асқазандық тетания дейді.
Бҧл алкалозды емдеу негіздері су мен электролиттер
алмасуын ретке келтіру, калий мен хлор иондарының орнын
толтыру қажет. Ауыр жағдайларда тҧз қышқылы қосылған
глюкоза сҧйығын енгізуге болады. Кейде несеп шығарылуын
ҧлғайтатын
диакарб,
гидрокарбонаттың
бҥйрек
тҥтікшелерінде кері сіңірілуін тежеп, жағымды әсер етеді.
Қышқылдық-сілтілік ҥйлесімділіктің (ҚСҤ) кӛрсеткіштері . ҚСҤ-нің кӛрсеткіштеріне стандарттық бикарбонат (SВ),
буферлік негіздер немесе барлық буферлік негіздердің
жиынтығы (ВВ), буферлік негіздердің артықтығы немесе
тапшылығы (ВЕ) жатады. Стандарттық бикарбонат (SВ) деп
қанның оттегімен толық қанығуында, қандағы кӛмірқышқылы
газының ҥлестік қысымы (рСО
2
) сынап бағанасы бойынша 40
мм және температурасы (t°-38°С) болғандағы бикарбонаттың
деңгейін айтады (1-кесте).
Буферлік негіздердің артықтығы немесе тапшылығы (ВЕ)
деп стандарттық жағдайда анықталған буферлік негіздердін
денгейінен
дәл
анықталған
кезіндегі
деңгейінің
айырмашылығын айтады. ВЕ (ағылш. Ьаsеs ехсеss —
негіздердің артықтығы) -2,4 мэкв/л - + 2,3 мэкв/л
аралығында болады. Бҧл кӛрсеткіштің оң болуы деммен
шығарылмайтын қышқылдардың тапшылығын немесе сілтілердің
артық болуын кӛрсетеді. ВЕ теріс болса, онда организмде
деммен шығарылмайтын қышқылдар кӛбейіп, сілтілердің
тапшылығы бар екенін дәлелдейді. ВЕ-нің қатты ӛзгерістері
метаболизмдік
бҧзылыстардың
айқын
белгісі
болады.
Метаболизмдік ацидоз кезінде негіздердің артықтығы (ВЕ)
теріс жақта болып, буферлік негіздердің тапшылығын
кӛрсетеді. Ал, газдық емес алкалоз кезінде ВЕ оң жақта
болады да, буферлік негіздердің артықтығын байқатады (2-
кесте).
Газдық ацидоз бен алкалоз кездерінде ВЕ шамалы ғана
ӛзгереді.
ҚСҤ
кӛрсеткіштері
гомеостаздың
маңызды
клиникалық
кӛрсеткіштеріне
жатады.
Клиникада
ҚСҤ
бҧзылыстарын анықтау ҥшін қанның рН-ын, рСО
2
, SВ, ВЕ,
сонымен
бірге
несептің
рН-ын
және
онда
кетондық
денелердің мӛлшерін білу қажет. Егер артериалық қанда
рСО
2
ӛзгерістері ҚСҤ-нің газдық тҥрін кӛрсететін болса,
қалған кӛрсеткіштердің ӛзгерістері оның газдық емес