жарық жылдамдығына жуық жылдамдықпен қозғалатын денелер үшін Эйнштейн релятивистік механиканы жасады, арнайы салыстырмалық теория талаптарын ескеретін механика (1905 ж.).
Осы теорияның негізін екі постулат құрайды, олар Эйнштейннің салыстырмалылық принципі және жарық жылдамдығының тұрақтылық принципі деп аталады. Бірінші заңға сәйкес табиғаттағы барлық заңдар инерциалдық санақ жүйелерінде бірдей өтеді.Жарық жылдамдығының тұрақтылық принципі вакуумдағы жарық жылдамдығы барлық инерциалдық санақ жүйелеріңде жарық көзі мен қабылдаушы жылдамдықтарына байланыссыз бірдей болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
