- Медициналық тәжірибеде қолданылатын ауызша және вербалды емес дағдылардың «жиынтығы» бар ма?
Сөйлеу мәдениеті, ең алдымен, тілді еркін меңгеруді қамтиды. Кез-келген табиғи тіл күрделі құрылымға ие, оның құрамдас бөліктері:
* тілдік норма көрсетілген әдеби тіл;
• жай сөйлеу;
* кәсіби лексика;
* әдепсіз лексиканы қоспау.
Қарым-қатынастағы сөйлеу мәдениеті әңгімелесушінің ойлау деңгейін, оның өмірлік тәжірибесін бағалауда және әңгімелесушіге оған түсінікті тілде сөйлеуде көрінеді. Сөйлесу кезінде қарапайым, анық және нақты сөздерді қолданып, ойыңызды дұрыс тұжырымдау керек. Дүниеде бар өрнек "режет есту". Бұл "бастау", "келісім", "каталог", "ойлау", "менеджмент", "маркетинг", "қолдау", "диалог" сөздеріндегі дұрыс емес стресс, "өтірік айту"императивті көңіл-күйіндегі орыс тіліндегі етістікті қолдану.
Вербалды емес байланыс бойынша зерттеулер вербалды емес сигналдардың ауызша сигналдарға қарағанда 5 есе көп ақпарат алатындығын дәлелдейді, ал егер сигналдар сәйкес келмесе, адамдар ауызша емес ақпаратқа сүйенеді, оны ауызша деп санайды.
Ауызша емес байланыс құралдарының әртүрлі жіктелуі бар. СХЕМА
1. жіктелуі
1. Көрнекі байланыс құралдары:
• кинесика (жестикуляция) – қолдың, аяқтың, бастың, дененің қозғалысы;
* көрініс бағыты және визуалды байланыс;
* көздің өрнегі;
* бет әлпеті (мимика);
* поза( пантомимика), атап айтқанда, локализация, ауызша мәтінге қатысты позаларды өзгерту;
* тері реакциялары (қызару, тердің пайда болуы);
* қашықтық (сұхбаттасушыға дейінгі қашықтық, оған бұрылу бұрышы, жеке кеңістік);
* қарым-қатынастың көмекші құралдары, оның ішінде дене бітімінің ерекшеліктері (жыныстық, жас) және оларды түрлендіру құралдары (киім, косметика, көзілдірік, зергерлік бұйымдар, татуировка, мұрт, сақал, темекі және т.б.).
Достарыңызбен бөлісу: |