566
агониялық тыныс немесе ақтық дем жатады.
Чейн-Стокс
тынысы
бас
сҥйек
ішіндегі
қысым
кӛтерілгенде (қан қҥйылу, менингит, ӛспе ӛсуі т. б.),
ҧйықтатын немесе наркоздық дәрілермен уланғанда, ауыр
артериялық гипертензия, ми тамырларының атеросклерозы,
жҥрек
қызметінің
жеткіліксіздігі,
уремия
кездерінде
байқалады (-сурет).
Биот тынысы
ОЖЖ бҥліністері кездерінде, әсіресе
сопақша ми бҥліністерінде байқалады (-сурет).
Ҥзілісті тыныстардың дамуында әдеттегі СО
2
мӛлшеріне тыныс алу орталығының қозымдылығы тӛмендеуінің
маңызы ӛте зор. Оның қозымдылығының тӛмендеуі нәтижесінде
демді ішке тарту тек қанда СО
2
тым артық жиналғанда ғана
пайда болады. Ары қарай тыныс алу орталығының қозымдылығы
тыныстық
бҧлшықеттердің
проприоцепторларынан
тҥсетін
серпіндермен, ширатылып аздап кҥшейеді (Чейн-Стокс тынысы
кезінде). Тыныс алу қозғалысының тереңдігі ҥлкейген сайын
ӛкпе вентиляциясы жақсарады, кӛмірқышқыл газының артығы
қаннан
аластанады.
Осыдан
тыныс
алу
орталығының
қозымдылығы қайта тӛмендейді, тыныс алу кӛлемі және тыныс
алу бҧлшықеттерінің проприоцепторларынан
серпіндердің
тыныс орталығына тҥсуі азаяды — тыныс алу тоқтап (апное),
ҥзіліс пайда болады. Бҧл уақытта қанда СО
2
жиналады да,
барлық жоғары да келтірілген оралым қайталанады.
Кусмауль тынысы
тым терең және сирек тыныстық
қрзғалыстармен және қатты тыныстық шумен қабаттасады (-
сурет). Бҧндай тыныс алу қанда қышқыл ӛнімдер жиналып
қалуына әкелетін дерттік жағдайларда (уремия, диабеттік
кома) байқалады. Тыныс алудың бҧндай бҧзылу себебі болып,
тыныс орталығы жасушаларына Н
+
иондарының, кетондық
денелердің, тікелей бҥліндіруші әсерлері есептеледі.
Сыртқы тыныс алудың қатты ӛзгерісі асфиксия
Достарыңызбен бөлісу: