Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев



Pdf көрінісі
бет287/309
Дата23.01.2022
өлшемі2,15 Mb.
#129671
түріОқулық
1   ...   283   284   285   286   287   288   289   290   ...   309
Байланысты:
Dosaev Anatomia

        Қабақтар. 
.
Жоғарғы қабақ, palpebra superior
, және 
төменгі қабақ, palpebra inferior

көз  алмасын  алдыңғы  жағынан  жауып  қорғаныш  қызметін  атқарады  және  көзжас 
сұйықтығының  көз  алмасының  алдыңғы  бетінде  біркелкі  жайылуын  қамтамасыз  етеді. 
Қабақтардың 
алдыңғы
  және 
артқы
 
беттері
  ажыратылады.  Олардың  алдыңғы  беттері 
қатпарларға жиналатын жұқа терімен, артқы беттері конъюнктивамен жабылған. Терінің 
астында 
көздің  дөңгелек  бұлшықетінің  қабақтық  бөлігі,
  жатады.  Қабақтардың  ішінде, 
конъюнктивамен  тұтасып  кеткен,  тығыз  дәнекер  тіндік  табақшалар  орналасады.  Олар 
қаттылығына байланысты 
жоғарғы және төменгі
 
шеміршектер (tarsus superior et tarsus 
inferior)
  деп  аталып  кеткен.  Бұл  шеміршектер  көз  ұяға 
қабақтың  медиалды 
және
 
латералды
 
байламдары,
 
lig.palpebrale  laterale  et  lig.palpebrale  mediale,
  арқылы  бекиді. 
Шеміршектердің  ішінде 
шеміршектік  бездер  (  Мейбоми  бездері  ),  glandulae  tarsales,
 
орналасқан.  Олардың  түтіктері  қабақтың  артқы  жиегіне  жақынырық  ашылады.  Жоғарғы 
шеміршктің алдыңғы бетіне 
жоғарғы қабақты көтеретін бұлшықет, m. levator palpebrae  
superioris,
  бекиді.  Қабақтың  алдыңғы  және  артқы  беттерімен  шектелген  бос  жиегінде, 


326 
 
сәйкес, 
қабақтың алдыңғы жиегін, limbus palpebralis anterior, 
және конъюктиваға өтетін 
артқы жиегін, et  limbus palpebralis posterior,  
ажыратады. Алдыңғы жиекке жақынырақ  
2-3  қатар  құрайтын 
кірпіктер,  cilia,
  орналасады.  Жоғарғы  және  төменгі  қабақтардың 
арасындағы 
көз  саңылауында,  медиалды 
және
  латералды  бұрыштар 
ажыратылады. 
Көздің  медиалды  бұрышы  аймағындағы  қабақтардың  алдыңғы  жиегінде,  кішкене 
көзжастық бүртікше, papilla lacrimalis, 
орналасқан. Одан 
көзжастық өзекше, canaliкulus 
lacrimalis,
 басталады.                                                                                                                                                
Конъюктива

tunica  conjunctiva,
  шырышты  қабықтың  бір  түрі  болып  табылады, 
қабақтардың артқы бетін,көз алмасының мөлдір қабықтан басқа, алдыңғы бөлігін жауып 
жатады.  Конъюнктиваның  қабақтардан  көз  алмасына  өтетін  жерлері 
конъюнктивалық 
жоғарғы 
және 
төменгі күмбездер, fornix conjunctivae superior et inferior,
  деп белгіленеді. 
Қабақтардың  артында,  көз  алмасының  алдында  конъюнктивамен  жабылған  кеңістік, 
конъюнктивалық  қап,  saccus  conjunctivae,
  орналасқан.    Көздің  медиалды  бұрышындағы 
тереңдеу жер - 
көзжастық көл, lacus lacrimalis,
 деп аталады.  Көзжастық көлдің медиалды 
бөлігінде 
көзжастық 
бүртікті, 
caruncula 
lacrimalis,
 
латералды 
бөлігінде 
конъюнктиваның 
жартыайлы  бүрмесін,  plica  semilunaris  conjunctivae,
  ажыратады.  Бұл 
бүрме  төменгі  сатыдағы  омыртқалыларда  кездесетін  үшінші  қабақтың  (кірпік  қағу 
қабағының) қалдығы болып табылады. 
Жоғарғы қабақ пен маңдайдың шекарасында 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   283   284   285   286   287   288   289   290   ...   309




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет